Đổi mới hoạt động của Hội Luật gia

Hội Luật gia tỉnh Nam Định hiện có 665 hội viên đang sinh hoạt tại Văn phòng hội và 15 đơn vị trực thuộc. Thời gian qua, các cấp Hội Luật gia tỉnh đã chủ động phát huy tính năng động, sáng tạo, tâm huyết của hội viên, có nhiều đổi mới nâng cao chất lượng hoạt động và đạt được kết quả khá toàn diện trên các lĩnh vực công tác, góp phần thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chính trị.

Hội viên Chi hội Luật gia Sở Tư pháp tư vấn pháp luật cho người dân.

Thực hiện chức năng của tổ chức Hội Luật gia, các cấp Hội luôn coi trọng và tổ chức triển khai sâu rộng công tác tham gia xây dựng chính sách, pháp luật. Trong đó chú trọng việc đẩy mạnh nghiên cứu, tổ chức hội thảo, tọa đàm góp ý kiến vào dự thảo các chương trình, dự án, văn bản quy phạm pháp luật, qua đó đã thu hút nhiều luật gia, chuyên gia thuộc nhiều lĩnh vực có trình độ, kinh nghiệm và am hiểu thực tiễn pháp luật tham dự mang lại kết quả cao. Trong 5 năm qua, Hội Luật gia tỉnh, các huyện hội, thành hội, chi hội trực thuộc tích cực tổ chức nghiên cứu, góp ý 80 dự án luật chuẩn bị trình Quốc hội khóa XIV, khóa XV; thẩm định 129 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; tham gia kiểm tra rà soát 1.057 văn bản quy phạm pháp luật; các cấp hội đã tổ chức 25 hội nghị đóng góp ý kiến đối với dự thảo luật, đặc biệt là Dự thảo Luật Đất đai 2024 và các luật chuyên ngành.

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật tiếp tục được các cấp Hội đẩy mạnh theo cách mở rộng phạm vi tuyên truyền với nội dung và hình thức ngày càng phong phú, đa dạng, góp phần kịp thời phổ biến các quan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nâng cao hiểu biết về pháp luật, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của các tổ chức và cá nhân trong xã hội. Trong năm 2024, sau khi Thủ Tướng Chính phủ có Quyết định 129/QĐ-TTg ngày 30/01/2024 ban hành đề án về phổ biến, giáo dục pháp luật của Hội Luật gia giai đoạn 2024-2029, Hội Luật gia tỉnh đã kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh, xây dựng Kế hoạch số 128/KH-UBND ngày 11/9/2024 triển khai thực hiện Đề án 129/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Hội cũng xây dựng kế hoạch và tổ chức quán triệt, triển khai Kế hoạch số 128/KH-UBND của UBND tỉnh tới các cấp hội trong tỉnh; đồng thời chủ động phối hợp với một số sở, ngành, đoàn thể triển khai phối hợp về tuyên truyền, phổ biến pháp luật. Điểm nhấn trong công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật của Hội Luật gia còn được thể hiện qua 3 lĩnh vực cụ thể là đối với các cơ quan Tư pháp; phổ biến, giáo dục pháp luật phục vụ các tiêu chí chương trình xây dựng nông thôn mới và phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh, sinh viên. Trong 5 năm qua, Thường trực tỉnh Hội đã trực tiếp tổ chức 50 buổi tuyên truyền về Luật Đất đai, pháp luật về thừa kế và Luật Hòa giải ở cơ sở với khoảng 7.035 cán bộ, hội viên Hội Nông dân, Hội Phụ nữ tại hầu hết các huyện hội và thành phố Nam Định; phát 1.000 tờ rơi tuyên truyền về Luật Bảo vệ môi trường. Việc phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh, sinh viên được tập trung vào những nội dung cơ bản về xử lý vi phạm hành chính, pháp luật dân sự, pháp luật về hình sự liên quan đến lứa tuổi chưa thành niên. Trong 5 năm qua đã có hơn chục nghìn học sinh và giáo viên trong các trường THPT, trung cấp, cao đẳng trên địa bàn tỉnh được phổ biến pháp luật. 

Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật được chú trọng thông qua công tác xét xử của các luật gia thuộc các chi hội cơ quan Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân. Các huyện Hội, thành Hội, các chi hội thuộc các cơ quan Tư pháp tỉnh và huyện đã tích cực tham mưu cho lãnh đạo xây dựng 69 vụ án trọng điểm, điều tra, truy tố kịp thời và tổ chức xét xử lưu động nhằm tuyên truyền pháp luật về hình sự, phòng chống các loại tội phạm về ma túy, đánh bạc, giết người, gây thương tích... Đặc biệt, để phục vụ kịp thời công tác giải phóng mặt bằng khu vực Cồn Xanh (Nghĩa Hưng) là dự án kinh tế trọng điểm của tỉnh, các chi Hội Luật gia Công an, Tòa án, Viện Kiểm sát huyện Nghĩa Hưng và tỉnh Hội đã tích cực thực hiện tham gia công tác điều tra, truy tố, xét xử hàng chục cán bộ thuộc các xã: Nghĩa Lâm, Nghĩa Hải, Nghĩa Thành, Nam Điền về hành vi vi phạm trong quản lý đất đai gây hậu quả rất nghiêm trọng. Chi Hội Luật gia Kiểm lâm thiết kế, in ấn và cấp phát 9.000 tờ rơi tuyên truyền công tác quản lý, bảo vệ rừng, quản lý lâm sản và động vật hoang dã; tích cực kiểm tra, phát hiện tham mưu cho UBND tỉnh xử lý kịp thời nhiều trường hợp vi phạm nghiêm trọng Luật Bảo vệ rừng và bảo vệ môi trường.

Công tác tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý được các cấp Hội thực hiện mang lại kết quả thiết thực. Tại Trung tâm Tư vấn Pháp luật của Hội Luật gia tỉnh, Chi hội Sở Tư pháp và Chi hội Đoàn Luật sư tỉnh duy trì chế độ thường trực hàng ngày để đón tiếp công dân có nhu cầu tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý hoặc thực hiện các hợp đồng bào chữa, ủy quyền tham gia tố tụng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp... Đến nay, các trung tâm đã thực hiện tư vấn 1.250 vụ việc với 3.880 lượt người. Các chi hội, huyện Hội tăng cường thực hiện công tác tư vấn, trợ giúp pháp lý lưu động 205 đợt với trên 6.000 lượt người tới dự. Tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 85 trường hợp thuộc diện trợ giúp pháp lý. Phối hợp với Ban quản lý Dự án VUSTA Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam thực hiện tuyên truyền, tư vấn, trợ giúp pháp lý về quy định của Luật Phòng, chống nhiễm vi-rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS); chế độ cấp phát thuốc Methadone, ARV và chế độ bảo hiểm y tế cùng với một số quy định về xử lý hành chính, hình sự cho các nhóm đối tượng nghiện ma túy, HIV/AIDS, mại dâm, đồng tính tại thành phố Nam Định và các huyện Giao Thủy, Xuân Trường, Hải Hậu, Nghĩa Hưng với tổng số gần 200 lượt người.

Kết quả hoạt động của Hội Luật gia tỉnh đã góp phần tích cực phục vụ các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Đồng chí Đoàn Văn Hùng, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh cho biết: Trong thời gian tới, Hội Luật gia tiếp tục tham mưu các cấp uỷ Đảng, chính quyền tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt các văn bản của Đảng, Nhà nước. Chủ trì, triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch 128/KH-UBND ngày 11/9/2024 của UBND tỉnh triển khai thực hiện đề án “Phát huy vai trò của Hội Luật gia các cấp trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật giai đoạn 2024-2030”. Tăng cường hơn nữa công tác tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý cho đối tượng chính sách. Tiếp tục củng cố và phát triển đội ngũ tư vấn viên, cộng tác viên; tích cực tham gia công tác hòa giải, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo ở cơ sở. Thực hiện tốt chức năng với vai trò thành viên hội đồng tư vấn của UBND tỉnh trong giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp. Bên cạnh đó, các cấp Hội Luật gia trong tỉnh tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động, góp phần thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị của tỉnh.

Bài và ảnh: Văn Trọng