Những năm qua, công tác khuyến học, khuyến tài được Đảng ủy, UBND xã Nam Lợi (Nam Trực) quan tâm chỉ đạo, đẩy mạnh, tạo sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng dân cư. Qua đó khích lệ tinh thần hiếu học của học sinh; hỗ trợ, tạo điều kiện cho học sinh nghèo, hoàn cảnh khó khăn có cơ hội tiếp tục đến trường.
 |
| Xã Nam Lợi trao phần thưởng cho học sinh có thành tích xuất sắc trong phong trào khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. |
Truyền thống hiếu học từ xưa đã thấm sâu vào nếp nghĩ của người dân Nam Lợi. Hơn 90 năm trước, cụ Trần Văn Tri, người thôn Duyên Hưng dành trọn số tiền chắt chiu tiết kiệm để đầu tư cho con cái học hành. Nhờ chăm lo cho việc học, 5 người con của cụ đều trở thành những nhà giáo đức độ, có uy tín trong vùng. Cháu đích tôn của cụ đỗ tiến sĩ và trên 30 con, cháu, chắt… của cụ là bác sĩ, kỹ sư, nhà giáo. Thế hệ này nối tiếp thế hệ kia, thời nào, dòng họ nào ở Nam Lợi cũng có người đam mê việc học. Nhiều nhà giáo là con em quê hương không chỉ hết lòng dạy dỗ học sinh khi còn đứng trên bục giảng mà khi về hưu vẫn miệt mài dìu dắt, dạy dỗ con em khắp trong xóm ngoài làng. Tiêu biểu như nhà giáo Trần Thận đã có hàng chục năm dạy học sinh kém, bồi dưỡng học sinh giỏi không lấy tiền công. Xã Nam Lợi cũng sản sinh ra nhiều học sinh tài năng, tiêu biểu như: Vũ Kim Tuấn, thôn Đô Thượng; Trần Minh, thôn Duyên Hưng đoạt Huy chương Vàng, Huy chương Bạc môn Toán quốc tế; 4 anh em: Vũ Kim Huyền, Vũ Kim Tuấn, Vũ Kim Thủy, Vũ Kim Thư đều tốt nghiệp đại học, trong đó 3 người có học vị tiến sĩ… Ông Trần Xuân Bảo, Chủ tịch Hội Khuyến học xã cho biết: Nam Lợi là một trong những địa phương đầu tiên của tỉnh được Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam tặng Cờ thi đua xuất sắc. Hiện nay, xã có 23 chi hội khuyến học với 1.514 hội viên; trong đó 763 gia đình đạt tiêu chuẩn “Gia đình học tập” cấp cơ sở; 29 gia đình đạt tiêu chuẩn “Gia đình học tập” cấp huyện; 17 dòng họ có chi hội khuyến học đạt loại tốt; 13 dòng họ được Huyện ủy, UBND huyện Nam Trực tặng bức trướng khuyến học - khuyến tài… Để duy trì, phát triển công tác khuyến học, khuyến tài, Hội Khuyến học xã đẩy mạnh tuyên truyền tới từng gia đình, dòng họ, đơn vị, cộng đồng. Nội dung tuyên truyền tập trung phổ biến các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về công tác khuyến học, khuyến tài; các tiêu chí trong xây dựng “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Đơn vị học tập”, “Cộng đồng học tập”; các gương sáng trong phong trào khuyến học, khuyến tài, những điển hình “dạy tốt - học tốt” ở địa phương. Các chi hội, ban khuyến học xã đều xây dựng quy chế hoạt động, có lịch sinh hoạt hàng quý, hàng năm; gắn việc xây dựng gia đình hiếu học, dòng họ khuyến học với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”, đồng thời tổ chức có hiệu quả công tác vận động các cơ quan, tổ chức chính trị xã hội đóng góp ủng hộ quỹ khuyến học, khuyến tài, để tạo nguồn giúp học sinh nghèo vượt khó vươn lên. Mỗi chi hội khuyến học, ban khuyến học các dòng họ đều có cách làm sáng tạo để gây quỹ hỗ trợ, khen