Lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) vừa phối hợp với Phòng Cảnh sát Kinh tế (Công an tỉnh) kiểm tra, phát hiện cơ sở kinh doanh số 126 Nguyễn Du (thành phố Nam Định) trưng bày 39 bộ thiết bị hút thuốc lá điện tử (TLĐT) loại Pod system, nhãn hiệu Lio, xuất xứ Trung Quốc và 48 lọ tinh dầu để sử dụng khi dùng TLĐT. Tại thời điểm kiểm tra, toàn bộ số hàng hóa trên đều không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc. Theo lời khai ban đầu của chủ hàng, toàn bộ số hàng hóa này do nước ngoài sản xuất, nhập lậu vào Việt Nam phục vụ chủ yếu cho thanh niên hút thay cho thuốc lá truyền thống. Lực lượng chức năng đã thu giữ toàn bộ lô hàng vi phạm để mở rộng điều tra. Ngoài vụ việc trên, lực lượng chức năng còn thống kê rất nhiều tài khoản mạng xã hội Facebook, Zalo, Tiktok trên địa bàn tỉnh tham gia quảng cáo, cung ứng TLĐT. Trong khi đó, theo phản ánh của nhiều người dân, đặc biệt là những phụ huynh có con trong độ tuổi thanh thiếu niên thì TLĐT không chỉ xuất hiện ở các quán ăn đêm, Café mà đã theo chân nhiều học sinh vào trong trường học để trao đổi, mua bán và sử dụng khiến họ vô cùng lo lắng.
 |
| Lực lượng Quản lý thị trường tiêu hủy thuốc lá nhập lậu lưu thông trên địa bàn. |
Đồng chí Đỗ Đức Dương, Quyền Cục trưởng Cục QLTT Nam Định cho biết: TLĐT (e-cigarette), hoạt động theo nguyên tắc làm bốc hơi nicotine cùng với các thành phần khác có trong điếu thuốc dưới hình thức phun sương để người sử dụng hít khí thông qua thiết bị chuyên dụng thay cho việc đốt cháy sợi thuốc như truyền thống. Do đó TLĐT có cấu tạo gồm pin lithium, công tắc kích hoạt làm nóng tinh dầu, bộ vi xử lý, bình chứa tinh dầu, bộ phận đốt tinh dầu và tẩu thuốc. Tuy nhiên, đó chỉ là thiết kế phần cứng. Phần quan trọng nhất của TLĐT là tinh dầu chứa các chất nicotine, propylene glycol, glycerine và các hương liệu vị bạc hà, anh đào, sôcôla, cà phê, trà sữa… Những chất này gây ra những hệ lụy khôn lường cho sức khỏe người dùng vì đều là những chất có tác động gây ung thư trực tiếp khi xâm nhập cơ thể con người. Ngoài việc là một loại thuốc gây nghiện, nicotine trở nên rất độc hại khi sử dụng với nồng độ cao. Ở nước ta, hiện nay TLĐT vẫn chưa được Bộ Y tế cấp phép, chưa có các cơ quan kiểm định độ an toàn, chất lượng sản phẩm. Do đó, những thông tin được in trên nhãn như thành phần hóa học hay liều lượng nicotine có trong TLĐT không được xác minh thực tế. Nguy hiểm hơn thời gian gần đây, tại một số địa phương đã xuất hiện tình trạng lợi dụng việc hút TLĐT rồi bơm ma túy vào trong dung dịch tinh dầu để sử dụng. Loại thuốc này tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe người sử dụng, thế nhưng vẫn đang được quảng cáo một cách công khai và bán tràn lan trên các trang mạng xã hội với những lời quảng cáo như: giá thành rẻ, sản phẩm hiện đại; đa đạng kiểu dáng và kích thước bắt mắt khác nhau như hình cây bút, một chiếc USB, chiếc bật lửa gas và các dụng cụ học tập hình trụ hoặc chữ nhật, nhiều mùi vị khác nhau; có tác dụng cai nghiện thuốc lá truyền thống, không gây hại… nhằm kích thích tính tò mò của thanh thiếu niên. Nhiều người thậm chí không sử dụng thuốc lá truyền thống nhưng lại nghiện sử dụng TLĐT vì tin sử dụng tinh dầu làm sạch hơi thở. Trên địa bàn tỉnh ta chưa phát hiện trường hợp hậu quả xấu đến sức khỏe người dùng do sử dụng TLĐT nhưng thông tin báo chí cho biết ở rất nhiều trường học các địa phương như Lâm Đồng, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng… đã phát hiện học sinh bị ngất xỉu, rối loạn thần kinh do sử dụng TLĐT ngay trên lớp học.
Trước tình trạng buôn bán tràn lan và việc sử dụng TLĐT đang dần trở nên phổ biến trong giới trẻ, các cơ quan chức năng cần sớm đưa mặt hàng này vào danh mục quản lý để các cơ quan quản lý thị trường có cơ sở kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm. Lực lượng QLTT đẩy mạnh công tác quản lý, kiểm soát thị trường (bao gồm cả các hoạt động mua bán, quảng cáo diễn ra trên các website thương mại điện tử, các trang mạng xã hội, như: Facebook, Zalo, Tiktok…) nhằm kịp thời ngăn chặn tình trạng nhập lậu, tàng trữ, vận chuyển và kinh doanh trái phép các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà, TLĐT shisha…; xác lập các chuyên án để đấu tranh, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định tại Nghị định số 98/2020/NĐ-CP, ngày 26-8-2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Bên cạnh đó các cấp, ngành chức năng cần chú trọng công tác tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá nói chung và TLĐT nói riêng đối với sức khỏe của người dân. Đặc biệt nêu cao vai trò của nhà trường và gia đình trong việc quản lý, giúp đỡ con em mình tránh khỏi hiểm họa của TLĐT./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
