Mô hình chợ 4.0 thanh toán không dùng tiền mặt ở Xuân Trường

Ở huyện Xuân Trường, mô hình chợ 4.0 đã phát huy hiệu quả tích cực, giúp người dân trải nghiệm và tiếp cận với các phương thức thanh toán hiện đại, đưa thanh toán số trở thành công cụ thanh toán chủ yếu của người dân, góp phần xây dựng các công dân số thúc đẩy xã hội số, kinh tế số trên địa bàn phát triển. 

Các cửa hàng trên địa bàn xã Xuân Hồng áp dụng dịch vụ thanh toán số.

Triển khai mô hình chợ 4.0 muộn hơn các địa phương khác trong tỉnh, với cách làm đồng bộ, bài bản từ khâu tuyên truyền, hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ đến hoàn thiện hạ tầng phục vụ thanh toán số… giúp dịch vụ thanh toán số tại Xuân Trường nhanh chóng phát triển, đem lại sự tiện lợi, an toàn cho người dùng trong các hoạt động giao dịch tài chính. Huyện đã ban hành kế hoạch triển khai chợ 4.0 và phát triển thanh toán không dùng tiền mặt với mục tiêu đến hết năm 2024: 100% tiểu thương, hộ kinh doanh được trang bị các nền tảng thanh toán số; 75% người dân có tài khoản ngân hàng hoặc ví điện tử; 90% tiểu thương, các hộ kinh doanh; 70% người dân thực hiện việc mua, bán hàng hóa sử dụng thành thạo công cụ thanh toán không dùng tiền mặt tại các chợ 4.0. Để đạt mục tiêu này, huyện đã huy động sự vào cuộc của nhiều tổ chức tín dụng, doanh nghiệp viễn thông chuẩn bị đầy đủ điều kiện cơ sở hạ tầng, an toàn thông tin và bố trí nhân lực hoàn thiện cung cấp tài khoản ngân hàng, mở ví điện tử, hướng dẫn cho tiểu thương, hộ kinh doanh và người dân sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Các thành viên của tổ công nghệ số cộng đồng, Ban quản lý các chợ và nhân viên các ngân hàng thương mại trên địa bàn đã trực tiếp đến từng hộ kinh doanh, tuyên truyền, hướng dẫn đăng ký sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.

Huyện đã lắp đặt pano tuyên truyền về chợ 4.0, thanh toán số tại 14/14 xã, thị trấn với tổng kinh phí gần 17 triệu đồng được huy động xã hội hóa từ các ngân hàng Agribank, BIDV, Vietinbank, Ngân hàng Chính sách xã hội, Co-op Bank, các đơn vị viễn thông: VNPT, Viettel. Hoàn thành lắp đặt 16 điểm phát sóng wifi miễn phí tại 16 chợ trên địa bàn huyện từ sự hỗ trợ của Viettel và VNPT. Đồng thời tổ chức tuyên truyền trên Đài phát thanh huyện 2 lần/tuần và được các xã, thị trấn tiếp sóng tuyên truyền đến người dân. Tham gia mô hình này, tiểu thương và người dân chỉ cần có căn cước công dân và số điện thoại chính chủ, sẽ có nhân viên của các ngân hàng thương mại, doanh nghiệp viễn thông hỗ trợ tạo tài khoản để giao dịch và hướng dẫn sử dụng giao dịch không dùng tiền mặt. Các ngân hàng thương mại còn trang bị bảng quét mã QR tặng cho các điểm kinh doanh đặt ở những nơi dễ nhìn, dễ quan sát để khách hàng dễ thanh toán.

