Gia tăng sử dụng mã QR trong thanh toán không dùng tiền mặt

Nhờ sự linh hoạt, an toàn và tiết kiệm thời gian, việc sử dụng mã QR đang ngày càng được nhiều người dân lựa chọn thực hiện trong thanh toán không dùng tiền mặt.

Khách hàng mua thuốc quét mã QR thanh toán hóa đơn tại hiệu thuốc ở xã Nam Cường (Nam Trực).

Tại thành phố Nam Định, hầu hết các siêu thị, cửa hàng từ nhỏ đến lớn, thậm chí tại những quầy hàng ở chợ dân sinh, khách hàng đều đã có thể thanh toán bằng mã QR cho nhiều dịch vụ, hàng hóa khác nhau, từ vài nghìn đồng đến cả triệu đồng. Chị Nguyễn Thu Hiền, chủ cửa hàng tạp hóa trên đường Vị Xuyên (thành phố Nam Định) chia sẻ: “Cửa hàng đã áp dụng hình thức thanh toán qua mã QR do ngân hàng cung cấp hơn 2 năm nay. Hiện số lượng khách hàng thanh toán qua chuyển khoản ngân hàng thông qua mã QR tăng nhanh, số lượng khách hàng trả tiền mặt cũng ít đi, nhất là giới trẻ”. Theo chị Hiền, việc thanh toán qua mã QR đã đem lại sự tiện dụng, an toàn, giúp hộ kinh doanh không lo nhầm lẫn, hay phải tìm tiền lẻ trả lại cho khách...

Đặc biệt, hiện nay, mỗi tài khoản đều có thể in hay chia sẻ mã QR riêng, vì vậy đã nhanh chóng thúc đẩy, thiết lập nên hệ sinh thái thanh toán bằng mã QR động rộng lớn. Chỉ tính riêng trên địa bàn tỉnh, đã có hơn 1 triệu tài khoản ngân hàng có thể thanh toán bằng quét mã QR.

Không chỉ diễn ra mạnh mẽ ở thành phố Nam Định mà tại các vùng nông thôn trên toàn tỉnh hình thức thanh toán qua mã QR đang ngày càng được nhiều người tiêu dùng sử dụng phổ biến. Tại chợ trung tâm thị trấn Liễu Đề (Nghĩa Hưng), không chỉ các gian hàng kinh doanh, mà cả hàng hóa cho bữa ăn, hàng hóa thiết yếu hàng ngày của người dân cũng xuất hiện mã QR. Các tiểu thương tại chợ cho biết, lượng khách hàng thanh toán hàng ngày chiếm từ 30-60% là thanh toán bằng mã QR. Tại một số địa phương ở nông thôn như xã Trực Cường (Trực Ninh), xã Nghĩa Thái (Nghĩa Hưng)… đã từng bước hình thành các tuyến phố không dùng tiền mặt giúp lan tỏa phổ biến thanh toán qua mã QR.

Tại Ngân hàng TMCP Quân đội Chi nhánh Nam Định, nhiều năm nay Chi nhánh đã đẩy mạnh các dịch vụ thanh toán qua mã QR, từ trên các nền tảng ứng dụng đến việc phát triển liên kết với các doanh nghiệp, cửa hàng kinh doanh, trên các điểm ATM, Autobank... Để hỗ trợ các cửa hàng kinh doanh thuận tiện trong việc thanh toán, MB Nam Định đã triển khai miễn phí trọn đời các loại phí tài khoản, tính năng chia sẻ biến động số dư VietQR miễn phí, giúp chủ cửa hàng kinh doanh quản lý doanh thu thuận tiện hơn, tránh sai sót, rủi ro trong giao dịch. Tính năng chia sẻ biến động số dư VietQR không giới hạn số lượng người dùng nên chủ cửa hàng có thể chia sẻ cho nhiều nhân viên cùng lúc. Vấn đề bảo mật được đặc biệt chú ý, chủ tài khoản không cần lộ OTP hay bất cứ thông tin cá nhân nào khác. Nhờ đó, chủ cửa hàng cũng thuận tiện theo dõi nguồn tiền thu chi ngay trên ứng dụng MBBank.

Để khuyến khích thanh toán bằng mã QR, các ngân hàng đã tung ra nhiều chương trình ưu đãi khuyến mại như hoàn tiền, mã giảm giá, tặng quà khi thanh toán bằng mã QR như Techcombank với chương trình “Thúc đẩy giao dịch qua QR”, chương trình “Mua sắm nhanh - Thanh toán gọn” từ VNPAY liên kết với Vietcombank. Nhiều ngân hàng cũng đã cho phép người dân sử dụng ứng dụng ngân hàng số trên điện thoại để rút tiền tại các ATM khác bằng mã QR như Vietinbank, Vietcombank, MB Bank, TP Bank... Cách làm này giúp phòng tránh rủi ro lộ thông tin thẻ, hay mất thẻ, nuốt thẻ.

Việc thanh toán qua phương thức quét mã QR tăng rất nhanh cả về số lượng và giá trị. Tuy nhiên, phương thức thanh toán này cũng tiềm ẩn nguy cơ bị kẻ xấu lợi dụng. Bên cạnh tình trạng mã QR tại các cửa hàng, tạp hóa bị kẻ xấu dán đè bằng mã khác khiến tiền chuyển về tài khoản kẻ gian, thời gian qua còn xuất hiện hiện tượng mã QR độc hại bị phát tán thông qua các ứng dụng nhắn tin, diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội. Các nhóm tội phạm mạng đã lợi dụng để tạo ra mã QR độc hại để lừa lấy tài khoản ngân hàng hoặc thông tin cá nhân người dùng. Do đó, người dùng cần kiểm tra lại thông tin sau khi quét QR để đảm bảo đúng tên người thụ hưởng, cảnh giác với các mã QR được dán hoặc chia sẻ ở những nơi công cộng hoặc gửi qua mạng xã hội, email... Các ngân hàng khuyến cáo khách hàng cảnh giác với các yêu cầu quét mã QR hoặc truy cập đường link lạ; tuyệt đối không cung cấp mã xác thực OTP/Smart OTP cho bất kỳ ai kể cả nhân viên ngân hàng...

Thời gian tới, để thanh toán mã QR trở thành xu hướng thanh toán chủ đạo trong đời sống, các ngân hàng và các tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh sẽ tập trung liên kết phát triển, phổ biến rộng rãi mã QR với các đối tác cửa hàng, siêu thị, trung tâm thương mại dịch vụ, cửa hàng nhỏ... Đa dạng hóa nhiều hình thức thanh toán khác nhau, tạo điều kiện thuận lợi dễ dàng cho khách hàng khi muốn mua sắm trực tuyến hoặc truyền thống. Không ngừng nâng cấp hệ thống thanh toán đảm bảo hoạt động thông suốt, an toàn, hiệu quả./.

Bài và ảnh: Đức Toàn