Phát triển Jujitsu thành môn thể thao thế mạnh

Jujitsu (Nhu thuật) là môn võ chiến đấu có nguồn gốc từ Nhật Bản, do các võ sĩ đạo cổ Samurai sáng lập. Môn võ này là tổng hợp tinh hoa võ thuật đỉnh cao của nhiều môn phái võ thuật cổ truyền của “xứ sở hoa Anh Đào” như Judo, Aikido... Ở Việt Nam, Jujitsu được du nhập từ trước năm 1945, nhưng khoảng hơn chục năm gần đây mới phát triển mạnh, trở thành môn võ thuật được nhiều địa phương, đơn vị, trong đó có Nam Định, đầu tư phát triển bài bản.

Các vận động viên Jujitsu Nam Định đạt thành tích cao tại Giải Vô địch trẻ Jujitsu quốc gia năm 2023.

HLV Chu Thị Kim Thoa, Trưởng Bộ môn Vật và Jujitsu Nam Định cho biết: “Jujitsu là môn võ thuật dùng sự khéo léo, uyển chuyển của cơ thể để chế ngự sức mạnh của đối thủ”. Tập luyện và thi đấu Jujitsu gồm các nội dung: Duo Show - biểu diễn; Fighting - đấm, đá, vật, khóa; Newaza - vật, khóa siết. Đặc điểm của Jujitsu là dùng tay không để tự vệ trước đối thủ có vũ khí hoặc tay không. Kỹ thuật trong Jujitsu bao gồm các đòn thế: đấm, đá, ném, quăng, quật, khóa (chân, tay, cổ), siết họng; bên cạnh đó là các kỹ thuật tấn công quan tiết (khớp xương, điểm huyệt). Khác với những môn võ thuật khác, các HLV Jujitsu cũng phải đấu luyện. Việc cấp đai không qua những cuộc thi thăng cấp mà qua thi đấu đối kháng thực tế, do HLV (mang đai đen trở lên) trực tiếp phong cấp. Các võ sĩ Jujitsu được phân theo 5 cấp đai: trắng, xanh, tím, nâu, đen. Khi vào giải, các võ sĩ thi đấu theo hạng cân nên không ít trường hợp võ sĩ đai thấp đánh thắng võ sĩ đai cao hơn.

Ở Nam Định, Jujitsu là môn thể thao khá mới. Đến tận năm 2019, môn võ thuật Jujitsu mới được Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh tham mưu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch định hướng phát triển trở thành một trong những môn thể thao trọng điểm của tỉnh. Năm 2020, với lực lượng nòng cốt là các VĐV môn Vật tham gia luyện tập, thi đấu, Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh đã xây dựng kế hoạch tuyển chọn, đào tạo các VĐV trẻ để bổ sung lực lượng cho Đội tuyển Jujitsu tỉnh. Từ năm 2021 đến nay, Đội tuyển Jujitsu tỉnh thường xuyên tham dự các giải đấu Jujitsu thường niên trong nước và quốc tế như: Giải Vô địch các CLB Jujitsu toàn quốc, Giải Vô địch trẻ Jujitsu quốc gia, Giải Vô địch Jujitsu quốc gia, Giải Vô địch Jujitsu thế giới bãi biển... Chưa đầy 5 năm tập trung song tại các giải đấu, các VĐV Jujitsu Nam Định đã xuất sắc giành được tổng cộng 75 huy chương với 16 Huy chương Vàng (HCV), 24 Huy chương Bạc (HCB), 35 Huy chương Đồng (HCĐ). Trong số các tấm huy chương quý giá đó, có 2 HCĐ (các nội dung: Newaza NoGi 69kg, đồng đội 69kg) do VĐV Nguyễn Hữu Khang giành được tại Giải Vô địch Jujitsu thế giới bãi biển năm 2022 tổ chức tại Thái Lan.

