Chợ Lẻ của làng tôi nằm ngay dưới dốc đê, trước đây chỉ có vài quán nhỏ lợp mái lá liêu xiêu của mấy cô hàng xén, còn hầu hết hàng hóa được bày luôn ra những tàu lá chuối, những tấm ni lông trải trên nền đất. Góc chợ là túp lều của ông thợ rèn, luôn đỏ rực bếp lửa những buổi chợ phiên.
 |
Ngày còn nhỏ, mỗi lần theo bà đi chợ, tôi thường được ghé vào xem ông thợ rèn làm việc. Ông thợ đã ngoài 60 tuổi nhưng sức vóc khỏe mạnh, cánh tay quai búa cuộn lên từng bắp thịt săn chắc. Quanh năm ngày tháng, bên lò lửa rừng rực, chỉ thấy ông mặc bộ quần áo kaki sờn cũ lốm đốm những vết thủng do lửa rèn bắn vào. Những ngày chợ phiên, nhất là trước mỗi mùa vụ và dịp gần Tết, túp lều nhỏ của ông thợ rèn luôn tấp nập người vào ra. Bà con cô bác trong làng, người đến rèn lại lưỡi cày lưỡi cuốc, người đặt làm mới chiếc liềm, cái kéo, con dao rựa, người đến hàn chiếc kiềng bếp bị gãy chân… Ngày ấy, từ các nông cụ phục vụ sản xuất đến các đồ gia dụng trong nhà bếp đều chưa được sản xuất công nghiệp như bây giờ nên ông thợ rèn luôn tay mà không hết việc. Những thanh sắt nung đỏ rực trong lò than được gắp ra, đặt lên mặt đe, tiếng quai búa vang lên từng nhát chắc nịch. Khuôn mặt ông thợ rèn lúc nào cũng đẫm mồ hôi và đỏ hồng lên vì sức nóng của lửa, ngay cả trong những ngày đông giá rét. Thích nhất là những ngày mưa lạnh, tôi ngồi lọt thỏm trong lòng bà, ngắm những tia lửa bắn ra từ thanh sắt đang được rèn và tưởng tượng đó như là ánh sáng rực rỡ của những chùm pháo hoa. Mọi người đến rèn dụng cụ phải ngồi chờ ông cả tiếng đồng hồ, nhưng chẳng ai sốt ruột, chuyện mùa màng, chuyện nhà chuyện xóm cứ râm ran một góc chợ quê. Với sự cần cù, khéo léo và kinh nghiệm làm nghề, cánh tay cầm búa của ông có thể lựa từng nhát búa để tạo ra các loại lưỡi dao, liềm dày, mỏng, cong, thẳng theo ý khách. Ai ra về cũng hài lòng bởi lưỡi cày thì bén ngọt, chiếc dao bổ củi cầm chắc nịch tay, con dao bổ cau sắc như lá lúa…
Bẵng đi một thời gian, tôi mới về quê. Ghé qua góc chợ quen không còn thấy túp lều của ông thợ rèn. Lửa rèn đã tắt từ lâu. Ông thợ tuổi cao, không còn hợp với nghề rèn vất vả nên các con đã đón lên thành phố. Dù cuộc sống ngày nay chẳng còn thiếu những vật dụng bằng sắt, thép được sản xuất công nghiệp, nhưng người dân quê tôi vẫn ưa dùng chiếc dao, chiếc cuốc được thửa riêng do chính tay ông thợ rèn làm. Và trong nỗi nhớ của nhiều người làng Lẻ, tiếng búa chát chúa và ánh lửa rèn ấm áp những ngày đông của ông thợ rèn luôn gợi về những năm tháng nghèo khó mà thấm đẫm nghĩa tình./.
Lam Hồng
