Siết chặt công tác quản lý tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng, dầu

Xăng dầu, khí hóa lỏng là mặt hàng kinh doanh có điều kiện theo quy định của pháp luật, có vai trò vô cùng quan trọng đối với đời sống, kinh tế - xã hội và an ninh, quốc phòng. Tuy nhiên, bên cạnh các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu, khí hóa lỏng tuân thủ nghiêm quy định của pháp luật, vẫn có không ít doanh nghiệp, cửa hàng cố tình vi phạm các quy định về điều kiện kinh doanh, niêm yết giá, đo lường, chất lượng. Nhằm đẩy mạnh công tác quản lý Nhà nước, ngăn ngừa các hành vi gian lận trong kinh doanh xăng, dầu trên địa bàn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và chính đáng của người tiêu dùng, thời gian qua, Sở Khoa học và Công nghệ (KH và CN) đã tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng xăng, dầu.

Các đơn vị kinh doanh xăng, dầu tham khảo cột bơm xăng dầu NPE.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 3 doanh nghiệp lớn kinh doanh xăng, dầu là Công ty Xăng dầu Hà Nam Ninh, Công ty Cổ phần Xăng dầu Dầu khí Nam Định, Công ty Cổ phần Vật tư xăng dầu PETEC vừa trực tiếp kinh doanh, vừa là đầu mối cung ứng nguồn hàng cho gần 300 đại lý, cửa hàng xăng, dầu phân bổ ở 10 huyện, thành phố. Hầu hết các cửa hàng bán lẻ được bố trí hợp lý về quy mô, địa giới hành chính, bám theo các trục đường giao thông. Bên cạnh đó còn có một số tổ chức, cá nhân kinh doanh xăng, dầu phục vụ các phương tiện đánh, bắt thủy hải sản. Trong tháng 3/2024, Sở KH và CN đã chỉ đạo Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng tổ chức lớp tập huấn hướng dẫn thực thi quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng, dầu cho hơn 200 đại biểu là đại diện cơ quan chức năng và cơ sở kinh doanh, thương nhân đầu mối phân phối xăng, dầu trên địa bàn tỉnh. Lớp tập huấn đã phổ biến, hướng dẫn các quy định về: quản lý đo lường, chất lượng trong hoạt động phân phối và kinh doanh xăng, dầu; thực hiện Quy chuẩn quốc gia QCVN 01:2022/BKHCN của Bộ KH và CN ban hành ngày 15/12/2022 về xăng, nhiên liệu điêzen và nhiên liệu sinh học; quy định về xử phạt vi phạm hành chính về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng trong lĩnh vực kinh doanh xăng, nhiên liệu điêzen và nhiên liệu sinh học… Ngoài ra, Chi cục cũng đã có văn bản hướng dẫn các đơn vị liên quan và các cơ sở kinh doanh xăng, dầu thực hiện các quy định Nhà nước về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng, dầu. Qua đó đã hướng dẫn, nâng cao việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng cho người kinh doanh và các cơ quan quản lý trong hoạt động kinh doanh mặt hàng xăng, nhiên liệu điêzen, nhiên liệu sinh học. Đồng thời, góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Cùng với việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các đơn vị, Sở KH và CN đã tăng cường công tác quản lý tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng trong hoạt động kinh doanh xăng, dầu. Thực hiện kế hoạch thanh tra việc chấp hành Luật Đo lường, Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa và Luật Tiêu chuẩn Quy chuẩn kỹ thuật, cuối năm 2023, đầu năm 2024, Sở KH và CN đã thành lập đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra trực tiếp tại 52 đơn vị kinh doanh xăng, nhiên liệu điêzen trên địa bàn tỉnh. Qua thanh tra cho thấy, tất cả các phương tiện đo đang sử dụng của các cơ sở đều đã được kiểm định, còn hiệu lực; sai số của kết quả đo nằm trong giới hạn cho phép, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật và tính pháp lý về đo lường. Nguồn gốc xăng, dầu được các đơn vị đang kinh doanh rõ ràng, hóa đơn chứng từ được lưu trữ đầy đủ. Nhiều đơn vị đã thực hiện việc công bố, lưu giữ hồ sơ chất lượng theo quy định; thông tin công bố đúng theo yêu cầu của quy chuẩn QCVN 01:2022/BKHCN. Tuy nhiên vẫn còn đơn vị chưa công bố tiêu chuẩn áp dụng; đã lưu giữ hồ sơ chất lượng nhưng chưa đầy đủ theo quy định. Đa số chưa lập và lưu giữ hồ sơ kiểm soát hệ thống bể chứa xăng, dầu; chưa lưu hồ sợ tự kiểm tra định kỳ đối với phương tiện đo và phép đo…

