Tiếp tục đổi mới, sắp xếp bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả

Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017 của BCH Trung ương Đảng (khóa XII) là một trong những chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước, được triển khai đồng bộ với nhiều cơ chế, chính sách và quyết tâm chính trị cao từ Trung ương đến cơ sở. Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết, tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị của tỉnh từng bước được đổi mới, sắp xếp, kiện toàn theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Giải quyết thủ tục hành chính cho người dân tại UBND xã Nam Thanh (Nam Trực).

Quá trình triển khai, thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, tỉnh ta luôn bám sát các quan điểm chỉ đạo của Trung ương, các mục tiêu của Nghị quyết để lãnh đạo, chỉ đạo và thể chế hóa vào chương trình hành động, kế hoạch thực hiện của tỉnh. Thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của cả hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đi đôi với việc tinh giản biên chế và xây dựng đội ngũ công chức, viên chức, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp có phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, có năng lực, trình độ, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội; đáp ứng yêu cầu của một nền hành chính kiến tạo, năng động, hiệu quả để nâng cao năng lực cạnh tranh, xúc tiến và thu hút đầu tư, tạo bước phát triển đột phá về kinh tế của tỉnh. 

Với việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Ban TVTU, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, đến nay tỉnh ta đã đạt được nhiều kết quả tích cực sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW. Đến nay, toàn tỉnh đã cơ bản hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn một số tổ chức và các đầu mối bên trong của từng tổ chức theo hướng giảm đầu mối, giảm tối đa cấp trung gian, giảm cấp phó. Sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện một số quy định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để kịp thời khắc phục tình trạng trùng lắp, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý. Trong đó, thực hiện Quy định số 04-QĐi/TW của Ban Bí thư, Ban TVTU ban hành các kết luận, quy định mới về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, biên chế, mối quan hệ công tác của các cơ quan chuyên trách tham mưu giúp việc Tỉnh uỷ; thực hiện thống nhất văn phòng cấp uỷ phục vụ chung các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc Tỉnh uỷ. Ban TVTU đã ban hành các quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Trường Chính trị Trường Chinh; thực hiện sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đổi mới cơ chế hoạt động của Ban Bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh; thành lập Đảng bộ Khối các Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh; sắp xếp tổ chức bộ máy, biên chế cơ quan chuyên trách của Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh. Ở cấp huyện, thực hiện thí điểm một số mô hình mới về tổ chức bộ máy và kiêm nhiệm chức danh để tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, góp phần làm rõ về lý luận và thực tiễn tại các huyện Vụ Bản, Giao Thuỷ, Nam Trực, Mỹ Lộc... Ở cấp xã, thực hiện sắp xếp thu gọn hợp lý các đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định về quy mô dân số, diện tích tự nhiên và giảm số lượng thôn, tổ dân phố. Qua đó, trước khi thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng, toàn tỉnh có tổng số 191 xã, 16 thị trấn, 22 phường; trong đó có 5 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện sắp xếp do đạt dưới 50% đồng thời cả hai tiêu chí về quy mô dân số và diện tích tự nhiên. Đến nay, toàn tỉnh đã thực hiện sắp xếp 3 đơn vị hành chính cấp xã theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, gồm hợp nhất 2 xã Nghĩa Phúc và Nghĩa Thắng thành xã Phúc Thắng (Nghĩa Hưng); hợp nhất xã Yên Xá vào thị trấn Lâm thành thị trấn Lâm (Ý Yên); hợp nhất 2 xã Hải Toàn và Hải An thành xã Hải An (Hải Hậu). Về giảm số lượng thôn, tổ dân phố, đến nay số thôn, xóm, tổ dân phố sau sắp xếp là 2.160 đơn vị, giảm 1.513 đơn vị, đạt tỷ lệ giảm 41,19%. Số người hoạt động chuyên trách ở thôn, xóm, tổ dân phố sau sắp xếp là 4.644 người được bố trí vào các vị trí Bí thư chi bộ hoặc Bí thư chi bộ kiêm Trưởng ban công tác Mặt trận 2.160 người; Trưởng thôn, xóm, Tổ trưởng tổ dân phố 2.160 người; Trưởng ban công tác Mặt trận 324 người. Sau sắp xếp, số người hoạt động chuyên trách ở thôn, xóm, tổ dân phố giảm 4.068 người, đạt tỷ lệ giảm 46,69%. Sau quá trình sắp xếp, số chi hội trưởng các đoàn thể: Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh và Bí thư chi đoàn là 8.640 người, giảm 3.856 người, đạt tỷ lệ giảm 30,86%. Số Công an viên, bảo vệ dân phố hiện là 2.160 người, giảm 935 người, đạt tỷ lệ giảm 30,21%. Tổng số người hoạt động không chuyên trách sau sắp xếp, sáp nhập ở thôn, xóm, tổ dân phố giảm khoảng 9.000 người.

