Chuyển biến trong công tác kiểm sát hoạt động tư pháp

Với chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp, ngành Kiểm sát Nam Định đã không ngừng nỗ lực bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất. Qua đó, góp phần bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường pháp lý ổn định cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Kiểm sát viên Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh thực hành quyền công tố tại phiên tòa hình sự.

Đồng chí Nguyễn Văn Hậu, TUV, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh cho biết: Để nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, ngành Kiểm sát tỉnh Nam Định tiếp tục quán triệt và thực hiện nghị quyết của BCH Trung ương Đảng, nghị quyết của Quốc hội, chỉ thị của Viện trưởng VKSND tối cao và các chỉ thị, nghị quyết của BCH Đảng bộ tỉnh về công tác nội chính, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, cải cách tư pháp. Ban cán sự Đảng VKSND tỉnh đã tham mưu Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 20-CT/TU ngày 25/4/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm trên địa bàn tỉnh; ban hành nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ trọng tâm công tác kiểm sát và triển khai nhiều biện pháp như: Tăng cường trách nhiệm công tố, gắn công tố với hoạt động điều tra để nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tội phạm nhất là tội phạm tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; ban hành các yêu cầu, phối hợp chặt chẽ với Cơ quan điều tra, Toà án để phong toả tài khoản, kê biên tài sản nhằm nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án kinh tế, tham nhũng; tăng cường số lượng và chất lượng kháng nghị phúc thẩm, kiến nghị khắc phục vi phạm và kiến nghị phòng ngừa; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả, chất lượng các nhiệm vụ trọng tâm đột phá về kiểm sát giải quyết các vụ, việc dân sự, án hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số…

Cùng với các giải pháp nghiệp vụ, VKSND tỉnh chú trọng công tác cán bộ và xây dựng ngành. Trong đó ban hành quy chế về phân công nhiệm vụ đối với Kiểm sát viên, Kiểm tra viên giữa các phòng chuyên môn và tương đương thuộc VKSND tỉnh; thực hiện giải thể VKSND huyện Mỹ Lộc để nhập vào VKSND thành phố Nam Định, kể từ ngày 1/9/2024 theo Nghị quyết số 1104/NQ-UBTVQH15 ngày 23/7/2024 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội; hoàn thành việc rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý nhiệm kỳ 2021-2026 và 2026-2031; rà soát, bổ sung quy hoạch cấp ủy nhiệm kỳ 2020-2025 và 2025-2030; giới thiệu nhân sự tham gia cấp uỷ cấp huyện. Bên cạnh đó, để góp phần bồi dưỡng, nâng cao phẩm chất chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức ở hai cấp, trong đó năm 2024, VKSND tỉnh đã tổ chức 4 hội nghị chuyên đề để phổ biến, quán triệt các văn bản chỉ đạo về công tác Đảng và công tác xây dựng ngành KSND; tổ chức 5 lớp bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ, công chức VKSND hai cấp trong các lĩnh vực thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; tổ chức 5 cuộc thi, gồm: Thi báo án hình sự bằng sơ đồ tư duy; thi viết cáo trạng; thi xây dựng đề cương xét hỏi của Kiểm sát viên trong quá trình thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm vụ án hình sự; thi xây dựng luận tội; thi báo cáo kết quả nghiên cứu hồ sơ vụ án dân sự và dự thảo bài phát biểu của Kiểm sát viên…

