Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Trách nhiệm của toàn xã hội

Với mục tiêu chăm sóc, nâng cao sức khỏe người cao tuổi (NCT) bảo đảm thích ứng với “già hóa” dân số trong tình hình mới, Sở Y tế đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 73/KH-UBND ngày 12-7-2021 thực hiện Chương trình chăm sóc sức khỏe NCT tỉnh Nam Định đến năm 2030; triển khai Đề án “Tư vấn và chăm sóc NCT dựa vào cộng đồng” nhằm chăm sóc, nâng cao sức khỏe NCT (người từ đủ 60 tuổi trở lên), góp phần thực hiện thành công Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.

Xã Nghĩa Phú (Nghĩa Hưng) tổ chức khám, chữa bệnh miễn phí cho người cao tuổi trên địa bàn.

Toàn tỉnh hiện có hơn 279 nghìn NCT, chiếm trên 12% dân số. Hàng năm, Sở Y tế phối hợp với các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố tổ chức tập huấn công tác NCT; phổ biến, cập nhật Luật NCT, các chính sách đối với NCT và các hướng dẫn chuyên môn về quản lý, chăm sóc sức khỏe NCT đến các đơn vị trong ngành, nhân viên y tế nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe, trợ giúp y tế cho NCT tại địa phương. Chỉ đạo các đơn vị trong ngành triển khai các hoạt động hưởng ứng “Tháng Hành động vì NCT Việt Nam năm 2023” và Ngày Quốc tế NCT (1-10) với chủ đề “Quan tâm chăm sóc và phát huy vai trò NCT - chủ động thích ứng với già hóa dân số”; tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp trong Chương trình chăm sóc sức khỏe NCT tỉnh Nam Định đến năm 2030.

Đến nay, 100% số xã, phường, thị trấn có tổ chức Hội NCT; 100% huyện, thành phố có Ban đại diện NCT nên việc triển khai thực hiện chế độ, chính sách đối với NCT đảm bảo kịp thời. Các mô hình câu lạc bộ NCT được duy trì và nhân rộng; toàn tỉnh có 1.679 câu lạc bộ với tổng số 70.890 NCT tham gia sinh hoạt. Các cấp Hội NCT triển khai có hiệu quả phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao - Gương sáng”; tuyên truyền, vận động hội viên nêu gương sáng xóa đói, giảm nghèo, làm giàu chính đáng; tham gia bảo vệ tài nguyên môi trường, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; tham gia công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập; tham gia xây dựng Đảng, chính quyền góp phần ổn định chính trị, xã hội. Trong 5 năm qua (2018-2023), phong trào thi đua “Tuổi cao - Gương sáng” trong làm kinh tế giỏi được các cấp Hội, cán bộ, hội viên NCT trong tỉnh tích cực hưởng ứng. Toàn tỉnh đã công nhận 1.243 điển hình NCT làm kinh tế giỏi các cấp; trong đó cấp cơ sở 1.037 người, cấp huyện 176 người, cấp tỉnh và Trung ương 35 người. Các mô hình NCT làm kinh tế giỏi được phát triển toàn diện trên các lĩnh vực; trong đó, có 1.125 mô hình trong sản xuất nông nghiệp, 102 mô hình trong sản xuất công nghiệp - xây dựng, 153 điển hình trong sản xuất tiểu thủ công nghiệp, 296 mô hình trong lĩnh vực thương mại dịch vụ và 320 mô hình dịch vụ khác. Toàn tỉnh hiện có 17.964 NCT tham gia công tác Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể, thanh tra nhân dân, hòa giải ở cơ sở.

