Trong những năm qua, ngành GD và ĐT huyện Trực Ninh đã tích cực triển khai đưa giáo dục STEM vào trong các nhà trường nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Thông qua hoạt động này không chỉ khơi dậy niềm đam mê khoa học của học sinh mà còn động viên khuyến khích các em dám nghĩ, dám làm, vận dụng khoa học vào thực tiễn đời sống.
 |
| Thầy và trò Trường Tiểu học Trực Hưng (Trực Ninh) trong một giờ học. |
Từ năm học 2016-2017, được sự giúp đỡ của liên minh STEM Việt Nam, ngành GD và ĐT huyện Trực Ninh đã tổ chức tập huấn cán bộ quản lý, giáo viên của các trường tiểu học và THCS trong toàn huyện về thực hành lập trình Robot, thực hành STEM tái chế, tìm hiểu tổng quan về giáo dục STEM và môi trường sinh học của STEM. Từ đó, đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên tiểu học và THCS của huyện đã có cái nhìn tổng thể về giáo dục STEM và Cách mạng công nghiệp 4.0; giúp giáo viên định hướng phát triển năng lực suy nghĩ tích cực của học sinh, phối hợp hiệu quả giữa các môn học, tạo động lực học tập cho học sinh và thu hút sự tham gia của phụ huynh vào quá trình giáo dục. Trường THCS Đào Sư Tích (thị trấn Cổ Lễ) được Phòng GD và ĐT huyện chọn làm điểm chương trình giáo dục STEM, vì vậy đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường đã tích cực tự học, tự bồi dưỡng, tham quan, học tập tại các đơn vị, cơ sở để áp dụng tại trường. Với 6 robot được trang bị, các học sinh của trường đã được trải nghiệm thử lập trình. Bên cạnh đó, nhà trường thường xuyên tổ chức tuyên truyền về giáo dục STEM dưới nhiều hình thức như: tuyên truyền dưới cờ, trong các buổi hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt câu lạc bộ…, STEM cũng được áp dụng triệt để trong các môn học liên quan, đặc biệt là các môn Toán, các môn Khoa học tự nhiên, Tin học và công nghệ. Đối với các giờ dạy tích hợp, giáo viên hướng dẫn học sinh vận dụng kiến thức liên môn giải quyết các nhiệm vụ trong học tập cũng như trong cuộc sống. Với sự nỗ lực của thầy và trò nhà trường, các câu lạc bộ: STEM khoa học, STEM tái chế, STEM robotics thu hút đông đảo học sinh tham gia và hoạt động có hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Trong các cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học toàn tỉnh, Trường THCS Đào Sư Tích đều tham dự và đạt các giải cao, trong đó có nhiều học sinh có đề tài sáng tạo khoa học kỹ thuật mang lại hiệu quả ứng dụng trong cuộc sống như các đề tài: “Phao cứu sinh”, “Sản phẩm rô bốt kiểm tra an toàn điện”, “Sản phẩm cảm biến chống cận thị”… góp phần ngày càng thúc đẩy phong trào sáng tạo khoa học kỹ thuật trong nhà trường. Trong đó, tham dự cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh phổ thông năm học 2017-2018 do Sở GD và ĐT tổ chức, sản phẩm “Bếp điện mi ni hai chiều” của hai học sinh của nhà trường là Trần Minh Quang và Đoàn Đức Toàn đã vượt qua trên 100 sản phẩm dự thi đoạt giải Nhất, được lựa chọn tham dự tại cuộc thi cấp quốc gia và đã được xếp thứ 4/249 sản phẩm tham dự tại cuộc thi.
Từ hiệu quả giáo dục STEM, các trường học trong huyện cũng thành lập được nhiều câu lạc bộ STEM trong nhà trường. Trong xây dựng kế hoạch chuyên môn, các trường đã chú ý dạy học theo định hướng giáo dục STEM và triển khai thực hiện theo từng giai đoạn. Đồng thời, tích cực hỗ trợ học sinh tham gia các ngày hội giáo dục STEM và các cuộc thi sáng tạo STEM do Phòng GD và ĐT huyện tổ chức nhằm phát huy khả năng sáng tạo, tạo ra sân chơi bổ ích, trí tuệ và khoa học cho học sinh phổ thông, tìm kiếm những ý tưởng khoa học, mới lạ, độc đáo, những sáng kiến và giải pháp cụ thể, thiết thực. Đã có nhiều sản phẩm có tính khoa học như: Thiết kế hệ thống cổng trường đóng mở tự động, bán tự động có sử dụng công nghệ bluetooth để làm chìa khóa thông minh của nhóm học sinh Trường THCS Trực Đại; Dự án tự động hóa cửa sổ truyền thống của nhóm học sinh Trường THCS Trực Tĩnh; Dự án nâng cao ý thức bảo tồn di sản văn hóa cho học sinh THCS của nhóm học sinh Trường THCS Đào Sư Tích; Nâng cao nhận thức cho học sinh THCS về việc duy trì và phát huy các tiêu chí trường học đạt chuẩn xanh - sạch - đẹp - an toàn của nhóm học sinh Trường THCS Trực Thắng; Đu quay thả rác; Máy bứng cây hoa hồng nhóm học sinh Trường THCS Trực Cát; Mô hình thí nghiệm tác dụng của cơ hoành của nhóm học sinh Trường THCS Trực Tuấn; Một số ứng dụng nhân giống vô tính ở thực vật của nhóm học sinh Trường THCS Trực Trung… Phòng GD và ĐT huyện Trực Ninh đã chọn 5 dự án khoa học kỹ thuật và 3 sản phẩm STEM dự thi cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật và STEM cấp tỉnh năm học 2018-2019, kết quả cả 5 dự án khoa học kỹ thuật đều đạt giải cao, toàn đoàn đạt giải Nhất xếp thứ 1/10 huyện, thành phố. Năm học 2019-2020, tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật và ngày hội STEM cấp tỉnh, Phòng GD và ĐT huyện tiếp tục có 4/5 dự án khoa học kỹ thuật đoạt giải, trong đó có 1 giải Nhất, 1 giải Nhì, 2 giải Ba; 2 sản phẩm STEM được Sở GD và ĐT tặng giấy khen, toàn đoàn đoạt giải Nhất, xếp thứ 1/10 huyện, thành phố.
Từ kết quả các cuộc thi, năm học 2020-2021, Phòng GD và ĐT huyện Trực Ninh tiếp tục khuyến khích học sinh vận dụng những kiến thức tích hợp khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống, tạo cơ hội cho các em chia sẻ các ý tưởng khoa học, góp phần đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, mở ra cơ hội cho học sinh tiếp cận với thế giới khoa học phong phú và đổi mới phương pháp dạy học trong các trường THCS, góp phần giáo dục toàn diện./.
Bài và ảnh: Hồng Minh
