Hợp tác xã Sản xuất và thương mại Tân Khánh thành công với mô hình nuôi cá Koi

Hợp tác xã Sản xuất và thương mại Tân Khánh ở thôn Phong Cốc, xã Minh Tân (Vụ Bản) thành lập năm 2021 với 16 thành viên chuyên sản xuất, kinh doanh cá Koi. Với quy mô nuôi hơn 30ha, mỗi năm HTX cung ứng ra thị trường trên 100 tấn cá. Vừa qua, HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh là 1 trong 63 HTX được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam công nhận là HTX xã tiêu biểu toàn quốc năm 2024.

Mỗi năm Hợp tác xã sản xuất và thương mại Tân Khánh, xã Minh Tân xuất bán ra thị trường trên 100 tấn cá chép Koi.

Về Tân Khánh, nhắc đến “Vua cá Koi”, người dân địa phương không ai là không biết anh Phạm Đức Thuần, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh. Loài thủy sản được giới thiệu là vật nuôi "quý tộc" này là loại cá cảnh xuất xứ từ Nhật Bản, hiện được thị trường săn đón. Không chỉ là một trong những người tiên phong đưa con cá chép Koi về bổ sung vào danh sách con nuôi thủy sản có giá trị, anh Thuần còn là “đầu tàu” kéo ngành nuôi cá Koi ở địa phương phát triển vững chắc, đem lại lợi ích kinh tế lớn cho người nuôi. HTX không chỉ sản xuất cá thương phẩm mà còn ương nuôi thành công cá giống cung cấp cho thị trường; liên kết với hơn 100 đại lý chuyên mua bán cá cảnh trên khắp cả nước để bao tiêu sản phẩm cho các thành viên. Hiện anh đang sở hữu một trang trại nuôi cá Koi rộng 7,2ha được quy hoạch khoa học với hệ thống các ao nuôi liên kết chặt chẽ với nhau cùng hệ thống bể ương, nuôi dưỡng đầy đủ máy sủi ô-xy, có mái che nắng, che mưa… 

Để có được cơ ngơi trang trại hoạt động ổn định như ngày hôm nay, anh Thuần đã phải trải qua nhiều thất bại, khó khăn, vất vả. Đầu những năm 2000, anh Thuần còn đang làm công nhân khai thác công trình ngầm của Tổng Công ty Điện lực Hòa Bình với mức lương 12 triệu đồng/tháng. Thế nhưng anh luôn đau đáu giấc mơ “làm giàu trên mảnh đất quê hương”, anh đã từ bỏ công việc với mức lương mà nhiều người ao ước lúc bấy giờ để về quê lập nghiệp. Thực hiện ước mơ "liều lĩnh" của mình với xuất phát điểm từ con số 0 tròn trĩnh, anh Thuần bắt đầu đào ao, thả nuôi các loại cá truyền thống như cá trắm đen, trắm cỏ, chép, mè… Thế nhưng, thực tế không đơn giản như anh nghĩ, nuôi các loại cá truyền thống ngày càng phải cạnh tranh gay gắt, giá cá ngày càng rẻ đi, kèm theo dịch bệnh khiến chi phí sản xuất tăng cao. Bao vốn liếng, công sức “đổ” vào ao cá chả lãi được bao nhiêu nên anh tính chuyển đối tượng nuôi mới. Qua tivi và mạng internet, nhận thấy cá chép Koi - một loại cá cảnh được mệnh danh “quốc ngư” của Nhật Bản đang “hot”, anh để tâm nghiên cứu. Tìm đọc mọi thông tin liên quan đến loài cá này, anh nhận thấy địa phương có nhiều tiềm năng phát triển đối tượng nuôi này nên đã quyết nuôi thử nghiệm cá chép Koi. Anh Thuần chia sẻ: “Nhận thấy cá chép Koi là loài dễ nuôi, mang lại giá trị kinh tế cao, năm 2010, tôi mạnh dạn đầu tư hơn 100 triệu đồng mua 10 cặp cá chép Koi bố mẹ thuần chủng, đưa về vừa nuôi, vừa học rút kinh nghiệm; vừa tìm tòi, tham khảo cách nhân giống, lai tạo cá chép Koi. Tuy nhiên, ở thời điểm này, thị trường trong tỉnh chưa “chuộng” cá chép Koi, tôi mang đi bán người ta chỉ ngắm chứ chả ai mua. Hơn 2 năm tôi xoay xở tự tìm thị trường bằng cách lập trang web, quảng bá trên Facebook và “lặn lội” khắp các tỉnh để chào hàng với các đại lý”. Đến nay, anh Thuần đã có mạng lưới thị trường tiêu thụ cá chép Koi rộng khắp nước. Đặc biệt, sau nhiều năm vừa làm vừa nghiên cứu, đúc rút kỹ thuật, anh hiểu được tập tính và thuần hóa thành công những cặp cá chép Koi bố mẹ; nắm bắt được quy trình nhân giống, lai tạo để gây dựng và phát triển nhiều dòng cá chép Koi chất lượng cao, được thị trường đón nhận. Diện tích nuôi cá chép Koi dần được anh mở rộng lên 7,2ha; được chia thành nhiều ao nuôi cá với các loại kích cỡ khác nhau như: cá có chiều dài từ 20-50cm, từ 50-80cm… Bình quân mỗi năm gia đình anh cung ứng ra thị trường trên 30 tấn cá chép Koi. 

