Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế

Thời gian qua, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) tỉnh đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) tại các đơn vị sử dụng lao động, cơ sở khám, chữa bệnh (KCB), từ đó kịp thời chấn chỉnh, ngăn chặn tình trạng trốn đóng, nợ tiền BHXH, trục lợi quỹ BHYT.

Cán bộ Bảo hiểm Xã hội tỉnh hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng VssID.

Theo số liệu báo cáo của BHXH tỉnh, từ đầu năm 2023 đến nay, BHXH tỉnh đã tổ chức thanh tra chuyên ngành 25 cuộc; kiểm tra 4 cơ sở KCB, 5 đại lý thu BHYT; 6 cuộc thanh tra, kiểm tra liên ngành… Qua các cuộc thanh tra, kiểm tra, BHXH tỉnh yêu cầu truy thu gần 170 triệu đồng với các đơn vị chưa tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), BHYT cho người lao động; phát hiện 15 trường hợp hưởng chế độ ốm đau sai quy định; thu hồi hơn 86 triệu đồng về quỹ BHYT do các cơ sở KCB BHYT chi sai quy định; xử phạt vi phạm hành chính về đóng BHXH, BHTN, BHYT hơn 25 triệu đồng; các đơn vị đã khắc phục sau khi có kết luận thanh tra… Công tác giám định BHYT tiếp tục được BHXH tỉnh triển khai hiệu quả theo Luật BHYT sửa đổi; các văn bản hướng dẫn của Luật sửa đổi. BHXH tỉnh tăng cường phối hợp với các cơ sở KCB trên địa bàn làm tốt công tác KCB BHYT, đảm bảo chi đúng, chi đủ chi phí KCB; kiểm tra đột xuất các cơ sở KCB trên địa bàn tỉnh để kịp thời chấn chỉnh, ngăn chặn tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT; trong đó chú trọng kiểm tra các cơ sở KCB có chi phí lớn và kiểm tra chéo giữa các bệnh viện với nhau; kiểm tra xác minh tình trạng lạm dụng quỹ BHYT được phát hiện qua hệ thống; từ chối thanh toán chi phí KCB BHYT không đúng quy định. Đầu năm 2023, BHXH tỉnh thực hiện kiểm tra việc cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH 1 phòng khám đa khoa tại phường Năng Tĩnh và Trạm Y tế phường Mỹ Xá (thành phố Nam Định). Phòng khám đa khoa tại phường Năng Tĩnh có 6.130 thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại phòng khám; 3.307 giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đã cấp trong thời kỳ kiểm tra. Qua đối chiếu bản lưu giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH khớp với danh sách cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH tại phòng khám; 100% giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đều có phát sinh KCB tại phòng khám; 2 trường hợp cấp lại giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH nhưng không đóng dấu “cấp lại” theo quy định; 1 trường hợp giấy chứng nhận cập nhật sai tên người hành nghề KCB. Với Trạm Y tế phường Mỹ Xá, có 4.464 thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại phòng khám. Trạm đã cấp 1.556 giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Qua đối chiếu, bản lưu Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH khớp với danh sách cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH tại trạm y tế. 100% người được cấp giấy chứng nhận đều có tên trên danh sách F0 điều trị tại nhà và có hồ sơ, chứng từ liên quan đến việc cách ly y tế đối với người bị mắc COVID-19 lưu tại đơn vị. 

Đồng chí Nguyễn Lương Ba, Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Qua công tác thanh tra chuyên ngành, việc chấp hành pháp luật về đóng BHXH, BHTN, BHYT của các đơn vị đã có những chuyển biến tích cực; nhiều đơn vị ngay sau khi nhận được quyết định thanh tra, kiểm tra của cơ quan BHXH đã có các biện pháp khắc phục ngay đối với các vi phạm về đóng BHXH, BHTN, BHYT. Hầu hết các đơn vị chấp hành, thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của cơ quan BHXH tại các kết luận xử lý sau thanh tra, kiểm tra; tình trạng trốn đóng, chưa đóng, đóng thiếu thời gian, đóng thiếu mức, nợ đọng tiền BHXH, BHTN, BHYT dần được khắc phục. Với các giải pháp trong công tác thanh tra, kiểm tra hiệu quả đã tác động tích cực đến các nhiệm vụ, chỉ tiêu của ngành. Đến tháng 4-2023, toàn tỉnh có 212.026 người tham gia BHXH bắt buộc; 23.414 người tham gia BHXH tự nguyện; 200.490 người tham gia BHTN; 23.696 người tham gia BHYT. Công tác cấp sổ BHXH, thẻ BHYT được BHXH tỉnh quan tâm, đến nay BHXH tỉnh đã cấp 17.752 sổ BHXH cho người lao động; 259.266 thẻ BHYT. 

Trong quá trình hoạt động thực tiễn, hoạt động thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH còn tồn tại những khó khăn. Luật Thanh tra năm 2010 quy định: “Người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành là công chức được phân công thực hiện nhiệm vụ thanh tra của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành”, trong khi đó, lực lượng làm công tác thanh tra chuyên ngành của hệ thống BHXH Việt Nam chủ yếu là viên chức; theo Quyết định số 1518/QĐ-BHXH đơn vị có chức năng thanh tra, kiểm tra là Phòng Thanh tra - Kiểm tra, đơn vị có chức năng kiểm tra là các phòng nghiệp vụ của BHXH tỉnh còn BHXH cấp huyện không có chức năng thanh tra, kiểm tra. Một số đơn vị không hợp tác với Đoàn thanh tra, kiểm tra như chủ sử dụng lao động vắng mặt hoặc thiếu sự hợp tác trong quá trình Đoàn thanh tra làm nhiệm vụ. Việc đôn đốc thực hiện kết luận sau thanh tra liên ngành, thanh tra chuyên ngành và kiểm tra còn gặp khó khăn. Một số cá nhân, người sử dụng lao động không thực hiện nghiêm kết luận thanh tra, kiểm tra và quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT. Chế tài xử lý vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN chưa đủ sức răn đe, trong tổ chức thực hiện các quyết định, kết luận thanh tra, kiểm tra chưa nghiêm, chưa kiên quyết dẫn đến một số đơn vị sử dụng lao động coi thường pháp luật, không chấp hành việc xử phạt, vẫn cố tình nợ đọng kéo dài qua nhiều năm hoặc trục lợi chính sách BHXH, BHYT, BHTN.

Để công tác thanh tra, kiểm tra tiếp tục đạt hiệu quả, thời gian tới BHXH tỉnh tăng cường công tác phối hợp liên ngành; đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật về BHXH, góp phần giảm thiểu các vi phạm. Tăng cường thực hiện thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các đơn vị có dấu hiệu vi phạm, xử lý chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan điều tra. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH; tăng cường áp dụng khoa học - công nghệ, thiết bị hiện đại vào phục vụ công tác theo dõi, giám sát việc thực hiện các quyết định sau thanh tra, kiểm tra bảo đảm sự nghiêm minh của pháp luật; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, nâng cao hiệu lực của các cơ quan quản lý Nhà nước về BHXH./.

Bài và ảnh: Viết Dư