Ngoài ra, trong quá trình kiểm tra, xác minh, Đoàn thanh tra đã phát hiện trường hợp vi phạm hành chính trong hoạt động kinh doanh xăng, dầu tại Công ty TNHH một thành viên Dịch vụ thương mại 19-5, Công ty Cổ phần Thương mại và xây dựng Xuân Lĩnh. Đoàn thanh tra đã lập biên bản vi phạm hành chính và chuyển biên bản cùng hồ sơ vụ việc đến cấp có thẩm quyền để xử lý theo quy định. Chánh Thanh tra Sở KH và CN đã ban hành Quyết định số 06/QĐ-XPHC ngày 19/1/2024, Quyết định số 15/QĐ-XPHC ngày 4/3/2024 xử phạt vi phạm hành chính đối với các tổ chức vi phạm. Đồng chí Nguyễn Thanh Thủy, Chánh Thanh tra Sở KH và CN cho biết: “Cuộc thanh tra đã được triển khai tại các đơn vị đúng theo quy định Luật Thanh tra năm 2022, đúng theo kế hoạch và tiến độ đã đề ra. Qua thanh tra đã giúp các đơn vị được thanh tra hiểu và thực hiện đúng các quy định pháp luật trong kinh doanh xăng, dầu”. Đoàn Thanh tra cũng yêu cầu các đơn vị khắc phục những tồn tại như: lưu giữ hồ sơ chất lượng, lập và lưu giữ hồ sơ kiểm soát hệ thống bể chứa xăng, dầu theo quy định; lập và lưu giữ hồ sơ tự kiểm tra định kỳ đối với phương tiện đo và phép đo; lưu giữ hóa đơn nhập hàng theo đúng quy định; thực hiện việc công bố tiêu chuẩn áp dụng theo đúng quy định…

Thời gian tới, Sở KH và CN tiếp tục chỉ đạo cơ quan chuyên môn tiếp tục tuyên truyền, tập huấn và hướng dẫn các cơ sở kinh doanh bán lẻ xăng, dầu thực hiện các quy định pháp luật về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng, dầu. Đẩy mạnh phối hợp với các sở, ngành liên quan và các huyện, thành phố trong hoạt động kiểm tra Nhà nước về đo lường, khảo sát chất lượng sản phẩm hàng hóa. Kiên quyết không kiểm định đối với các cột đo nhiên liệu không có phê duyệt mẫu và không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật đo lường theo văn bản kỹ thuật hiện hành để cơ sở tự loại bỏ các cột đo nhiên liệu có công nghệ lạc hậu. Tổ chức đào tạo nghiệp vụ kiểm tra đo lường cho cán bộ cấp huyện để UBND cấp huyện đủ điều kiện chủ trì tổ chức kiểm tra Nhà nước về đo lường trên địa bàn như phân công, phân cấp theo luật.

Có thể nói, công tác quản lý Nhà nước về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức của các đơn vị trong việc chấp hành các quy định của pháp luật Nhà nước. Đồng thời tuyên truyền, phổ biến sâu rộng hơn nữa các quy định của Nhà nước về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng trong hoạt động kinh doanh xăng, dầu trên địa bàn tỉnh. Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra đã góp phần chấn chỉnh các đơn vị kinh doanh xăng, dầu thực hiện đúng các quy định pháp luật về xây dựng kế hoạch tự kiểm tra định kỳ phương tiện đo và điều kiện thực hiện phép đo; các yêu cầu về việc lưu giữ hồ sơ công bố chất lượng, việc xây dựng áp dụng hệ thống quản lý chất lượng trong kinh doanh xăng, dầu.

Bài và ảnh: Ngọc Ánh