Chứng kiến thành công của anh Thuần, một số hộ dân trong vùng cũng đầu tư mô hình nuôi cá chép Koi và được anh Thuần không ngại hỗ trợ, chia sẻ kỹ thuật, kinh nghiệm. Năm 2021, anh Thuần đứng ra vận động thành lập HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh với 16 thành viên, xây dựng chuỗi giá trị khép kín từ khâu sản xuất, cung ứng con giống đến tiêu thụ sản phẩm cá chép Koi. Trong chuỗi này, anh Thuần trực tiếp sản xuất con giống và cung cấp con giống cho các thành viên trong HTX nuôi. Với nhiều năm kinh nghiệm nuôi cá chép Koi, anh Thuần đã tự lai tạo, thuần chủng được hàng chục dòng cá chép Koi chất lượng cao, rực rỡ đủ sắc màu như cá Koi màu trắng, màu đỏ, màu vàng, màu trắng - đỏ - đen, màu trắng - vàng - đỏ, màu đen - vàng… Các thành viên HTX cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc, hướng dẫn kỹ thuật phòng, chống dịch bệnh trên đàn cá. Không chỉ hỗ trợ, chia sẻ kỹ thuật, kinh nghiệm và nguồn giống, anh Thuần còn tổ chức liên kết với các đại lý để tiêu thụ sản phẩm ở những thị trường mạnh như Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội... nhằm đảm bảo ổn định đầu ra cho sản phẩm của các thành viên.
Để đảm bảo an toàn dịch bệnh cho đàn cá chép Koi, các thành viên HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh đặc biệt quan tâm đến chất lượng nguồn nước; phòng dịch bệnh cho cá theo mùa, thời tiết và chế độ ăn. Mỗi năm có thể thả nuôi 2 lứa/vụ cá chép Koi, mỗi lứa nuôi từ 4-5 tháng là cá đạt trọng lượng con khoảng 400g, lúc này có thể xuất bán được. Cá chép Koi nuôi càng lâu và có trọng lượng cá thể càng lớn thì có giá trị kinh tế càng cao. Một con cá Koi đẹp phải đảm bảo nhiều tiêu chí từ dáng, đầu, vây, vảy, đuôi, nguồn gốc... Loại thấp nhất có giá 150-200 nghìn đồng/kg, còn với những con cá Koi thuần chủng, màu sắc bắt mắt, độc và lạ, kích thước dài gần 1m, nặng hàng chục kg có thể được dân “sành” cá định giá cao lên đến cả chục triệu đồng 1 con. Hiện nay, nhu cầu thị trường về cá chép Koi ngày càng phát triển, trong khi trên địa bàn tỉnh có rất ít địa chỉ cung cấp con giống cá này nên việc tiêu thụ cá chép Koi của HTX rất thuận lợi, cá thu hoạch đến đâu được khách hàng trong và ngoài tỉnh thu mua hết đến đó. Mỗi năm, HTX cung ứng ra thị trường trên 100 tấn cá Koi. Nhiều thành viên trong HTX đã đổi đời nhờ thu nhập cao từ nuôi cá chép Koi.

Tháng 9 vừa qua, HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh vinh dự là một trong số 63 HTX tiêu biểu toàn quốc năm 2024 do Hội Nông dân Việt Nam tuyên truyền, vận động, hỗ trợ thành lập đã được Trung ương Hội vinh danh. Lễ biểu dương 63 HTX tiêu biểu diễn ra vào tối ngày 14/10/2024 nhân dịp Kỷ niệm 94 năm Ngày truyền thống Hội Nông dân Việt Nam. Đây là động lực để HTX Sản xuất và thương mại Tân Khánh tiếp tục đầu tư mở rộng, phát triển sản xuất bền vững.

Bài và ảnh: Ngọc Ánh