Khoa học và công nghệ đồng hành cùng sự phát triển của doanh nghiệp

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 gắn liền sản xuất với những đột phá về công nghệ đang phát triển mạnh mẽ. Đây vừa là thách thức và cũng là cơ hội lớn để các doanh nghiệp trong tỉnh tiếp cận, ứng dụng, đổi mới công nghệ nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo cho sự phát triển nhanh và bền vững.

Dự án khoa học và công nghệ “Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật xây dựng mô hình sản xuất hoa thương phẩm chất lượng cao tại Nam Định” tại Hợp tác xã sản xuất và kinh doanh hoa cây cảnh Nam Phong (thành phố Nam Định).

Những năm qua, Sở Khoa học và Công nghệ (KH và CN) đã tham mưu UBND tỉnh xây dựng Kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các quan điểm, chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước về KH và CN và đổi mới sáng tạo; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo; xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ hoạt động KH và CN phù hợp với thực tiễn của địa phương, tạo động lực phát huy sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng và hội nhập. Đồng thời, hỗ trợ nhiều tổ chức, doanh nghiệp, đơn vị trên địa bàn tỉnh thực hiện các nhiệm vụ KH và CN cấp tỉnh, cấp bộ. Trong đó, nhiều nhiệm vụ KH và CN hỗ trợ doanh nghiệp về nghiên cứu, ứng dụng, phát triển công nghệ tập trung vào các lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn, tài nguyên và bảo vệ môi trường, công nghiệp. Điển hình là Dự án KH và CN “Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật xây dựng mô hình sản xuất hoa thương phẩm chất lượng cao tại Nam Định” được triển khai thành công, giúp HTX sản xuất và kinh doanh hoa cây cảnh Nam Phong (thành phố Nam Định) xây dựng và nhân rộng sản xuất hoa thương phẩm chất lượng cao (hoa lan Hồ điệp, hoa Lily, hoa Cát tường); trong 2 năm sản xuất, kinh doanh, doanh thu của các mô hình trong Dự án ước đạt 8,1 tỷ đồng, lãi thuần ước đạt gần 2 tỷ đồng. Dự án KH và CN “Hoàn thiện quy trình công nghệ kỹ thuật và sản xuất thử nghiệm bồn trộn bê tông thương phẩm đa năng loại 0,5m3 - 1,5m3 - 2,5m3” đã hỗ trợ Công ty TNHH Cơ khí Quyết Tiến (Giao Thủy) sản xuất thành công các sản phẩm bồn trộn bê tông thương phẩm được thị trường đánh giá cao về chất lượng, mẫu mã, độ bền cao, có khả năng cạnh tranh với hàng ngoại nhập; mỗi năm, doanh thu từ sản phẩm chủ lực là bồn trộn bê tông thương phẩm của Công ty đạt 10-15 tỷ đồng…

Cùng với hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ KH và CN, Sở KH và CN còn chú trọng công tác thông tin tuyên truyền, đào tạo, tập huấn nhằm nâng cao nhận thức cho lãnh đạo các đơn vị, doanh nghiệp về thúc đẩy thực hiện cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trong quá trình sản xuất, kinh doanh; tư vấn hỗ trợ các doanh nghiệp nhanh chóng tiếp cận, phát triển công nghệ số; tập trung ưu tiên phát triển một số sản phẩm chủ lực, có lợi thế cạnh tranh và triển khai các mô hình thí điểm tạo động lực lan tỏa. Thực hiện Dự án “Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm hàng hóa tại các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm chủ lực của tỉnh” giai đoạn 2014-2016, Sở KH và CN đã hỗ trợ 48 doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 và hệ thống quản lý chất lượng VietGAP, hỗ trợ 15 doanh nghiệp áp dụng công cụ quản lý chất lượng LEAN, Kaizen, 5S; hỗ trợ 75 doanh nghiệp công bố chất lượng sản phẩm phù hợp với các quy định của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật năm 2006. Sau khi áp dụng các hệ thống công cụ quản lý, công cụ cải tiến, năng suất lao động của các doanh nghiệp đã được cải thiện đáng kể. Tiêu biểu, các Công ty TNHH: Nam Dược, Max Window và Doanh nghiệp tư nhân Tuyết Thanh (thành phố Nam Định), Công ty TNHH Cơ khí Đình Mộc (Xuân Trường) sau khi áp dụng công cụ quản lý 5S thì năng suất lao động đã tăng trung bình trên 20%; Công ty Cổ phần May Nam Hà (thành phố Nam Định) áp dụng các công cụ ISO 9000, LEAN, Six Sigma tăng năng suất tổng thể lên 23%...

