Toàn tỉnh hiện có 15 trung tâm giáo dục thường xuyên (GDTX), 229 trung tâm học tập cộng đồng và 16 trung tâm ngoại ngữ, tin học trực thuộc. Do đặc thù của ngành học, những năm qua, ngành GDTX gặp nhiều khó khăn trong công tác tuyển sinh, đội ngũ giáo viên còn thiếu, cơ sở vật chất và nguồn kinh phí hỗ trợ cho các hoạt động của các trung tâm học tập cộng đồng rất eo hẹp. Tuy nhiên với tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nghề, đội ngũ cán bộ, giảng viên các trung tâm GDTX đã thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng giảng dạy. Nhiều năm liền học sinh khối GDTX đỗ tốt nghiệp với tỷ lệ cao, đứng trong tốp đầu toàn quốc; nhiều em thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng.
 |
| Cô và trò Trung tâm GDTX Giao Thủy trong một giờ học. |
Hằng năm, Sở GD và ĐT đã làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương, huy động sức mạnh của các lực lượng xã hội phối hợp thực hiện tốt các cuộc vận động do Bộ GD và ĐT phát động. Các trung tâm GDTX thường xuyên tổ chức kiểm tra, đánh giá để nắm bắt trình độ người học, phân loại đối tượng và đề ra các biện pháp giúp đỡ những học viên yếu, nâng dần chất lượng đại trà và có kế hoạch bồi dưỡng các học viên có học lực khá, giỏi tham gia các kỳ thi học sinh giỏi và thi vào cao đẳng, đại học. Nhiều giáo viên đã thực hiện nghiêm túc việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa; đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá; tích cực khai thác, sử dụng có hiệu quả các thiết bị dạy học phục vụ bài giảng và nêu cao tấm gương tự học và sáng tạo. Bên cạnh đó, các trung tâm GDTX tăng cường công tác quản lý, chú trọng thực hiện nền nếp, quy chế chuyên môn, thực hiện đổi mới công tác giảng dạy ngay từ bước soạn giảng, chuẩn bị đồ dùng dạy học, chống dạy chay, dạy dồn, thực hiện kiểm tra, chấm - trả đúng yêu cầu, công bằng, dân chủ trong đánh giá. Việc sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn ở các trung tâm GDTX cũng được chú trọng với nội dung cụ thể, thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng giờ dạy, giúp giáo viên; nhất là giáo viên trẻ nắm vững chuẩn kiến thức, kỹ năng để tự tin đứng lớp. Bên cạnh các kỳ hội giảng, hội thi giáo viên giỏi, tăng cường dự giờ thăm lớp, trao đổi rút kinh nghiệm, nhiều biện pháp quản lý, giáo dục người học được các trung tâm GDTX áp dụng nhằm tăng cường nền nếp, kỷ cương, xây dựng nếp sống văn hoá trong trường học. Đến nay, học sinh ở các trung tâm GDTX đã có ý thức tự giác trong học tập, rèn luyện. Năm học 2016-2017, ngành học GDTX có 73,56% học viên được xếp loại đạo đức tốt, 22% học viên xếp loại đạo đức khá, 4,1% học viên xếp loại học lực trung bình. Qua thi kiểm tra chất lượng chung toàn tỉnh cuối năm học, tỷ lệ học viên đạt học lực khá, giỏi chiếm 34,22%, xếp loại trung bình đạt 59,91%. Trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2017, tỷ lệ học viên đỗ tốt nghiệp đạt 95,98%. Để đẩy mạnh các hoạt động giáo dục toàn diện, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT, sinh hoạt tập thể được các trung tâm tổ chức khá sôi nổi nhân kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20-11), Ngày Quốc tế Phụ nữ (8-3), Ngày thành lập Đoàn (26-3). Bên cạnh đó, các buổi thực hành lao động hướng nghiệp dạy nghề, các buổi sinh hoạt ngoại khóa giáo dục kỹ năng sống nhằm tăng cường tính tự tin trong giao tiếp, ứng xử cho học sinh, phổ biến giáo dục pháp luật cho học sinh cũng được các trung tâm GDTX chú trọng triển khai. Đối với hoạt động của các trung tâm học tập cộng đồng, trong năm học vừa qua, toàn tỉnh đã huy động được 1.131.752 lượt người đến học các chuyên đề với nội dung giáo dục pháp luật, giáo dục văn hóa - xã hội, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe, phát triển kinh tế…
Tuy nhiên hiện nay cơ chế, kinh phí, cơ sở vật chất, trang thiết bị cho ngành học GDTX vẫn còn bất cập so với chức năng, nhiệm vụ được giao. Trong khi đó, đối tượng người học chương trình GDTX có xu thế giảm nhanh do số lượng học sinh tốt nghiệp THCS giảm, số lượng học sinh tuyển vào các trường THPT và một số học sinh đi học các trường, trung tâm dạy nghề cao nên số lượng và chất lượng học viên được tuyển vào lớp đầu cấp yếu… Một bộ phận học sinh thiếu ý thức rèn luyện, chưa chịu khó học tập nên kết quả học tập kém. Việc duy trì số lượng tuy đã được các trung tâm GDTX quan tâm với nhiều biện pháp, song tình trạng bỏ học vẫn còn nhiều (182 học viên). Nguyên nhân do hiện nay chương trình THPT quá tải đối với học viên GDTX. Mặt khác, một số trung tâm GDTX chưa chỉ đạo quyết liệt giáo viên thực hiện nghiêm túc việc đổi mới phương pháp, ra đề, kiểm tra, đánh giá học sinh. Trang thiết bị của nhiều trung tâm GDTX hiện vẫn thiếu, lạc hậu và không đồng bộ, chưa tương xứng với yêu cầu thực hiện chức năng, nhiệm vụ. Đối với các trung tâm học tập cộng đồng, do một số địa phương chưa tổ chức khảo sát, điều tra để nắm bắt đầy đủ nhu cầu học tập của nhân dân, điều kiện phục vụ học tập còn thiếu thốn dẫn đến phát triển dàn trải mang tính phong trào, thiếu trọng tâm, chất lượng học tập thấp, chưa cuốn hút được người học…
Để ngành học GDTX phát triển, đưa chất lượng dạy và học từng bước nâng lên, cần sự cố gắng lớn của toàn ngành, kết hợp với các địa phương và gia đình học viên, cùng với những giải pháp mang tính đột phá để ổn định phát triển bền vững, đáp ứng được nhu cầu học tập của học viên hiện nay./.
Bài và ảnh: Hồng Minh
