Những năm qua, được sự quan tâm lãnh đạo của Ðảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập ở huyện Ý Yên phát triển theo hướng bền vững. Các tổ chức khuyến học hoạt động có chiều sâu; đội ngũ cán bộ hội hoạt động nhiệt tình, trách nhiệm, hiệu quả. Phong trào khuyến học khuyến tài đã lan tỏa rộng khắp ở hầu hết các cơ quan, đơn vị, thôn xóm; xuất hiện nhiều gia đình, dòng họ, thôn làng, đơn vị làm tốt công tác khuyến học khuyến tài xây dựng xã hội học tập.
 |
| Một giờ luyện chữ của học sinh Trường Tiểu học Yên Phú. |
Có được kết quả đó, hàng năm, Hội Khuyến học huyện chỉ đạo Hội Khuyến học cơ sở đăng ký thi đua các danh hiệu: “Cộng đồng học tập”, “Dòng họ học tập”, “Gia đình học tập”. Qua phong trào, đã phát hiện nhiều “điểm sáng” các xã, các dòng họ khuyến học khuyến tài tiêu biểu để nhân rộng toàn huyện. Tiêu biểu trong thực hiện tốt phong trào khuyến học khuyến tài là các xã: Yên Khánh, Yên Thành, Yên Phú, Yên Cường, Yên Phong, Yên Nghĩa… Xã Yên Khánh hiện có 39/45 dòng họ đạt “Dòng họ học tập” (đạt 80,8%); 14/14 thôn đạt chuẩn; 3/3 nhà trường đạt chuẩn; 1.800/1.981 hộ gia đình đạt chuẩn gia đình học tập (90%); 4.200 hội viên tham gia công tác khuyến học (đạt 70% dân số). Từ năm 2015 đến nay, Trung tâm học tập cộng đồng xã đã mở 45 lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật về trồng trọt, nuôi trồng thuỷ sản, bảo vệ sức khoẻ, bình đẳng giới, an ninh nông thôn, vệ sinh môi trường cho 450 học viên là nông dân. Hội Khuyến học xã Yên Thành thường xuyên tuyên truyền sâu rộng trong các gia đình, dòng họ về các tiêu chí; đồng thời nhân rộng các gương sáng trong phong trào khuyến học, khuyến tài. Các chi hội khuyến học khen thưởng kịp thời những gương học sinh vượt khó học giỏi… Hiện toàn xã đã có trên 60% gia đình đạt “Gia đình học tập”, 80% cụm dân cư học tập. Xã Yên Phú, hiện có 26 chi hội khuyến học với tổng số 2.472 hội viên (chiếm 30% dân số trong xã). Các chi hội đều có quỹ khuyến học từ 10 triệu đồng trở lên; trong đó chi hội khuyến học dòng họ Phạm, thôn Dũng Quyết có quỹ khuyến học 100 triệu đồng. Tổng số quỹ khuyến học của toàn xã duy trì gần 300 triệu đồng; hàng năm tổ chức trao thưởng cho học sinh vượt khó học giỏi, trợ giúp học sinh có hoàn cảnh khó khăn để các em không bỏ học… Tiêu biểu trong công tác khuyến học khuyến tài ở Ý Yên là các dòng họ: Phạm Khắc, thôn Thanh Bình, xã Yên Thọ; Phạm Văn, xóm 17, xã Yên Ðồng; dòng họ Cao, thôn Trung Hưng, xã Yên Khang; dòng họ Mai thôn Văn Minh, xã Yên Trung; dòng họ Nguyễn Phúc, thôn Phúc Chỉ, xã Yên Thắng; dòng họ Trần Quý Công, thôn An Tố xã Yên Bình… Các dòng họ đều có quy định chặt chẽ để các gia đình có trách nhiệm tham gia khuyến học ở cộng đồng, từ đó tạo phong trào thi đua vượt khó học giỏi giữa các gia đình, dòng họ trong thôn xóm.