Về biên chế công chức, trước khi thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng, tổng biên chế khối cơ quan Đảng, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội toàn tỉnh được giao là 1.213 biên chế. Số biên chế tính đến nay là 1.086 biên chế; trong đó công chức 866 biên chế, viên chức 145 biên chế; hợp đồng 68 là 75 biên chế. Như vậy đến nay, toàn tỉnh đã giảm 127 biên chế, đạt tỷ lệ 10,5%. Khối các cơ quan của Nhà nước, trước khi thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng, tổng biên chế được giao là 2.328 biên chế. Đến nay, tỉnh đã giảm 302 biên chế, đạt tỷ lệ 12,63%. Về tinh giản biên chế theo Nghị định số 108/2014/NĐ-CP của Chính phủ, tổng số trường hợp đã giải quyết tinh giản đến nay là 591 người; trong đó có 29 công chức, 59 cán bộ, công chức cấp xã, 503 viên chức, lao động hợp đồng. Từ năm 2023 đến năm 2030, căn cứ các quy định, hướng dẫn của Trung ương và tình hình thực tế tại địa phương, tỉnh tiếp tục cụ thể hoá, thể chế hoá chủ trương, nghị quyết, kết luận của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy để tổ chức thực hiện.

Sau khi hoàn thành sắp xếp tổ chức, bộ máy, cơ bản các đơn vị đã thực hiện đảm bảo đúng theo quy định; không tăng biên chế theo đề án vị trí việc làm đã được Ban TVTU phê duyệt và không tăng đầu mối trực thuộc; đồng thời có lộ trình cụ thể để sắp xếp số cán bộ dôi dư sau sắp xếp. Cụ thể, ở MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp tỉnh hiện có số đơn vị trực thuộc là 24, giảm 11 đơn vị; số lượng cấp phó giảm 2 đồng chí. Đối với cơ quan quản lý Nhà nước cấp tỉnh, số lượng phòng, ban, chi cục và tương đương thuộc sở trước khi thực hiện sắp xếp, kiện toàn là 149; đến nay còn 137 phòng, ban, chi cục và tương đương, giảm 12 phòng, ban, chi cục. Đối với cơ quan quản lý Nhà nước cấp huyện, tổng số phòng chuyên môn thuộc UBND cấp huyện là 120 phòng, giữ nguyên số lượng như trước khi thực hiện sắp xếp, kiện toàn. Nhiệm kỳ 2016-2021, số lượng đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh gồm 67/67 đại biểu HĐND tỉnh, 391/394 đại biểu HĐND cấp huyện (thiếu 3 đại biểu), 5.954/6.148 đại biểu HĐND cấp xã (thiếu 194 đại biểu). Nhiệm kỳ 2021-2026, số lượng đại biểu HĐND các cấp trên địa bàn tỉnh gồm 61/61 đại biểu HĐND tỉnh, 350/351 đại biểu HĐND cấp huyện (thiếu 1 đại biểu), 5.566/5.703 đại biểu HĐND cấp xã (thiếu 137 đại biểu). So với nhiệm kỳ 2016-2021, số lượng đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 được bầu đã giảm 494 đại biểu, trong đó cấp tỉnh giảm 6 đại biểu, cấp huyện giảm 43 đại biểu, cấp xã giảm 445 đại biểu...

Trong quá trình thực hiện, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã giữ vững các nguyên tắc tổ chức; đề cao kỷ luật, kỷ cương của Đảng, pháp luật của Nhà nước; nghiêm túc thực hiện nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo việc đổi mới, sắp xếp và quản lý tổ chức bộ máy, biên chế của hệ thống chính trị. Bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của Ban TVTU, đồng thời pháp huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của các cấp, các ngành, các địa phương; xác định rõ trách nhiệm của tập thể và cá nhân, nhất là người đứng đầu. Thực hiện sắp xếp tổ chức, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế phải theo lộ trình, công khai, dân chủ, minh bạch, khách quan, thận trọng; lấy quyền và lợi ích của cán bộ, đảng viên làm cơ sở; vừa sắp xếp tinh gọn bộ máy, giảm biên chế nhưng không ảnh hưởng đến hoạt động chung của các cơ quan, đơn vị. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, chính quyền các cấp; phát huy mạnh mẽ vai trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết./.

Bài và ảnh: Xuân Thu