Thành phố Nam Định: Giữ vững chất lượng giáo dục mũi nhọn

Năm học 2023-2024, ngành Giáo dục và Đào tạo (GD và ĐT) thành phố Nam Định đã ghi dấu ấn đậm nét về chất lượng giáo dục mũi nhọn khi đứng thứ Nhất toàn đoàn trong khối 10 huyện, thành phố tham dự kỳ thi học sinh giỏi (HSG) cấp tỉnh; xếp thứ Nhất toàn đoàn Cuộc thi Khoa học kỹ thuật (KHKT) và Ngày hội STEM cấp tỉnh dành cho học sinh trung học; 330 học sinh thi đỗ THPT chuyên Lê Hồng Phong... Những kết quả trên đã khẳng định nỗ lực bền bỉ của ngành GD và ĐT thành phố trong việc chú trọng giáo dục mũi nhọn, tạo động lực thúc đẩy các nhà trường tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục.

Thực hành phương pháp thảo luận nhóm giữa cô và trò Trường THCS Trần Đăng Ninh.

Có được kết quả đó, ngành GD và ĐT luôn nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành uỷ, HĐND, UBND thành phố Nam Định; ngành có đội ngũ cán bộ quản lý tinh thần trách nhiệm cao, có ý thức đổi mới lề lối làm việc đảm bảo “Khoa học - Năng động - Sáng tạo - Hiệu quả”; đội ngũ giáo viên tâm huyết, giỏi chuyên môn, vững tay nghề; tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn cao. Quy mô trường, lớp của các cấp học ổn định, cơ sở vật chất phục vụ dạy và học ngày càng được củng cố, bổ sung, tạo điều kiện nâng cao chất lượng GD và ĐT.

Năm học 2023-2024, ngành GD và ĐT thành phố chỉ đạo các trường học xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện nhiệm vụ năm học đảm bảo theo quy định về nội dung và khung thời gian. Các trường học đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng HSG, học sinh năng khiếu, phát hiện nhân tố ngay từ đầu năm học để tổ chức ôn luyện. Việc tổ chức ôn luyện, bồi dưỡng với mục tiêu phát huy hơn nữa tài năng của học sinh, trên cơ sở: “đào tạo mũi nhọn song hành với giáo dục toàn diện”, “dạy chắc kiến thức cơ bản, phát triển nâng cao trên nền tảng kiến thức cơ bản”.

Các nhà trường nhất quán phương châm giáo dục toàn diện, bồi dưỡng HSG trên nền kiến thức cơ bản vững chắc; đổi mới phương pháp dạy của thầy, phương pháp học tập của trò. Xây dựng chuẩn của một giờ dạy, trong đó đánh giá cao việc tạo hứng thú và phát triển tư duy học sinh; dạy kiến thức để hình thành và rèn luyện phương pháp tư duy, trên cơ sở đó, học sinh tự vận động để tiếp nhận kiến thức mới; khuyến khích giáo viên, học sinh tìm tòi đa dạng hóa các hình thức dạy và học đảm bảo hiệu quả. Để giáo dục toàn diện, các trường tổ chức cho học sinh tham gia nhiều sân chơi trí tuệ, các cuộc giao lưu, các hoạt động trải nghiệm sáng tạo như các cuộc thi, hội thi: Hùng biện tiếng Anh; Phát triển năng lực học sinh tiểu học; Viết chữ đúng và đẹp; Trạng nguyên tiếng Việt; vẽ tranh; KHKT và Ngày hội STEM; sáng tạo Thanh, thiếu niên, nhi đồng tỉnh Nam Định...

Trên nền tảng giáo dục toàn diện, các trường chú trọng chất lượng giáo dục mũi nhọn; chủ động đề ra nhiều giải pháp tích cực, đồng bộ đẩy mạnh công tác quản lý, phát huy năng lực sáng tạo của giáo viên, học sinh trong công tác bồi dưỡng HSG, gắn với yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục toàn diện. Trong đó, để nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn, các trường vừa chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục thể chất, bồi dưỡng nhân cách người học; vừa tạo điều kiện để học sinh phát triển năng lực tư duy độc lập, sáng tạo; kỹ năng thực hành, tăng khả năng hoạt động thực tiễn; lựa chọn học sinh có năng lực vượt trội về môn thế mạnh và vững kiến thức các môn còn lại. Đặc biệt quan tâm nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ để có nhiều giáo viên tâm huyết, giỏi chuyên môn, vững tay nghề, đáp ứng yêu cầu giáo dục giai đoạn mới. Tiêu biểu là các trường tiểu học: Nguyễn Viết Xuân, Trần Quốc Toản, Phạm Hồng Thái, Nguyễn Văn Trỗi, Trần Nhân Tông, Lê Quý Đôn, Hồ Tùng Mậu, Chu Văn An; các trường THCS: Trần Đăng Ninh, Phùng Chí Kiên, Hàn Thuyên... 

