Phát triển nghề trồng, kinh doanh cây cảnh bonsai

Trào lưu trồng cây cảnh mini, cây bonsai đang được nhiều người ưa chuộng để trang trí làm mới không gian gia đình, làm đẹp cho căn phòng làm việc, không gian học tập hay tại nhà hàng, quán cà phê… Những loại cây cảnh này vừa dễ chăm sóc mà vẫn đảm bảo các yếu tố thẩm mỹ và ý nghĩa tinh thần, tạo cảm giác thư thái, nâng cao chất lượng cuộc sống. Nghề trồng, kinh doanh cây cảnh bonsai vì thế mà thu hút nhiều người tham gia sản xuất, kinh doanh mang lại việc làm, nguồn thu nhập ổn định. 

Người dân thôn Vị Khê, xã Nam Điền (Nam Trực) tạo thế cho cây cảnh bonsai.

Hơn 30 năm gắn bó với nghề kinh doanh cây cảnh trang trí, chị Vũ Thị Thanh ở xã Nam Điền (Nam Trực) đã có nhiều kinh nghiệm trong lựa chọn giống cây và tạo ra những sản phẩm đẹp mắt phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Vốn sinh ra từ vùng đất trồng hoa, cây cảnh có tiếng, trước đây chị Thanh thường thu mua những cây cảnh nhỏ để chở vào thành phố Nam Định bán rong trên các tuyến phố, nhưng từ 6 năm nay chị dừng chân tại chợ cây tại đường Cột Cờ (thành phố Nam Định). Từ 8 giờ sáng hàng ngày, sau khi đã gom hàng ở một số nhà vườn tại làng nghề cây cảnh Vị Khê, xã Nam Điền (Nam Trực), chị chở cây đến gian hàng nhỏ của mình để bày bán và tranh thủ chăm chút, cắt tỉa tạo dáng cho những chậu cây mới. Chỉ với diện tích khoảng 15m2, gian hàng của chị có rất nhiều loại cây cảnh, từ loại trồng lâu năm đến những giỏ hoa nhỏ xinh theo mùa. Với sự đa dạng chủng loại hoa, cây cảnh, khách hàng không khó để chọn cho mình một món hàng ưng ý với giá cả hợp lý. Chị Thanh cho biết: “Với nhiều năm kinh nghiệm bán cây bonsai trang trí nên tôi khá nhạy bén với các loại cây theo xu thế xã hội. Bên cạnh việc mua cây tại vườn về trồng và tạo dáng, lên chậu theo cảm nhận của bản thân và nhu cầu của khách, gần đây thông qua mạng xã hội tôi còn tìm mua những giống cây mới, độc lạ và dễ trồng để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Chăm sóc cây cảnh đòi hỏi có kiến thức, chuyên môn và kỹ thuật để tạo nên chậu cảnh đẹp, luôn có sức sống. Vì vậy tôi luôn học hỏi để làm đa dạng thêm sản phẩm của mình, qua đó mang lại nguồn thu nhập tương đối ổn định”.

Xu thế chơi cây cảnh mini ngày càng phổ biến đã giúp cho những người kinh doanh “sống khỏe” với nghề. Chỉ riêng đường Cột Cờ (thành phố Nam Định) đã có hơn chục gian hàng, thu hút nhiều người đến mua. Cây cảnh mini trang trí thường được chia làm hai loại chính là cây phong thủy và các loại cây nhỏ để bàn. Sản phẩm hoa, cây cảnh cũng có nhiều loại tùy theo phong cách sử dụng của người dùng như: đặt trên bàn, treo tường, làm giàn trang trí với giá bán phù hợp đáp ứng nhu cầu của mọi khách hàng. Những loại cây như: kim tiền, lưỡi hổ, trầu bà, lan ý, may mắn, hạnh phúc, sen đá, xương rồng, trúc bách hợp, hồng môn, tùng đuôi chồn, các loại cây thủy sinh... có kích thước nhỏ, phù hợp để trang trí bàn làm việc, góc học tập, quán cà phê, có giá dao động từ 50 nghìn đến 200 nghìn đồng/chậu. Các loại cây dùng để treo hoặc trồng trong chậu trên ban công như: dạ yến thảo, dừa cạn, hoa mắt huyền, triệu chuông treo, hoa ngũ sắc, thanh tú… có giá từ 70 đến 250 nghìn đồng/giỏ. Những loại có kích thước lớn hơn với độ cao từ 50cm đến hơn 1m để trang trí góc nhà, phòng làm việc có giá từ 200 nghìn đến 1 triệu đồng/chậu, tùy thuộc vào kích thước cũng như loại chậu. Những loại cây này không chỉ đẹp mà còn có ý nghĩa mang lại tài lộc, sức khỏe, hạnh  phúc cho gia chủ sở hữu nên được rất nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Chị Nguyễn Thị Hiền là nhân viên văn phòng trên đường Đông A (thành phố Nam Định) cho biết: “Công việc văn phòng với không gian khá nhỏ hẹp nên nhiều khi khiến tôi cảm thấy ngột ngạt vì xung quanh chỉ toàn giấy tờ phục vụ công việc. Vì vậy, tôi quyết định tìm mua một chậu cây cảnh mini để trên bàn làm việc với hy vọng tạo không gian thoáng đãng, thanh lọc không khí, bảo vệ sức khỏe, giúp tôi giảm “stress” mỗi khi làm việc căng thẳng”.

