Hiệu quả kinh tế từ trồng ổi

Những năm gần đây, cây ổi lê trở thành một trong những cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân các xã Mỹ Lộc (thành phố Nam Định) và thị trấn Cồn (Hải Hậu). Thương hiệu ổi lê đã được khẳng định nhờ vị đậm, ngọt, giòn, được nhiều khách hàng ưa chuộng.

Anh Lê Tất Thắng, thôn Lang Xá, xã Mỹ Lộc (thành phố Nam Định) thu hoạch ổi lê.

Về thôn Lang Xá, xã Mỹ Lộc (thành phố Nam Định) nơi trồng nhiều ổi lê. Dọc hai bên đường những vườn ổi lê trĩu quả, thương lái về tận vườn thu mua. Vừa thu hoạch ổi, anh Lê Tất Thắng cho biết, từ khi chuyển đổi sang trồng ổi lê, kinh tế của gia đình ngày càng phát triển. Giống ổi lê cho thu hoạch quanh năm. Trước kia, gia đình anh Thắng cũng như các hộ khác trong thôn, trong xã chủ yếu là cấy lúa và trồng cây rau màu theo phương thức truyền thống nhưng thu nhập thấp bởi năng suất và hiệu quả không cao. Đến năm 2020, qua tham quan mô hình, học tập trao đổi kinh nghiệm về cây ăn quả ở các địa phương khác, anh đã biết về giống cây ổi lê. Giống ổi này cho năng suất cao, chất lượng tốt, thời gian cho thu hoạch ngắn nên gia đình anh Thắng mua lại diện tích đất ruộng của các hộ xung quanh cải tạo thành vườn trồng. Qua quá trình trồng thấy giống ổi lê phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu địa phương. Cây mới sau khi trồng 7-8 tháng cho thu hoạch, thời gian thu hoạch khoảng từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau và từ tháng 6 đến tháng 10. Với kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh tốt, vụ ổi vừa qua đã cho thu hoạch 18 tấn quả, được các thương lái vào tận nhà đặt mua với mức giá bình quân 17-20 nghìn đồng/kg, trừ chi phí lãi hơn 200 triệu đồng. 

Cũng như gia đình anh Lê Tất Thắng, gia đình ông Nguyễn Văn Ích, xóm Hữu Nghị, thị trấn Cồn (Hải Hậu) thành công với mô hình trồng ổi lê sau nhiều năm thử nghiệm các đối tượng sản xuất, từ thả cá, nuôi gà, trồng mít… Với diện tích trên 3.000m²,  ông Ích tập trung trồng gần 450 gốc ổi lê cho trái quanh năm. Cây ổi lê không tốn công chăm sóc, ít sâu bệnh, mỗi năm cho 2-4 lứa quả. Đặc biệt, ông đã biết lách thời điểm để thu hoạch ổi vào lúc trái vụ khoảng từ tháng 9 đến tháng 5 năm sau. Ông Ích cho biết: “Thời điểm chính vụ có quá nhiều loại quả như mít, na, nhãn, vải… cùng tới mùa thu hoạch nên nhu cầu tiêu thụ hoa quả dễ bão hòa, giá trị kinh tế không cao. Tôi luyện cho cây ra quả trái vụ để quả ổi lê gặp nắng hanh những tháng mùa khô, tiết trời hanh hao, nhiều nắng cho quả ngọt, giòn hơn ổi chính vụ...”. Nhờ kinh nghiệm chăm sóc và điều chỉnh được thời vụ, trung bình mỗi tháng ông Ích bán trên dưới 1 tấn ổi. Vào thời điểm chính vụ giá ổi thấp hơn chỉ khoảng hơn 10 nghìn đồng/kg, vào thời điểm trái vụ thì giá lên đến hơn 20 nghìn đồng/kg. Tính bình quân mỗi tháng, gia đình ông có thu nhập hơn 10 triệu đồng, có những tháng vào vụ có thể được gần 20 triệu đồng. 

Để có quả ổi lê thơm ngon, bên cạnh yếu tố thuận lợi là đất đai màu mỡ thì các hộ trồng ổi luôn bảo đảm thực hiện các bước như: Làm cỏ, lên luống, vệ sinh vườn, cắt tỉa cành tăm, cành khô, cành bị sâu bệnh thời kỳ cây có quả và sau mỗi lần thu hoạch để cây có sức bật mầm mới, thoáng và hạn chế sâu bệnh, đặc biệt là sâu róm, ong châm. Khi quả ổi lê to bằng ngón tay cái thì bắt đầu bọc ổi, tránh bị ruồi vàng và các loại sâu bệnh gây hại. Trong quá trình sinh trưởng của cây ổi lê sử dụng các loại phân hữu cơ (phân gà ủ hoai mục sau 6 tháng) hoặc phân vi sinh để bộ rễ phát triển khỏe cung cấp đầy đủ các nguyên tố đa vi lượng giúp cây ổi phát triển tốt, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh cao, cho quả giòn và ngọt. Trong quá trình trồng và chăm sóc cây, người trồng ổi còn chủ động điều chỉnh thời điểm cây ra hoa, kết trái theo ý muốn bằng cách bấm ngọn, hoa và lộc cây. Do đó, ổi cho quả quanh năm và không chín đồng loạt nên bà con thu hoạch không bị dồn, ổi tiêu thụ nhanh, bán được giá, tránh tình trạng “được mùa rớt giá”. Về hiệu quả kinh tế, cây ổi cho thu nhập cao hơn nhiều lần trồng lúa. Với các ưu thế, không tốn nhiều công chăm sóc, chi phí đầu tư ban đầu ít, tuổi thọ cây khá cao, khoảng 5-6 năm và nhanh cho thu hoạch nên khả năng đạt doanh thu đối với các chủ nhà vườn rất nhanh.

Với những ưu điểm vượt trội, phù hợp thổ nhưỡng, khí hậu địa phương, cây ổi lê dần có tiếng trên thị trường. Mùa ổi, thương lái khắp nơi đến các nhà vườn thu mua, bình quân mỗi ha ổi cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm, góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình tại các địa phương. Điều khiến anh Thắng, ông Ích trăn trở hiện nay, là làm thế nào để tăng giá trị kinh tế của cây ổi lê cũng như bảo đảm đầu ra ổn định cho loại quả này. Bởi trên thực tế, nhiều năm qua, các hộ trồng ổi chưa có nguồn tiêu thụ ổn định mà chủ yếu bán cho các thương lái và các chợ đầu mối ở thành phố Nam Định. Thị trường thiếu ổn định dẫn đến người trồng dễ bị thương lái ép giá. Nhờ chuyển đổi cây trồng và áp dụng đúng khoa học kỹ thuật vào chăm sóc, nhiều hộ dân như anh Thắng, ông Ích đã thu được những thành công từ việc trồng cây ổi lê. Hy vọng mô hình trồng ổi lê được nhân rộng sẽ giúp người nông dân có thêm hướng đi mới để làm giàu.

Bài và ảnh: Văn Huỳnh