Xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia nhằm phát triển giáo dục toàn diện là một trong những định hướng lớn của Đảng và Nhà nước trong chiến lược phát triển GD và ĐT giai đoạn 2011-2015, định hướng 2020 nhằm phát triển GD và ĐT quốc gia theo hướng “chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa” đã được ngành GD và ĐT tỉnh nỗ lực thực hiện trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển các trường đạt chuẩn quốc gia là việc không đơn giản nếu không có sự quyết tâm của các nhà trường và sự quan tâm đầu tư của các địa phương.
Ở tỉnh ta, phong trào xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia được triển khai từ năm 1996 và nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành, chính quyền các địa phương đã mang lại những điều kiện thuận lợi nhất phục vụ cho việc dạy và học. Đến nay, tỉnh ta là một trong những đơn vị dẫn đầu toàn quốc về số lượng trường đạt chuẩn quốc gia ở tất cả các cấp học. Trong đó, huyện Hải Hậu là địa phương đầu tiên của tỉnh và trong cả nước, cả 4 cấp học đều có trường đạt chuẩn quốc gia. Từ năm 2002, Hải Hậu đã được công nhận phổ cập THCS đúng độ tuổi, không có học sinh bỏ học. Hằng năm, học sinh tốt nghiệp THCS, THPT và thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng chiếm tỷ lệ cao. Huyện Hải Hậu còn dẫn đầu cả nước về công tác hiện đại hóa cơ sở trường lớp, thiết bị học tập. Đến nay, toàn bộ các trường mầm non, tiểu học, THCS trong huyện đã hoàn thành nối mạng internet, đưa vào khai thác và sử dụng bước đầu đạt kết quả cao trong việc tham khảo đề kiểm tra, giáo án điện tử trên mạng cũng như ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý và giảng dạy. Dựa trên 5 tiêu chí của trường đạt chuẩn, các đơn vị, trường học trong huyện đều tập trung thực hiện giải pháp trước tiên là xây dựng đội ngũ giáo viên giỏi về nghiệp vụ, vững vàng về chuyên môn để đẩy mạnh phong trào dạy và học trong nhà trường. Ngay từ đầu, ngành GD và ĐT huyện đã chọn những trường có điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất, chất lượng dạy và học để tập trung xây dựng thí điểm trường đạt chuẩn, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào xã hội hóa giáo dục. Năm học 2014-2015, Hải Hậu vẫn giữ vững là một trong những đơn vị dẫn đầu toàn tỉnh về xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia với 100% trường mầm non, 100% trường tiểu học đã đạt chuẩn quốc gia và huyện đang phấn đấu trong thời gian tới sẽ có 100% trường THCS đạt chuẩn quốc gia.
 |
| Trường THCS Nam Vân (TP Nam Định) được đầu tư xây mới 8 phòng học chức năng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. |
Từ hiệu quả thực tế của các trường đạt chuẩn quốc gia góp phần nâng cao chất lượng GD và ĐT, cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương trong tỉnh đã đồng lòng đóng góp, ủng hộ các nhà trường trong việc đầu tư xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia, đồng thời xây dựng kế hoạch bảo đảm duy trì và giữ vững danh hiệu trường chuẩn sau khi đã được công nhận. Trong phong trào xây dựng trường đạt chuẩn, nhiều xã, phường, thị trấn trong tỉnh đã quan tâm, tăng “quỹ đất” cho các nhà trường mở rộng khuôn viên, đáp ứng yêu cầu của trường đạt chuẩn quốc gia. Trung bình mỗi năm học, toàn tỉnh có thêm khoảng 20 trường đạt chuẩn quốc gia ở các bậc học. Đến tháng 5-2015, toàn tỉnh đã có trên 577 trường đạt chuẩn quốc gia, tăng 21 trường so với năm học 2013-2014, trong đó ở bậc học mầm non có 133/266 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I (trong đó có 6 trường đạt chuẩn mức độ II), bậc tiểu học có 283/293 trường đạt chuẩn mức độ I (trong đó có 98 trường đạt chẩn mức độ II), 144/242 trường THCS và 17/44 trường THPT đạt chuẩn quốc gia. Tuy nhiên, công tác xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn toàn tỉnh hiện đang có xu hướng chững lại, do nhiều xã, phường khó khăn về ngân sách. Bởi, trong nhiều năm qua, không có nguồn kinh phí dành riêng cho việc xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia mà tùy theo điều kiện của ngành và từng địa phương việc bố trí vốn xây trường sao cho phù hợp. Để điều hòa giữa một bên là nhu cầu xây dựng cơ sở vật chất, trường lớp đáp ứng nhu cầu học của học sinh ngày càng tăng, một bên là đầu tư xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia luôn là bài toán khó với một số địa phương trong điều kiện ngân sách hạn hẹp. Bên cạnh nhu cầu phát triển thêm các trường đạt chuẩn, đáp ứng tốt nhất cho việc dạy và học ở các nhà trường, giữ vững thành tích của một trường đã được công nhận đạt chuẩn thì yếu tố quyết định vẫn là chất lượng giáo dục toàn diện được thể hiện qua kết quả từng năm học của mỗi nhà trường. Theo lộ trình xây dựng và phát triển đối với các trường đạt chuẩn, sau khi các trường được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia, khoảng thời gian 5 năm trở lên, ngành GD và ĐT sẽ tổ chức thanh tra, kiểm tra việc duy trì chuẩn của các trường. Qua kết quả đánh giá, nhìn chung các trường vẫn giữ vững được chuẩn, có một số trường việc duy trì các tiêu chí trường đạt chuẩn không đảm bảo như việc củng cố về cơ sở vật chất chưa kịp thời, chất lượng giáo dục bị ảnh hưởng. Vì vậy, việc duy trì, củng cố, bổ sung, nâng cấp các tiêu chí một cách vững chắc, nhất là về chất lượng giáo dục tiếp tục được ngành GD và ĐT và các nhà trường quan tâm nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Trong kế hoạch phát triển từ năm 2016 đến năm 2020, Sở GD và ĐT sẽ phối hợp với các cấp, các ngành tập trung quy hoạch, cấp đủ diện tích đất cho các trường học theo tiêu chuẩn của trường chuẩn quốc gia; đồng thời tăng cường đầu tư kinh phí xây dựng kiên cố hóa trường, lớp học. Đến năm 2020 có đủ các phòng học và cơ bản đủ các phòng chức năng ở các cấp học. Chú trọng chuẩn hóa trường, lớp học, phòng thí nghiệm, phòng bộ môn và trang thiết bị dạy học ở các cấp học. Tranh thủ các nguồn vốn đầu tư của Trung ương qua các chương trình mục tiêu, vốn ngân sách Trung ương, các dự án vay vốn quốc tế, liên doanh nước ngoài, vốn ưu đãi từ các tổ chức tín dụng đầu tư để tăng cường nguồn lực tài chính cho công tác GD và ĐT và tăng nguồn đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước, huy động tối đa nguồn lực từ xã hội hóa cho GD và ĐT. Phấn đấu đến hết năm 2015, số trường đạt chuẩn quốc gia tăng so với hiện nay là 155 trường, trong đó có 38 trường mầm non, 14 trường tiểu học, 91 trường THCS và 12 trường THPT. Đến năm 2020, số trường đạt chuẩn quốc gia tăng so với hiện nay là 253 trường, trong đó trường mầm non có thêm 68 trường, 14 trường tiểu học, 141 trường THCS và 30 trường THPT./.
Bài và ảnh: Hồng Minh