Năm 2022 lần đầu tiên Jujitsu trở thành môn thi đấu chính thức trong chương trình Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ IX. Nam Định vinh dự được Ban tổ chức Đại hội chọn đăng cai tổ chức môn thi đấu Jujitsu tại Nhà thi đấu Trần Quốc Toản (thành phố Nam Định). Giải có sự tham gia của gần 300 VĐV đến từ 29 đoàn thể thao trong cả nước tranh tài ở 26 nội dung và hạng cân. Tại Đại hội, các VĐV Jujitsu Nam Định đã thi đấu nỗ lực, cống hiến cho khán giả những trận thi đấu sôi nổi, hấp dẫn, mang tính chuyên môn cao và xuất sắc giành được 3 HCV (VĐV Nguyễn Hữu Khang, nội dung Newaza Gi 62kg nam; VĐV Lục Lệ Giang, nội dung Newaza NoGi 45kg nữ; VĐV Tơ Đăng Minh, nội dung Fighting 77kg nam); 1 HCB (VĐV Phạm Thị Hằng, nội dung Fighting 48kg nữ). Năm 2023 tiếp tục là năm thành công của Đội tuyển Jujitsu Nam Định khi giành được tổng số 38 huy chương các loại; đồng thời đánh dấu sự tiến bộ vượt bậc của các VĐV trẻ Jujitsu Nam Định. Tại Giải Vô địch trẻ Jujitsu quốc gia tổ chức tại Thanh Hóa, các VĐV các lứa U21, U18, U16 như: Tơ Minh Đăng, Hoàng Minh Nghị, Phạm Thị Hằng, Lục Thị Phương, Lưu Nhật Quang, Hà Tiến Đạt, Nguyễn Thị Quế Nhi, Nguyễn Thị Vân Anh, Dương Thị Liên, Dương Yến Nhi… đã xuất sắc giành được 7 HCV, 9 HCB, 14 HCĐ. Thông qua giải, Ban huấn luyện đã đánh giá chất lượng công tác tuyển chọn, đào tạo, xây dựng lực lượng VĐV trẻ, tạo nguồn kế cận cho Đội tuyển Jujitsu tỉnh; trên cơ sở đó xây dựng giáo án huấn luyện, tập huấn các VĐV xuất sắc để chuẩn bị lực lượng tốt nhất tham gia Giải Vô địch Jujitsu quốc gia và bổ sung VĐV cho Đội tuyển Jujitsu quốc gia tham dự các giải đấu quốc tế khác trong năm 2023.

Đồng chí Đỗ Đình Điểm, Giám đốc Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh cho biết: “Hiện nay, trên cả nước có hơn 20 tỉnh, thành phố phát triển môn thể thao Jujitsu; trong đó có Nam Định. Sau thành công nổi bật tại các giải đấu trong nước và quốc tế thời gian qua, Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh mong muốn phát triển mạnh hơn nữa bộ môn này không chỉ ở lĩnh vực thể thao thành tích cao, chuyên nghiệp mà còn lan tỏa phong trào Jujitsu trong cộng đồng nhằm thu hút ngày càng nhiều người dân, đặc biệt là thanh thiếu nhi, tập luyện, giúp các em có thêm lựa chọn môn thể thao để rèn luyện mỗi ngày”. Công tác tuyển chọn VĐV trẻ Jujitsu đóng vai trò rất quan trọng, bởi đây là yếu tố đầu tiên quyết định hiệu quả của công tác đào tạo, huấn luyện trong thời gian dài. Với mục tiêu bổ sung, củng cố lực lượng VĐV Jujitsu chất lượng, từ đó nâng cao thành tích thi đấu, Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh đã phối hợp với các địa phương, trường học trên địa bàn tỉnh tuyển chọn, ưu tiên học sinh nằm trong độ tuổi từ 12-15 để đào tạo. Hiện tại, Đội tuyển Jujitsu Nam Định có 2 HLV: Chu Thị Kim Thoa, Nguyễn Thị Lan và 25 VĐV. Công tác huấn luyện được Trung tâm xác định là khâu then chốt với các nội dung trọng tâm: huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật, thể lực và tâm lý. Với việc xây dựng và thực hiện chương trình huấn luyện, đào tạo cụ thể theo từng tuần, tháng, quý, Ban huấn luyện thường xuyên rà soát, kiểm tra trình độ chuyên môn, đánh giá khả năng phát triển của các VĐV để điều chỉnh biện pháp huấn luyện phù hợp; tiến hành tuyển chọn bổ sung lực lượng VĐV; tổ chức tập huấn và thi đấu cọ sát để nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật và tâm lý thi đấu cho VĐV. Cùng với huấn luyện những VĐV thi đấu thành tích cao, Trung tâm cũng hướng tới mục tiêu đào tạo võ sinh thi đấu chuyên nghiệp, tranh đai vô địch cấp châu lục và thế giới.

Với những thành tích đã đạt được cùng sự đầu tư bài bản, chuyên nghiệp trong công tác tuyển chọn, đào tạo, huấn luyện, VĐV ở các tuyến, hy vọng rằng thời gian tới, Jujitsu Nam Định sẽ ngày càng khẳng định được vị thế tại các giải đấu trong nước và quốc tế, từng bước phát triển trở thành môn thể thao thành tích cao thế mạnh của Nam Định./.

Bài và ảnh: Khánh Dũng