Ngăn chặn đồ chơi nhập khẩu vi phạm chủ quyền, lãnh thổ quốc gia

Trước thông tin về hình ảnh được cho là “đường lưỡi bò” xuất hiện trên đồ chơi có xuất xứ Trung Quốc Baby Three phiên bản “Thỏ thị trấn ver.2” đang rất “hot” trên thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có văn bản đề nghị Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) các địa phương tổ chức kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức sản xuất, bày bán đồ chơi vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam.

Sản phẩm Baby Three được bày bán phổ biến trên thị trường thành phố Nam Định.

Baby Three là dòng đồ chơi nghệ thuật nổi tiếng tại Trung Quốc, Thái Lan và du nhập về Việt Nam từ khoảng giữa năm 2024, thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới trẻ. Sản phẩm có khoảng 40 phiên bản với nhiều chủ đề đa dạng, chủ yếu nhắm đến khách hàng nữ và những người yêu thích sưu tầm. Mỗi set Baby Three thường bao gồm từ 6-8 "hộp mù" (blind box). Trong đó người mua không biết trước nhân vật bên trong hộp, tạo ra cảm giác bất ngờ và hồi hộp khi mở hộp và ngày càng trở thành trào lưu trong giới trẻ, đặc biệt khi được nhiều chuyên gia và người có tầm ảnh hưởng quảng bá trên mạng xã hội. Tuy nhiên khi sản phẩm ngày càng được người dùng trong nước ưa chuộng, sức tiêu thụ lớn thì Baby Three phiên bản "Thỏ thị trấn ver.2" vừa ra mắt trên thị trường lại xuất hiện một chi tiết đáng ngờ, đó là trên má của nhân vật có họa tiết có nét tương đồng với hình ảnh "đường lưỡi bò" - bản đồ phi pháp mà Trung Quốc sử dụng để tuyên bố chủ quyền phi lý trên Biển Đông. Ngay khi thông tin này bị phát giác, các nhà nhập khẩu Baby Three cũng đã có động thái dừng nhập khẩu và phân phối sản phẩm này do phát hiện hình ảnh nhạy cảm xuất hiện trong phần họa tiết Graffiti bọng mắt, nước mắt của nhân vật mặc dù sản phẩm đang rất hút khách trên thị trường yêu cầu nhà sản xuất thu hồi và tiêu hủy tất cả sản phẩm có hình ảnh biểu cảm tương đồng với hình ảnh "đường lưỡi bò".

Sản phẩm Baby Three có thể mua dễ dàng trên sàn thương mại điện tử Shopee, TikTok Shop, mạng xã hội Facebook với mức giá dao động từ trên 200 - gần 1 triệu đồng. Tại thành phố Nam Định món đồ chơi này cũng được bán tại hầu hết các cửa hàng kinh doanh đồ chơi trẻ em, siêu thị, hiệu sách. Riêng phiên bản Baby Three "Thỏ thị trấn ver.2" thì xuất hiện không nhiều do đây là phiên bản mới, giá còn đang cao. Đại diện Chi cục QLTT Nam Định cho biết: "Thủ đoạn đưa hình ảnh, dấu hiệu “đường lưỡi bò” vào đồ chơi trẻ em rất nguy hiểm. Đối tượng nhắm đến là trẻ nhỏ, những người chưa có đủ kiến thức và nhận thức rõ ràng về những thủ đoạn vi phạm chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, những đồ chơi mang các hình ảnh này có thể dần tạo nên nhận thức sai lệch về chủ quyền". Đây không phải lần đầu các sản phẩm đồ chơi trẻ em xuất xứ nước ngoài cài cắm hình ảnh cố tình vi phạm chủ quyền quốc gia. Trước đó lực lượng QLTT đã phát hiện, xử lý vi phạm đối với nhiều cơ sở lưu thông sản phẩm có in hình “đường lưỡi bò” trên đồ chơi trẻ em, một số ấn phẩm văn hóa như lịch, sổ tay và đồ dùng học tập…

Việc nhập khẩu, lưu hành, mua bán sản phẩm có chứa hình ảnh “đường lưỡi bò” vi phạm chủ quyền quốc gia có thể bị xử phạt hành chính lên đến 100 triệu đồng theo Nghị định 43/2017NĐ-CP về ghi nhãn hàng hóa hoặc các quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng quy định cụ thể về việc trưng bày, quảng cáo, nhập khẩu, mua bán hàng hóa thuộc danh mục bị cấm. Ngay khi có chỉ đạo của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Chi cục QLTT Nam Định đã phối hợp với các sàn thương mại điện tử và nắm bắt tình hình trên địa bàn; chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ và tổ chức kiểm tra thị trường, đặc biệt là khu vực nông thôn; kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân tàng trữ, lưu thông hàng hóa vi phạm. Yêu cầu các cơ sở kinh doanh ký, sàn giao dịch thương mại điện tử cam kết chấp hành nghiêm quy định của pháp luật trong hoạt động thương mại, không tiếp tay cho mọi hình thức gian lận thương mại đặc biệt là những vấn đề nhạy cảm liên quan đến chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Đồng thời tuyên truyền để người bán hàng, người tiêu dùng hiểu rõ quy định của pháp luật, nâng cao trách nhiệm trong kinh doanh, không vô tình tiếp tay cho ý đồ lợi dụng thương mại để làm sai lệch chủ quyền quốc gia.

Bên cạnh đó, lực lượng QLTT cũng lưu ý do đặc thù sản phẩm là “túi mù” nên lực lượng chức năng và người tiêu dùng không nhìn thấy trực tiếp sản phẩm mà chỉ ghi nhận qua nhãn hàng hóa, do đó đề nghị các sàn giao dịch thương mại điện tử, đơn vị chuyển phát hàng hóa, cơ sở kinh doanh và người tiêu dùng cũng nên tỏ rõ quan điểm, thái độ rõ ràng "nói không" với những sản phẩm vi phạm pháp luật Việt Nam; kịp thời thông tin đến cơ quan chức năng những hành vi buôn bán, kinh doanh, lưu hành sản phẩm chứa yếu tố phi pháp, ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia. Đặc biệt các trường hợp tư thương cố tình lợi dụng thương mại điện tử, tranh thủ hình thức chuyển phát hàng hóa qua đơn vị trung gian để vận chuyển, kinh doanh hàng hóa vi phạm pháp luật thâm nhập vào thị trường khu vực nông thôn, biên giới biển sẽ bị xử lý thích đáng.

Bài và ảnh: Nguyễn Hương