Ngành Y tế từng bước nâng cao năng lực cho các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa (trừ bệnh viện chuyên khoa nhi) thực hiện khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng và hỗ trợ kỹ thuật chăm sóc sức khỏe NCT cho tuyến dưới. Hiện tại, trên địa bàn tỉnh có 1 bệnh viện có khoa Lão khoa (Bệnh viện Đa khoa tỉnh); các bệnh viện đa khoa, bệnh viện chuyên khoa (trừ bệnh viện chuyên khoa nhi) có buồng khám riêng hoặc bố trí bàn khám riêng cho NCT, bố trí 570 giường điều trị nội trú ưu tiên cho NCT. Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng chống các bệnh không lây nhiễm cho NCT tại gia đình và cộng đồng được chú trọng. Việc khám sức khỏe định kỳ, lập sổ quản lý theo dõi sức khỏe NCT được triển khai ngay từ y tế tuyến xã, ưu tiên nhóm NCT từ đủ 80 tuổi trở lên và từng bước mở rộng đến nhóm từ 65 tuổi trở lên; thực hiện khám, chữa bệnh tại nhà cho NCT không có điều kiện đến cơ sở khám, chữa bệnh. Từ đầu năm đến nay, hơn 500 nghìn lượt NCT được khám, chữa bệnh và điều trị tại các cơ sở y tế, trong đó gần 12 nghìn NCT được khám sức khỏe định kỳ và được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe. Người từ 80 tuổi trở lên được các bệnh viện ưu tiên khám bệnh trước, bố trí giường nằm phù hợp khi điều trị nội trú, kết hợp y học hiện đại với y học cổ truyền trong điều trị, tăng cường áp dụng biện pháp điều trị không dùng thuốc. Các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia y tế (Dự án phòng, chống bệnh Lao; Dự án chăm sóc sức khỏe tâm thần cộng đồng; Dự án phòng, chống bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, phòng, chống bệnh hen; Dự án phòng, chống bệnh tăng huyết áp, Dự án phòng, chống bệnh đái tháo đường…) được triển khai sâu rộng tại cộng đồng. NCT được khám sàng lọc phát hiện bệnh và tư vấn về phòng bệnh, điều trị tại các cơ sở y tế kịp thời và theo dõi định kỳ hàng tháng. Ngành Y tế đã tổ chức 14 hội nghị truyền thông về chăm sóc sức khỏe cho NCT tại gia đình và cộng đồng cho 1.330 NCT; 10 hội nghị tập huấn cho 700 NCT về nâng cao kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ dân số cơ sở về chăm sóc sức khỏe NCT; 1 hội thảo liên ngành về thích ứng với “già hóa” dân số và chăm sóc sức khỏe NCT.

Đồng chí Khương Thành Vinh, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Bên cạnh kết quả đạt được, công tác chăm sóc NCT còn gặp khó khăn, thách thức. Nhân viên y tế chưa được đào tạo bài bản về lão khoa, chỉ được cập nhật kiến thức cơ bản về lão khoa thông qua các hội nghị, hội thảo, đào tạo liên tục. Đối tượng NCT có hoàn cảnh khó khăn và đặc biệt trên địa bàn tỉnh cao, nhiều đối tượng không có khả năng đến khám và điều trị tại cơ sở y tế. Mặt khác, việc bố trí cán bộ y tế đến khám tại nhà cho NCT cô đơn bị bệnh nặng rất khó. Hoạt động của các câu lạc bộ NCT mắc bệnh mạn tính theo quy định tại Thông tư số 35/2011/TT-BYT không thường xuyên do không có kinh phí hoặc không được hỗ trợ thực hiện.

Thời gian tới, các cấp ủy Đảng, chính quyền tập trung thực hiện hiệu quả Kế hoạch 71 của UBND tỉnh về thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe NCT tỉnh Nam Định đến năm 2030. Theo đó, phấn đấu 100% NCT có thẻ BHYT được quản lý sức khoẻ; khám, chữa bệnh; được chăm sóc tại gia đình, các cơ sở y tế. 60% NCT trực tiếp sản xuất, kinh doanh tăng thu nhập, giảm nghèo có nhu cầu được hướng dẫn về sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ phương tiện sản xuất, chuyển giao công nghệ, tiêu thụ sản phẩm, vay vốn phát triển sản xuất. Hoàn thiện mô hình Trung tâm dưỡng lão theo hình thức xã hội hóa thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe NCT vào năm 2030. Củng cố, phát triển hệ thống cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng chống bệnh không lây nhiễm, khám, chữa bệnh cho NCT; từng bước xây dựng mô hình chăm sóc sức khỏe dài hạn cho NCT. Tăng cường các hoạt động truyền thông, hướng dẫn NCT tự chăm sóc sức khỏe; nâng cao năng lực cho trạm y tế xã; tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho NCT; tổ chức chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc một số bệnh thường gặp, lập hồ sơ theo dõi sức khỏe cho NCT; xây dựng và duy trì hoạt động của câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe NCT, lồng ghép nội dung chăm sóc sức khỏe NCT vào câu lạc bộ liên thế hệ và các loại hình câu lạc bộ khác phù hợp của NCT. Đào tạo, tập huấn chuyên môn cho đội ngũ chăm sóc sức khỏe NCT ở các cơ sở y tế, các bệnh viện (trừ bệnh viện chuyên khoa nhi), Trung tâm y tế tuyến huyện, trạm y tế xã; cơ sở chăm sóc sức khỏe; cán bộ dân số và tình nguyện viên ở cơ sở./.

Bài và ảnh: Việt Thắng