Từ kinh nghiệm xây dựng xã hội học tập ở các xã, các dòng họ tiêu biểu, Hội Khuyến học huyện chỉ đạo các xã củng cố tổ chức, tập huấn đội ngũ cán bộ Hội các nội dung cơ bản về khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Trong số các Hội Khuyến học cơ sở, một số tổ chức hội của các trường hoạt động hiệu quả; tiêu biểu như Hội Khuyến học Trường Trung học phổ thông Mỹ Tho năm 2018 đã khen thưởng cho 18 tập thể, 127 học sinh có thành tích trong học tập; Hội Khuyến học Trường Trung học phổ thông Phạm Văn Nghị trao 240 suất học bổng… Công tác củng cố tổ chức Hội và phát triển hội viên cũng được quan tâm. Hội Khuyến học huyện hiện có 41 Hội cơ sở trực thuộc với 1.625 chi Hội Khuyến học. Ngoài ra 8 huyện có 877 ban khuyến học. Tổng số hội viên Hội Khuyến học huyện là 65 nghìn hội viên. Nhiều xã, thị trấn có số hội viên khuyến học cao như: Thị trấn Lâm có 3.768 hội viên, xã Yên Tiến có 3.045 hội viên, xã Yên Ðồng có 4.300 hội viên, xã Yên Trị có 4.150 hội viên, xã Yên Khánh có 3.700 hội viên, xã Yên Phong có 5.615 hội viên. Toàn huyện hiện có 34.072 gia đình (trong tổng số 66.545 gia đình) đăng ký xây dựng gia đình học tập (chiếm 52%); trong đó có 26.663 gia đình đạt chuẩn gia đình học tập; 780 dòng họ đăng ký dòng họ học tập, có 581 dòng họ đạt dòng họ học tập; cả 479 thôn, tổ dân phố đều đăng ký xây dựng cộng đồng học tập, trong đó 353 thôn, tổ dân phố đạt danh hiệu cộng đồng học tập; 32 xã, thị trấn đều đăng ký xây dựng cộng đồng học tập, trong đó có 13 xã, thị trấn đã được công nhận “Cộng đồng học tập”. Toàn huyện có 25/32 trung tâm học tập cộng đồng hoạt động có hiệu quả; trong đó năm 2018 đã mở 327 lớp học chuyên đề, thu hút 28.027 lượt người tham gia học tập. Tiêu biểu như trung tâm học tập cộng đồng các xã: Yên Cường, Yên Thọ, Yên Bình, Yên Phong, Yên Ðồng, Yên Minh, Yên Mỹ, Yên Trung, Yên Hồng, Yên Khánh. Hiệu quả hoạt động của các trung tâm này ngày càng được khẳng định, góp phần nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân lực, xây dựng nông thôn mới tại địa phương. Tổng số quỹ khuyến học toàn huyện năm 2018 đạt 8.818 triệu đồng; trong đó, quỹ học bổng Tống Văn Trân của huyện là 135 triệu đồng; quỹ khuyến học xã 519 triệu đồng; quỹ khuyến học dòng họ 4.790 triệu đồng; quỹ khuyến học thôn xóm 3.444 triệu đồng. Năm 2018 toàn huyện đã trao thưởng 26.553 suất với số tiền 2.145 triệu đồng; trao học bổng 1.863 suất với số tiền 5.589 triệu đồng. Cũng trong năm 2018, Hội Khuyến học huyện đã tổ chức lễ trao học bổng bằng xe đạp của Hội Khuyến học tỉnh cho 121 học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên học giỏi, trị giá mỗi xe 1,2 triệu đồng; nhận học bổng Châu Á cho 9 học sinh, mỗi suất trị giá 2,9 triệu đồng; tặng học bổng cho 40 học sinh mồ côi cả cha lẫn mẹ, mỗi cháu 1 triệu đồng do Công ty cổ phần xây dựng hạ tầng Ðại Phong tài trợ; lập danh sách 76 em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (mồ côi cả cha lẫn mẹ) để Hội Khuyến học tỉnh xin các nhà tài trợ cấp học bổng…
Thời gian tới, huyện Ý Yên tiếp tục chỉ đạo, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo Xây dựng xã hội học tập các cấp. Ðẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động gia đình, dòng họ, thôn làng, đơn vị học tập và nhân rộng các mô hình tiêu biểu về khuyến học khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Phát triển quỹ khuyến học, tổ chức khen thưởng hàng năm từ thôn làng, dòng họ, xã, thị trấn và cấp huyện./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
