Thời gian qua, các lực lượng chức năng đã phát hiện hoạt động sản xuất xăng giả ở một số tỉnh miền Tây với quy mô lớn làm ảnh hưởng đến thị trường xăng, dầu trong nước và gây hoang mang cho nhân dân trong việc sử dụng xăng, dầu. Bên cạnh đó, tình trạng gian lận về đo lường, chất lượng trong hoạt động kinh doanh xăng, dầu vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn ngày càng tinh vi, xâm phạm đến lợi ích của người tiêu dùng. Để kịp thời phát hiện, ngăn chặn hành vi vi phạm trong kinh doanh xăng dầu, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức khảo sát, kiểm tra, thanh tra về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng xăng, dầu trên địa bàn tỉnh.
 |
| Cán bộ Sở Khoa học và Công nghệ kiểm tra thiết bị đo tại một cửa hàng kinh doanh xăng, dầu trên địa bàn thành phố Nam Định. |
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Khoa học và Công nghệ đã xây dựng Kế hoạch thanh tra chuyên đề về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đo lường, chất lượng xăng và nhiên liệu diesel. Trong hai tháng 6 và 7-2019, Sở đã chỉ đạo Thanh tra Sở và Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm kinh tế (Công an tỉnh) thành lập đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra tại 42 đơn vị kinh doanh xăng, dầu, gồm 3 đơn vị đầu mối, 3 cửa hàng bán lẻ thuộc hệ thống phân phối của các đơn vị đầu mối và 36 cửa hàng bán lẻ xăng, dầu của các doanh nghiệp tư nhân. Về đo lường, đoàn đã thanh tra việc sử dụng 114 phương tiện đo dùng để bán lẻ xăng, dầu của các đơn vị bán lẻ. Kết quả có 112 phương tiện đo đã được kiểm định và còn hiệu lực, 1 đơn vị sử dụng 2 phương tiện đo không được kiểm định theo quy định; 1 đơn vị sử dụng phương tiện đo có sai số trong bán lẻ vượt quá giới hạn sai số cho phép; 24 đơn vị sử dụng 44 phương tiện đo không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Nguyên nhân sai phạm được xác định là do các phương tiện đo đã cũ, được cải tạo và lắp lẫn từ nhiều phương tiện đo cũ khác nhau, nhiều phương tiện đo có cụm chi tiết như bầu lường, bộ chuyển đổi xung quá cũ, khi sửa chữa, thay thế không đúng chủng loại, đặc tính kỹ thuật của phương tiện nên khi đưa vào sử dụng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Trên địa bàn tỉnh còn ít đơn vị cung cấp dịch vụ lắp đặt, sửa chữa phương tiện đo; các đơn vị khi có nhu cầu phải liên hệ tìm mua ở địa phương khác nên không đảm bảo tính kịp thời. Về chất lượng, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, các đơn vị được thanh tra đã xuất trình được hợp đồng mua bán xăng, dầu với các đơn vị đầu mối, hóa đơn VAT; có 2 đơn vị kinh doanh tự phát là Cửa hàng Xăng dầu Phạm Văn Huyến, xã Hải Lý (Hải Hậu) và Công ty Trách nhiệm hữu hạn xăng dầu Hải Dương, xã Giao Hương (Giao Thủy) không xuất trình được hồ sơ, tài liệu chứng minh nguồn gốc, xuất xứ của xăng, dầu đang kinh doanh. Có 29 đơn vị đã thực hiện việc công bố mức chất lượng của xăng, dầu DO đang kinh doanh theo quy định tại Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 1:2015/BKHCN; 13 đơn vị được thanh tra chưa thực hiện việc công bố tiêu chuẩn áp dụng. Đoàn cũng đã mua 8 mẫu xăng RON95, trong đó 6 mẫu mua tại các cửa hàng bán lẻ, 2 mẫu mua tại 2 đơn vị đầu mối là Công ty Xăng dầu Hà Nam Ninh và Công ty Cổ phần Xăng dầu Dầu khí Nam Định để thử nghiệm. Kết quả 8 mẫu đạt Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về xăng, nhiên liệu Diesel và nhiên liệu sinh học. Đoàn kiểm tra đã xử phạt cảnh cáo đối với Cửa hàng xăng dầu - Hợp tác xã kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Trực Cát, thị trấn Cát Thành (Trực Ninh); phạt tiền đối với Doanh nghiệp Tư nhân Hoàng Hưng, xã Xuân Phương (Xuân Trường); Công ty Trách nhiệm hữu hạn Xăng dầu Hải Dương, xã Giao Hương và Doanh nghiệp Tư nhân Đức Dương, xã Giao Lạc (Giao Thủy); Cửa hàng xăng dầu Phạm Văn Huyến, xã Hải Lý (Hải Hậu); Doanh nghiệp Tư nhân Duy Khôi, thị trấn Cát Thành (Trực Ninh) với vi phạm quy định về đo lường, sử dụng phương tiện đo không đạt yêu cầu quy định về kỹ thuật đo lường với tổng số tiền phạt là 24,5 triệu đồng. Trong quá trình thanh tra, đoàn đã kết hợp tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật có liên quan để các đơn vị được thanh tra nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về đo lường, chất lượng, hạn chế những hành vi gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Đồng thời yêu cầu đối với các đơn vị kinh doanh xăng, dầu thực hiện việc sửa chữa phương tiện đo phải đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật, đúng theo mẫu phương tiện đo đã được phê duyệt, lắp đặt cơ cấu in, ghi kết quả đo; lựa chọn đơn vị sửa chữa, lắp đặt phương tiện đo có đầy đủ tính pháp lý theo quy định. Thực hiện việc ghi thông tin công bố chất lượng đối với xăng và nhiên liệu Diesel theo quy định của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về xăng, nhiên liệu Diesel và nhiên liệu sinh học (QCVN 1:2015/BKHCN). Giám sát kiểm định viên thực hiện việc kiểm định phương tiện đo theo quy trình kỹ thuật; đối chiếu thông tin trên biên bản hiện trạng kiểm định và thực tế trên phương tiện đo trước khi ký biên bản hiện trạng kiểm định. Thực hiện việc lưu mẫu khi giao, nhận xăng dầu với các đơn vị đầu mối cung cấp xăng dầu. Lưu hồ sơ, tài liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh xăng, dầu tại nơi bán hàng để xuất trình theo yêu cầu thanh tra, kiểm tra.
Thông qua hoạt động thanh tra chuyên đề của Sở Khoa học và Công nghệ đã góp phần tăng cường quản lý hoạt động tiêu chuẩn đo lường, chất lượng đối với nhóm hàng hóa thiết yếu có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội và phát triển kinh tế; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, chấn chỉnh các hành vi vi phạm về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng, dầu, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