Năng suất chất lượng đóng vai trò quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Để tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng, Sở KH và CN tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 42/2017/NQ-HĐND ngày 10-7-2017 và Nghị quyết số 77/2022/NQ-HĐND ngày 6-7-2022 (thay thế Nghị quyết số 42/2017/NQ-HĐND) quy định một số chính sách hỗ trợ tài chính trong hoạt động KH và CN và hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh. Cơ chế, chính sách hỗ trợ đã thực sự đi vào đời sống, đã từng bước hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân hoạt động KH và CN trên địa bàn tỉnh, góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh; phát triển nhận thức của các doanh nghiệp, người lao động về hoạt động KH và CN. Từ năm 2019 đến nay, Sở KH và CN đã hỗ trợ khoảng 200 lượt tổ chức, cá nhân trong việc hỗ trợ đăng ký bảo hộ quyền sở hữu cho nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp, sáng chế, giải pháp hữu ích; thiết kế và xây dựng website quảng bá sản phẩm; đổi mới công nghệ nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm… Thời gian qua, Sở KH và CN đã hỗ trợ 4 doanh nghiệp là các Công ty TNHH: Cơ khí Quyết Tiến (Giao Thủy), Cường Tân (Trực Ninh), Tân Thiên Phú (Xuân Trường) và Công ty Cổ phần Giống cây trồng Nam Định được chứng nhận Doanh nghiệp KH và CN. Đây là những doanh nghiệp thực hiện sản xuất, kinh doanh, dịch vụ KH và CN để tạo ra sản phẩm hàng hóa từ kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.

Hiện nay, Sở KH và CN đang triển khai thực hiện các giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Sở đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 152/KH-UBND ngày 20-12-2022 về việc xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Nam Định giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030 và đã triển khai đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp liên quan, đồng thời đang xúc tiến triển khai xây dựng Quỹ đầu tư hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua các chương trình, dự án, nhiều doanh nghiệp trong tỉnh đã chủ động đầu tư mua sắm thiết bị, cải tiến dây chuyền công nghệ. Một số doanh nghiệp đã tiếp thu, làm chủ công nghệ chế tạo tự động hóa; ứng dụng và phát triển công nghệ vật liệu mới (kim loại và hợp kim tiên tiến) phục vụ ngành cơ khí chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, vật liệu tái chế trong xây dựng công trình giao thông… Điển hình là Công ty TNHH Thắng Lợi, Cụm công nghiệp An Xá (thành phố Nam Định) áp dụng giải pháp chuyển đổi số với sự kết hợp nhiều công nghệ như sử dụng lò luyện nhiệt liên tục tự động và giải pháp internet vạn vật IoT đã giúp tiết kiệm điện, giảm gần 40% lượng điện tiêu thụ so với trước khi áp dụng; đồng thời giảm nhân lực vận hành và góp phần tăng năng suất, an toàn lao động trong nhiệt luyện kim loại, hợp kim để sản xuất các sản phẩm cơ khí đúc. Đây cũng là nền tảng vững chắc để công ty hướng tới mục tiêu xây dựng nhà máy thông minh 4.0.

Để tiếp tục đồng hành cùng sự phát triển của doanh nghiệp, thời gian tới, Sở KH và CN tiếp tục xây dựng kế hoạch và xúc tiến đào tạo đội ngũ nhân lực KHCN đáp ứng về số lượng, cơ cấu, chất lượng, đảm bảo cho nhu cầu phát triển về kinh tế - xã hội trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế. Quan tâm chỉ đạo đổi mới tổ chức và hoạt động của Trung tâm Ứng dụng, Dịch vụ KH và CN; thành lập các Vườn ươm hỗ trợ doanh nghiệp và các nhóm trí thức khởi nghiệp, cơ sở ươm tạo công nghệ. Tham mưu cho tỉnh hoàn thiện các cơ chế chính sách đào tạo, sử dụng, thu hút, đãi ngộ các chuyên gia giỏi, các nhà khoa học đầu ngành về làm việc tại Nam Định. Thu hút đầu tư mạnh mẽ vào ứng dụng, chuyển giao, đặc biệt là công nghệ cao, công nghệ thông minh, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, năng lực cạnh tranh của sản phẩm; trọng tâm là các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, cơ khí chế tạo, kinh tế biển. Thực hiện các Chương trình tiêu chuẩn, năng suất, chất lượng, phát triển tài sản trí tuệ. Tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ KH và CN vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng các sản phẩm chủ lực, đặc thù của tỉnh, khai thác có hiệu quả lợi thế của từng vùng, địa phương. Tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện sản xuất theo chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ thông qua áp dụng các công nghệ mới, tiên tiến trong chế biến, bảo quản nông sản thực phẩm. Đẩy mạnh hoạt động truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm, hàng hóa đặc trưng của địa phương để hỗ trợ xuất khẩu. Từng bước hình thành và phát triển thị trường KH và CN phục vụ chuyển giao công nghệ; xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp KH và CN./.

Bài và ảnh: Quang Anh