Với việc thực hiện các giải pháp hữu hiệu, chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp ngày càng được nâng cao; phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ chính trị của địa phương. Nổi bật là trong công tác thực hành quyền công tố, các tố giác, tin báo về tội phạm và các vụ án hình sự đều được giải quyết đúng quy định của pháp luật. Không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm, người phạm tội nhất là đối với các vụ án kinh tế - chức vụ - tham nhũng; các vụ án do Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tỉnh theo dõi, chỉ đạo; đảm bảo thực hiện nghiêm chỉnh theo quy định của pháp luật, theo Chỉ thị số 26-CT/TW và hướng dẫn của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chỉ đạo của liên ngành Tư pháp Trung ương, của Thường trực Tỉnh ủy, của Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh với nguyên tắc “rõ đến đâu xử lý đến đấy”, “không có ngoại lệ”, “thấu tình đạt lý”; việc xử lý đảm bảo đúng pháp luật và nghiêm minh. Năm 2024, VKSND tỉnh đã phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng 25 vụ án, 75 bị can về tham nhũng, kinh tế, chức vụ; qua các giai đoạn tố tụng, đã thu hồi trên 181 tỷ đồng. Đặc biệt, thông qua việc giải quyết các vụ án VKSND tỉnh có 5 nhận diện về loại tội phạm về tham nhũng, kinh tế, chức vụ để các cấp, các ngành chức năng trong tỉnh có giải pháp phòng ngừa như: Hành vi phạm tội chủ yếu là tội lợi dụng hoặc lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Đối tượng phạm tội chủ yếu là các cán bộ, lãnh đạo chính quyền cấp xã hoặc thôn, xóm đã lợi dụng chức trách, nhiệm vụ hoặc vượt quá quyền hạn được giao để thực hiện hành vi sai phạm; một số đối tượng là lãnh đạo, nhân viên tại các cơ quan, doanh nghiệp ngoài Nhà nước đã nhận hối lộ, tham ô tài sản hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để chiếm đoạt tài sản của người khác. Lĩnh vực sai phạm chủ yếu là trong quản lý đất đai, trong hoạt động đăng kiểm, trong dịch vụ ngân hàng ở hình thức tiết kiệm bưu điện. Xuất hiện các thủ đoạn phạm tội tham ô tài sản xảy ra tại các tổ chức ngoài Nhà nước. Xu hướng phạm tội về tham nhũng kinh tế, chức vụ còn nhiều diễn biến phức tạp. Hay, trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, ngành Kiểm sát Nam Định tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm các nghị quyết của Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh về bảo đảm an ninh trật tự, phát triển kinh tế - xã hội; tăng cường các hoạt động góp phần xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu; tích cực tham mưu cấp ủy và chính quyền địa phương trong việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng xây dựng, triển khai các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh. Điển hình như trong việc thu hồi đất, giải phóng mặt bằng các dự án tại khu vực Cồn Xanh (Nghĩa Hưng); VKSND hai cấp đã phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng khởi tố 5 vụ 15 bị can về các tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ và lạm quyền trong khi thi hành công vụ; gây rối trật tự công cộng; chống người thi hành công vụ, góp phần đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm của tỉnh.

Năm 2024, VKSND hai cấp đã thực hành quyền công tố, kiểm sát giải quyết 1.891 nguồn tin về tội phạm; thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử 1.509 vụ 2.647 bị cáo; kiểm sát giải quyết 4.688 vụ án hành chính, vụ việc dân sự, kinh doanh thương mại, lao động và những việc khác theo quy định của pháp luật; tiến hành trực tiếp kiểm sát 89 cuộc tại các Nhà tạm giữ, Trại tạm giam, Cơ quan Thi hành án hình sự, Cơ quan Thi hành án dân sự; trực tiếp kiểm sát việc quản lý, giáo dục các trường hợp phạt tù cho hưởng án treo, cải tạo không giam giữ tại 102 UBND cấp xã... Qua hoạt động kiểm sát VKSND hai cấp đã kịp thời phát hiện những vi phạm trong các hoạt động tư pháp; ban hành 14 kháng nghị, 252 kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm; các kiến nghị, kháng nghị đều được các cơ quan tư pháp, các cơ quan quản lý Nhà nước tiếp thu, thực hiện và rút kinh nghiệm, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức, quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp và pháp luật và đấu tranh, phòng ngừa tội phạm trên địa bàn tỉnh. 

Bài và ảnh: Văn Trọng