Trường Tiểu học Nguyễn Viết Xuân nhiều năm liền dẫn đầu khối các trường tiểu học của thành phố về kết quả thi HSG. Hiệu trưởng Đinh Việt Hà chia sẻ: Nhà trường luôn quan tâm bồi dưỡng đội ngũ, đặc biệt là đội ngũ nòng cốt về chuyên môn. Trước khi bắt đầu năm học, trường tổ chức tập huấn về phương pháp dạy học tích cực tới toàn bộ giáo viên; động viên, khuyến khích, tạo điều kiện để giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng về chuyên môn. Trường cũng giao chỉ tiêu chất lượng tới từng giáo viên, có sự so sánh chất lượng giữa năm học trước và năm học này. Thông qua việc dự giờ và giao chất lượng, nhà trường phát hiện những giáo viên có khả năng tốt phát triển về chuyên môn để xây dựng đội ngũ nòng cốt, tổ chức bồi dưỡng và giao nhiệm vụ với các yêu cầu cao hơn, đồng thời có ghi nhận, động viên kịp thời, đầy đủ khi cá nhân đó đạt được kết quả mong muốn. 

Cùng với quan tâm bồi dưỡng đội ngũ, nhà trường áp dụng phương pháp dạy học phân hóa đối tượng. Giáo viên theo sát việc học tập hàng ngày của học sinh, phát hiện và bồi dưỡng các năng lực phù hợp với mỗi học sinh, không để bỏ sót học sinh có năng khiếu; tích cực đổi mới phương pháp, kỹ thuật dạy học và hình thức tổ chức lớp học. Giáo viên tích cực đổi mới phương pháp, mạnh dạn giao việc cho học sinh theo phương châm “Chỉ có học sinh chưa biết, không có học sinh không biết”; dạy chắc kiến thức cơ bản, phát triển nâng cao trên nền tảng kiến thức cơ bản. Bên cạnh đó, Ban giám hiệu đồng hành và chỉ đạo sát sao về chuyên môn. Thông qua các bài khảo sát năng lực học sinh (cuối học kỳ 1 và cuối năm học), các cuộc thi giao lưu để đánh giá công tác phát hiện và bồi dưỡng học sinh năng khiếu của mỗi giáo viên. Nhờ đó, số học sinh của trường trúng tuyển vào Trường THCS Trần Đăng Ninh nhiều năm liền dẫn đầu các trường tiểu học: Năm học 2020-2021 có 39 em trúng tuyển, trong đó có 3 em đạt điểm 10 môn Toán, 1 thủ khoa lớp tiếng Pháp; năm học 2021-2022 có 43 em, trong đó có 6 em đạt điểm 10 môn Toán, 1 em có điểm trúng tuyển cao nhất; năm học 2022-2023 có 49 em, trong đó có 9 em đạt điểm 10 môn Toán; năm học 2023-2024 có 58 em, trong đó có 16 em đạt điểm 10 môn Toán. 

Trường THCS Trần Đăng Ninh cũng giữ vững thành tích trong công tác bồi dưỡng HSG cũng như kết quả thi đỗ vào Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong. Trong kỳ thi HSG các môn văn hóa lớp 8, lớp 9 cấp tỉnh năm học vừa qua, trường có 201 em đạt giải trong tổng số 242 giải của thành phố; tỷ lệ đỗ vào lớp 10 THPT công lập không chuyên đạt 100%; tỷ lệ đỗ vào lớp 10 THPT chuyên Lê Hồng Phong đạt 72,7%, với 7 thủ khoa chuyên: Toán, Hóa, Văn, Sinh, Nga, Pháp, Anh. Nhiều học sinh đỗ chuyên Khoa học tự nhiên, sư phạm, chuyên ngữ và các trường chuyên của Hà Nội.

Bằng nhiều giải pháp đồng bộ, chất lượng giáo dục toàn diện của thành phố được duy trì, củng cố vững chắc. Năm học 2023-2024, thành phố tiếp tục dẫn đầu tỉnh về chất lượng bồi dưỡng HSG: đứng thứ Nhất toàn đoàn tại Kỳ thi HSG cấp tỉnh với 242 học sinh dự thi đoạt giải (20 giải Nhất, 114 giải Nhì, 71 giải Ba, 37 giải Khuyến khích); tại Hội thi Hùng biện tiếng Anh cấp tỉnh, đội tuyển Hùng biện tiếng Anh của thành phố đạt thành tích xuất sắc, trong đó cấp THCS xếp thứ Nhất với 3 giải Nhất, 5 giải Nhì và 3 giải Ba; Cuộc thi KHKT và Ngày hội STEM cấp tỉnh xếp thứ Nhất với 3/3 sản phẩm KHKT dự thi đều đạt giải; Cuộc thi IOE toàn quốc, toàn thành phố có 1.317 học sinh cả cấp tiểu học và THCS được vào vòng thi toàn quốc; thi Trạng nguyên tiếng Việt cấp tỉnh có 331 học sinh đạt giải, xếp thứ Nhất toàn tỉnh, có 4/4 học sinh được Sở GD và ĐT chọn dự thi cấp toàn quốc đoạt giải (1 giải Hoàng Giáp, 2 giải Nhì, 1 giải Ba, xếp thứ Tư toàn quốc). Đặc biệt, thành phố có 330 học sinh đỗ vào THPT chuyên Lê Hồng Phong, 328 học sinh nhập học/553 học sinh lớp 10 nhập học Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong.

Không ngừng phấn đấu nâng cao chất lượng dạy và học, nhờ đó, chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục toàn diện từng bước được nâng lên vững chắc, tạo nền tảng cho phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn. Đây chính là “bí quyết” của thành phố Nam Định trong việc thực hiện mục tiêu bồi dưỡng HSG, góp phần xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trước yêu cầu phát triển GD và ĐT trong giai đoạn mới.

Bài và ảnh: Minh Thuận