Thị trấn Xuân Trường là trung tâm hoạt động giao thương, kinh doanh, buôn bán sầm uất, nhộn nhịp của huyện, người dân đã nhanh chóng bắt nhịp cùng chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Qua tìm hiểu thực tế tại chợ thị trấn Xuân Trường, ngay sau khi mô hình chợ 4.0 được khởi động, các tiểu thương đều hài lòng khi tiếp cận và sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Chị Trần Thu Hà, tiểu thương kinh doanh quần áo tại chợ cho biết: "Bán hàng gần 20 năm nay nhưng tôi mới dùng mã quét QR vài tháng gần đây. Tôi thấy hình thức này đơn giản, bảo mật, thuận tiện, tránh rủi ro, nhầm lẫn khi trả lại tiền thừa cho khách hàng. Mỗi tiểu thương được tạo một mã QR code. Người mua hàng chỉ cần dùng điện thoại thông minh quét mã để thanh toán thay cho phương thức sử dụng tiền mặt". Chị Nguyễn Thị Huyền, thị trấn Xuân Trường chia sẻ: "Chúng tôi làm công nhân trong các doanh nghiệp ở các khu, cụm công nghiệp của huyện, phần lớn thu nhập đều được chi trả qua thẻ. Trước đây, mỗi khi đi chợ tôi thường phải ra các điểm ATM để rút tiền mặt, khá mất thời gian; vào các dịp cao điểm việc rút tiền không thuận lợi. Giờ đây, nhờ các tiện ích của công nghệ số mà không chỉ thanh toán các hóa đơn dịch vụ thiết yếu như tiền điện, tiền nước... trực tiếp từ tài khoản mà việc mua bán nhỏ lẻ tại các chợ truyền thống, cửa hàng tạp hóa cũng không cần tiền mặt. Phương thức thanh toán này không khó, chỉ cần điện thoại có kết nối internet là thực hiện được".

Sau khi chợ 4.0 được triển khai, tại các chợ dân sinh trên địa bàn huyện, các tiểu thương đều hài lòng, tích cực hưởng ứng. Đến nay 100% tiểu thương trên địa bàn huyện được mở tài khoản, ví điện tử cấp mã QR Code. Trên 90% người dân độ tuổi từ 18 đến 60 tuổi được mở tải khoản ngân hàng. 100% tài khoản ngân hàng, ví điện tử của người dân được mở đều phát sinh giao dịch, tỷ lệ tăng trưởng thanh toán không dùng tiền mặt tăng trên 50% so với thời điểm trước khi triển khai kế hoạch. Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai Chợ 4.0 trên địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại do một số người dân muốn mở tài khoản của các ngân hàng như MB, Techcombank... nhưng các ngân hàng này không đóng trên địa bàn huyện nên việc hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ của các đơn vị này còn khó khăn. Tỷ lệ người dân thanh toán bằng ví điện tử còn hạn chế. Một số người dân vẫn còn ngại sử dụng các ứng dụng ngân hàng, ví điện tử để thanh toán vì lo vấn đề bảo mật thông tin gây nhầm lẫn, thất thoát tiền...

Để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, thời gian tới, huyện Xuân Trường sẽ tiếp tục tuyên truyền về ý nghĩa của chợ 4.0 và những lợi ích của thanh toán không dùng tiền mặt. Đôn đốc các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn hướng dẫn người dân đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt thúc đẩy phát triển kinh tế số trên địa bàn huyện. Phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp viễn thông, các ngân hàng trong triển khai hạ tầng để người dân thuận tiện trong thanh toán không dùng tiền mặt. Tuyên truyền, hướng dẫn người dân xác thực sinh trắc học và phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng, hướng dẫn người dân bảo vệ tài khoản ngân hàng, ví điện tử. Tăng cường tuyên truyền, khuyến khích người dân ứng dụng thanh toán hiện đại trong các giao dịch mua bán, góp phần thực hiện xây dựng xã hội số, chính quyền số. Phát huy vai trò của tổ công nghệ số cộng đồng trong việc hướng dẫn, vận động người dân sử dụng, cài đặt nền tảng thanh toán không dùng tiền mặt và các nền tảng, dịch vụ khác trên điện thoại thông minh. Từ đó, tạo cơ hội cho người dân thích ứng nhanh với những thay đổi của công nghệ số, sử dụng công nghệ số, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phát triển xã hội số, kinh tế số, góp phần thực hiện mục tiêu đến năm 2025, doanh thu trao đổi qua thương mại điện tử chiếm trên 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trên địa bàn.

Bài và ảnh: Nguyễn Hương