thưởng như: vận động nhân dân, con em xa quê thành đạt, các nhà hảo tâm, doanh nghiệp đóng góp hỗ trợ... Với nguồn quỹ ổn định, hàng năm, Hội Khuyến học xã tổ chức trao thưởng, cấp học bổng cho học sinh giỏi, học sinh nghèo vượt khó, trao giấy chứng nhận “Gia đình hiếu học”. Vào dịp tiết Thanh minh, ngày giỗ tổ hay khai giảng năm học mới, con cháu các dòng họ, các thôn làng đều tập trung đông đủ về nhà thờ dâng hương, kính cáo với tiên tổ kết quả học tập và hứa quyết tâm phấn đấu vượt khó, học giỏi. Trong những ngày này, ban khuyến học các dòng họ thường tổ chức tuyên dương, trao thưởng cho con cháu có thành tích xuất sắc trong học tập. Họ Trần thôn Duyên Hưng là một trong những dòng họ tiêu biểu trong phong trào khuyến học, khuyến tài của địa phương. Với hơn 100 người có trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ, công tác khuyến tài, khuyến học của dòng họ luôn hiệu quả với phương châm “Người đi trước giúp người đi sau”. Theo đó, con em trong dòng họ học đại học ở các thành phố lớn đều được người thành đạt tạo điều kiện về nơi ăn, chốn ở, lo việc làm phù hợp với năng lực khi ra trường; các trường hợp có hoàn cảnh khó khăn đều được người thành đạt trong họ “đỡ đầu” để tiếp tục học tập. Mỗi năm, quỹ khuyến học dòng họ trích từ 13-15 triệu đồng thưởng, cấp học bổng cho học sinh giỏi, học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Để có nguồn quỹ duy trì hoạt động khuyến học khuyến tài ổn định, ngoài sự đóng góp của con em trong họ, quỹ khuyến học, khuyến tài xã Nam Lợi còn được sự chung tay góp sức của nhiều nhà hảo tâm. Từ năm 2010 đến nay, mỗi năm bác sĩ Trần Quốc Phú ở khu dân cư Chợ Quỳ, xã Nam Lợi đều tài trợ cho quỹ khuyến học xã từ 5-10 triệu đồng. Nhiều người con quê hương thành đạt trên mọi lĩnh vực thông qua “cầu nối” là Hội Khuyến học xã đóng góp kinh phí xây dựng cơ sở vật chất ở các trường học; tiêu biểu như năm 2012 xây 10 phòng học trường trung học cơ sở; năm 2017, xây mới 8 phòng học và trang bị đầy đủ trang thiết bị của trường tiểu học với kinh phí trên 5,1 tỷ đồng.
Đạt được những thành tích trên bên cạnh nỗ lực của Hội Khuyến học xã Nam Lợi có sự “vào cuộc” lãnh đạo, chỉ đạo tích cực của cấp ủy Đảng, chính quyền; sự phối hợp các tổ chức đoàn thể và nhân dân địa phương trong cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở” gắn với khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Từ việc phát triển công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng cộng đồng học tập, hàng năm, xã có hơn 100 học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh... Nhiều người thành đạt đã và đang giữ cương vị cao trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp, là tấm gương sáng trên con đường học để lập thân, lập nghiệp cho các thế hệ con cháu noi theo. Hội Khuyến học xã được Trung ương Hội khuyến học Việt Nam tặng cờ “Đơn vị thi đua xuất sắc” (năm 2014), “Mười năm đơn vị tiêu biểu trong phong trào xây dựng quỹ khuyến học” (năm 2016); “Đơn vị thi đua xuất sắc trong phong trào khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2016-2018”./.
Bài và ảnh: Viết Dư
