Xăng sinh học E5 được Thủ tướng Chính phủ quyết định đưa vào sử dụng đại trà trên toàn quốc thay thế hoàn toàn xăng RON 92 từ ngày 1-1-2018. Chủ trương này không chỉ hướng đến lợi ích kinh tế, lợi ích xã hội, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, phù hợp với xu hướng quốc tế mà còn là một trong những tiêu chí quan trọng về môi trường mà nước ta cam kết khi tham gia các hiệp ước quốc tế. Tuy nhiên sau 3 năm thực hiện việc đưa vào sử dụng xăng E5 vẫn gặp rất nhiều khó khăn, lượng xăng E5 sử dụng không tăng mà giảm đi rất nhiều so với những ngày đầu triển khai. Để thúc đẩy tiêu dùng xăng E5 cần phải giải quyết nhiều vấn đề liên quan từ yếu tố giá, sự tiện dụng đến nhận thức của người dân về sản phẩm này.
 |
| Công ty Cổ phần Xăng dầu, dầu khí Nam Định cung ứng xăng sinh học E5 cho khách hàng lưu thông qua địa bàn huyện Vụ Bản. |
Thực hiện lộ trình sử dụng xăng E5 của Chính phủ, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành chức năng, địa phương và doanh nghiệp đầu mối, đại lý, cửa hàng bán lẻ xăng, dầu trên địa bàn tỉnh chủ động đảm bảo những điều kiện kinh doanh; triển khai các biện pháp tuyên truyền để người dân yên tâm sử dụng. Trong đó, Sở Công Thương tổ chức tuyên truyền bằng pa-nô, khẩu hiệu, băng rôn, phát tờ rơi và trực tiếp phổ biến tới khách hàng về lợi ích của việc sử dụng xăng E5. Sở KH và CN phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát về đo lường, chất lượng xăng E5 lưu thông trên thị trường để đánh giá chất lượng sản phẩm hàng hóa đảm bảo cho người dân yên tâm sử dụng. Các sở, ngành chức năng đã chỉ đạo các phòng chuyên môn, đơn vị trực thuộc và khuyến khích cán bộ, công nhân viên ưu tiên sử dụng xăng E5 cho công việc của đơn vị cũng như cá nhân. Các Công ty cung ứng xăng dầu đầu mối đã hoàn thiện những điều kiện cung ứng xăng E5 ra thị trường như: Đầu tư thiết bị phối trộn, kho bãi tập trung và đánh giá kỹ thuật thiết bị tại các cửa hàng bán lẻ trên địa bàn cho phù hợp với yêu cầu kinh doanh xăng E5. Tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức về xăng E5 và quy trình tiếp nhận, bảo quản, kinh doanh xăng E5 cho người quản lý, nhân viên bán hàng tại kho và cửa hàng cung ứng xăng trong hệ thống. Ngày 1-1-2018, xăng E5 đã được cung ứng tại tất cả các địa phương trong tỉnh với khoảng 90% cửa hàng bán song song 2 loại xăng E5 và RON95. Lượng xăng E5 tiêu thụ trên thị trường trong thời gian đầu sử dụng đại trà đạt tỷ lệ khoảng 65%-75% so với xăng A92 trước đây. Theo lộ trình mong muốn của ngành chức năng, tỷ lệ này sẽ tăng theo thời gian khi xăng E5 được nhiều người tiêu dùng biết đến. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, sau gần 3 năm sử dụng đại trà, lượng xăng E5 tiêu thụ thực tế không những không tăng mà đã giảm nhiều so với đầu năm 2018. Nguyên nhân chính là giá xăng E5 chênh lệch so với xăng RON95 chỉ trên dưới 1.000 đồng/lít nên không hấp dẫn người dùng và các đại lý xăng dầu. Tương ứng với đó tỷ lệ chiết khấu doanh nghiệp được hưởng từ xăng E5 cũng thấp hơn xăng khoáng. Trong khi đó do cấu tạo xăng E5 được phối trộn từ xăng RON 92 và 5% Ethanol dẫn đến tỷ lệ bay