Làng nghề cây cảnh Vị Khê, xã Nam Điền là địa phương tiên phong trong việc phát triển trồng cây cảnh bonsai trên địa bàn tỉnh. Cùng với các loại cây có giá trị cao, cây bonsai đang thu hút nhiều người tham gia sản xuất, kinh doanh mang lại việc làm, nguồn thu nhập cao cho nhiều người dân. Tại các nhà vườn, những dáng cây nhỏ xinh với gốc cây xù xì giả cổ, hoa mỏng manh đẹp mắt như mai vàng, mai trắng, mai chiếu thủy, linh sam, sam núi, cẩm thị… với kích thước mini được trồng khá nhiều. Đặc biệt, loại tùng la hán bonsai với dáng đẹp, kháng bệnh cao, tuổi thọ dài mang ý nghĩa “Thọ tựa nam sơn” đến cho gia chủ được nhiều khách hàng lựa chọn. Ngoài ra, còn các loại cây cảnh được khách hàng chọn chơi theo hướng phong thủy như vạn tuế, tùng la hán, tùng lá kim, sơn liễu, thông nhựa, mai chiếu thủy… phù hợp với tính cách, công việc của từng khách hàng. Các chậu cây bonsai còn được trồng ghép với tiểu cảnh trang trí như tượng, đá... nhằm tăng tính thẩm mỹ với nhiều hình dáng, kích thước và ý nghĩa khác nhau.

Bên cạnh đó, những chậu cây hoa bonsai với kích thước nhỏ khác mang ý nghĩa trang trí như nhất chi mai, hồng giả cổ… cũng được người mua khá ưa chuộng với mức giá trung bình, dao động từ 1 triệu đồng đến 3-4 triệu đồng. Anh Nguyễn Văn Minh, ở thôn Thượng 1, xã Nam Điền có khoảng 1ha với hàng trăm gốc cây bonsai mini với đủ loại sanh, si, đa, lộc vừng, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 2.000 cây. Ngoài phục vụ khách hàng trong tỉnh còn phục vụ khách hàng các tỉnh, thành phố như: Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình và một số tỉnh miền Trung, miền Nam... Mỗi năm, vườn cây cảnh mini của anh Minh đạt doanh thu hàng tỷ đồng. Anh cho biết, trồng cây bonsai mini ngoài việc chọn hạt giống thuần Việt do khả năng thích nghi tốt với điều kiện thời tiết, ít bị sâu bệnh và dễ uốn thế thì công đoạn chỉnh sửa, uốn thế cây là khó nhất. Do đa phần là cây non rất dễ bị gãy, vì vậy, để tạo thành một bonsai có thế, có hồn và có giá trị đòi hỏi người trồng, người cắt tỉa phải có đôi bàn tay khéo léo, con mắt thẩm mỹ cùng niềm đam mê, chất nghệ thuật. Cùng với đó, người làm nghề cũng cần kịp thời nắm bắt công nghệ, xu hướng tiêu dùng theo thời gian, từng độ tuổi để tư vấn, tiếp thị người chơi có tính thẩm mỹ, sáng tạo. Tại các nhà vườn, thời gian này ngoài các loại cây bonsai mini có dáng thế, các loại cây cảnh trang trí, thủy sinh loại nhỏ cũng được người dân xã Nam Điền ươm trồng phục vụ nhu cầu của người dân, nhất là trong dịp cuối năm.

Cây cảnh bonsai không chiếm nhiều diện tích, không tốn nhiều công sức vận chuyển đồng thời giúp các hộ trồng, kinh doanh cây cảnh bonsai giảm chi phí và nhân công lao động. Bởi vậy, nghề trồng cây cảnh bonsai hiện đang trở thành mô hình kinh tế hiệu quả, mang lại nguồn thu nhập cao cho nhiều người dân, nhà vườn cây cảnh nghệ thuật trong tỉnh.

Bài và ảnh: Hồng Minh