hơi nhanh hơn so với xăng khoáng. Sản lượng tiêu thụ xăng E5 của các cửa hàng kinh doanh chậm, hàng tồn kho nhiều ngày, tỷ lệ hao hụt cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận nên không khuyến khích được doanh nghiệp duy trì việc bán xăng E5. Nhiều cửa hàng cung ứng xăng dầu trước đây lắp trụ bơm xăng E5 phục vụ khách hàng nhưng không hiệu quả nên đã dẹp bỏ để dành diện tích cho mặt hàng khác. Bên cạnh đó, có nhiều yếu tố khách quan khiến xăng E5 tiêu thụ chậm là do: Giá xăng dầu trên thế giới thời gian qua luôn ổn định ở mặt bằng chung và có thời điểm giảm giá liên tiếp nên người tiêu dùng càng không lựa chọn xăng E5 giá rẻ vì lý do dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, khiến cho việc sử dụng nguyên liệu xăng nói chung và xăng E5 cũng giảm đáng kể… Chị Trần Lan Anh, xã Đại Thắng (Vụ Bản) cho biết: Tôi đã sử dụng xăng E5 cho phương tiện cá nhân của mình bởi những giá trị về kinh tế, môi trường và ủng hộ chủ trương chung của Chính phủ. Tuy nhiên việc sử dụng không thuận tiện lắm bởi không phải điểm bán xăng nào cũng có xăng E5; hơn nữa giá xăng chênh lệch không nhiều nên đã dừng xe rồi đành để tùy nhân viên muốn bán cho loại nào cũng được. Nhiều lần như thế, tôi chủ động dùng một loại xăng RON95 cho tiện dụng. Khác với chị Lan Anh, nhiều người tiêu dùng vẫn cho rằng ngoài yếu tố giá, xăng E5 chưa thực sự phù hợp với động cơ do chạy không “bốc” bằng sử dụng xăng khoáng. Đặc biệt, vào thời điểm mùa đông của miền Bắc, sử dụng xăng E5 sẽ có hiện tượng xe khó khởi động…
Xu hướng sử dụng xăng sinh học để hạn chế khí thải, giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm môi trường vẫn đang được các nước trên thế giới áp dụng với tiêu chuẩn cụ thể của từng quốc gia và khu vực như: Các nước thành viên châu Âu áp dụng tỷ lệ 5-15% Ethanol (E5-E15), Braxin lựa chọn tỷ lệ 18-25% (E18-E25) và 10% (E10) là tiêu chuẩn cho phép của Australia... Bên cạnh đó nhiều hãng xe lớn trên thế giới cũng khuyến khích dùng xăng pha Ethanol bởi hiệu quả cháy của nhiên liệu tốt hơn, tăng hiệu suất chạy xe và bảo vệ môi trường. Do đó việc sử dụng đại trà xăng sinh học là xu hướng tất yếu. Để thực hiện mục tiêu này, các ngành chức năng cần tiếp tục kiên trì các biện pháp đẩy mạnh tuyên truyền để người tiêu dùng hiểu được lợi ích của việc sử dụng xăng E5 thay thế cho sản phẩm xăng khoáng truyền thống; vận động các tổng đại lý, đại lý kinh doanh bán lẻ xăng dầu trên toàn tỉnh tham gia cung ứng xăng E5 và duy trì với mỗi cửa hàng có ít nhất một trụ bơm xăng E5; khuyến khích các cơ quan Nhà nước, cán bộ, công nhân viên, các đơn vị giao thông vận tải hưởng ứng sử dụng xăng E5. Đồng thời tham mưu với các bộ, ngành chức năng có giải pháp tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm thông qua việc điều chỉnh chính sách giá bán tới người tiêu dùng cũng như hỗ trợ sản xuất, kinh doanh để khuyến khích doanh nghiệp bán lẻ tham gia cung ứng mặt hàng này. Các doanh nghiệp chế tạo động cơ cần nghiên cứu sản xuất thiết bị đồng bộ, thích ứng với việc sử dụng xăng E5 để khuyến khích người dùng./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
