Thông tin có vai trò quan trọng quyết định thành công trong quản lý, điều hành của cơ quan quản lý Nhà nước cũng như trong đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu (XNK). Những năm qua, hoạt động XNK của tỉnh đã phát triển mạnh, trong đó tốc độ tăng trưởng xuất khẩu bình quân đạt 18,3%/năm, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Công thương, hoạt động XNK vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, trong đó có nguyên nhân do việc cập nhật, trao đổi thông tin XNK hai chiều giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà nước còn chậm khiến công tác chỉ đạo, điều hành XNK nhiều lúc chưa kịp thời; các doanh nghiệp chưa tận dụng hết lợi thế từ các chủ trương, chính sách cũng như ưu đãi của Trung ương và địa phương. Ðể khắc phục hạn chế này, Sở Công thương đang triển khai mô hình thu thập quản lý trực tuyến thông tin XNK nhằm thay thế cơ chế cung cấp thông tin truyền thống đã lỗi thời, tạo điều kiện cho hoạt động XNK phát triển theo hướng ổn định, bền vững và tạo đà thúc đẩy thương mại điện tử phát triển.
 |
| Kiểm soát hàng hóa trước khi xuất khẩu tại Cty CP May Nam Hà (TP Nam Định). |
Với mục tiêu đánh giá và kiểm soát được hoạt động XNK hàng hóa của các thành phần kinh tế, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, đồng thời cung cấp thông tin hỗ trợ doanh nghiệp XNK tìm kiếm cơ hội kinh doanh, xúc tiến bán hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển theo hướng bền vững. Sở Công thương đưa vào sử dụng trong toàn ngành phần mềm quản lý trực tuyến thông tin XNK hàng hóa của tỉnh. Phần mềm được thiết kế với 25 chức năng cơ bản, cho phép người dùng tiếp nhận, cập nhật và xử lý thông tin XNK từ phía các doanh nghiệp trên địa bàn cũng như quản lý văn bản, danh mục hồ sơ, biểu mẫu, báo cáo thống kê thực trạng XNK của các doanh nghiệp trong tỉnh, tiềm năng, lợi thế của địa phương đối với thị trường XNK các ngành hàng có thế mạnh của tỉnh. Phần mềm còn cung cấp thông tin về thị trường thế giới, xu hướng tiêu dùng của khách hàng quốc tế và những cơ chế, chính sách của Trung ương, của tỉnh liên quan đến XNK. Ðồng thời, cho phép người dùng tìm kiếm, khai thác tài liệu, tình trạng hồ sơ và trao đổi thông tin hai chiều giữa cơ quan quản lý Nhà nước và doanh nghiệp. Ðặc biệt, hệ thống quản lý trực tuyến thông tin XNK còn cung cấp tính năng tra cứu thông tin, quy trình thực hiện thủ tục, hồ sơ hành chính giúp doanh nghiệp có thể trực tiếp tra cứu trên internet và chủ động hoàn thiện hồ sơ trước khi trình cơ quan chức năng. Ðể đáp ứng yêu cầu vận hành, khai thác hiệu quả mô hình thu thập, quản lý trực tuyến thông tin XNK, bên cạnh việc lựa chọn phần mềm hữu ích, hiện nay Sở Công thương tập trung cao độ cho việc thu thập thông tin, biên tập và biên dịch nội dung các thông tin XNK theo cơ sở cấu trúc phần mềm đã lựa chọn. Phân công nhân sự cập nhật thông tin, duy trì hệ thống và tổ chức đào tạo, tập huấn kỹ năng sử dụng, khai thác, duy trì phần mềm cho các cán bộ Sở Công thương, Phòng Kinh tế, Phòng Công thương các huyện, thành phố, doanh nghiệp XNK trên địa bàn. Cùng với các sở, ngành chức năng, gần 200 doanh nghiệp XNK trên địa bàn tỉnh cũng nỗ lực chuẩn bị các điều kiện tham gia mô hình quản lý trực tuyến thông tin XNK. Trong đó, ngoài việc chuẩn bị cơ sở hạ tầng, trang thiết bị đáp ứng yêu cầu cập nhật thông tin, bố trí nhân lực phụ trách việc khai thác thông tin trên website quản lý thông tin trực tuyến, các doanh nghiệp cam kết nghiêm túc cung cấp đầy đủ thông tin về kết quả XNK của đơn vị cũng như thông tin về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình sản xuất, kinh doanh, thực thi các chính sách thuế, tiếp cận nguồn vốn hay thông quan hàng hóa… Ông Phùng Ðình Thông, Giám đốc Cty TNHH Cơ khí đúc Thắng Lợi (TP Nam Ðịnh) cho biết: là doanh nghiệp sản xuất cơ khí thuộc nhóm hàng hóa chủ lực trong kim ngạch xuất khẩu của tỉnh, Cty tham gia cả hai chiều xuất, nhập khẩu hàng hóa. Vì vậy, Cty rất cần nắm bắt nhanh chóng, chính xác mọi thông tin liên quan đến diễn biến của thị trường thế giới, giá cả thị trường, nguồn hàng và những thay đổi về chính sách, ưu đãi thuế quan để chủ động kế hoạch sản xuất, kinh doanh. Việc xây dựng, đưa vào vận hành mô hình quản lý trực tuyến thông tin XNK của Sở Công thương góp phần thiết lập một kênh thông tin chính thống đầu tiên của tỉnh trong lĩnh vực XNK, giúp doanh nghiệp yên tâm khai thác để hoạch định chiến lược kinh doanh, đầu tư hay mở rộng ngành hàng XNK của mình.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nguồn cơ sở dữ liệu, cơ chế cập nhật thông tin cũng như cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, mô hình thu thập, quản lý trực tuyến thông tin XNK được kỳ vọng là công cụ hữu ích phục vụ cho việc nhận định, dự báo xu hướng XNK; tạo nguồn thông tin xác đáng giúp cơ quan chuyên môn có cơ sở tham mưu ban hành những chính sách phù hợp cho từng giai đoạn cụ thể, đáp ứng tốt công tác điều hành, quản lý Nhà nước về XNK trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế. Ðây cũng là cơ hội để tăng cường quảng bá hình ảnh, sản phẩm của doanh nghiệp tới các đối tác nước ngoài nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm và hợp tác thành công với các đối tác xuất khẩu, thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại của các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài. Tuy nhiên, để xây dựng và đưa mô hình thu thập, quản lý trực tuyến thông tin XNK đi vào hoạt động hiệu quả, Sở Công thương cần có sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của Bộ Công thương, các cơ quan chức năng trong việc cung cấp thông tin dự báo tình hình thị trường XNK theo từng khu vực, từng ngành hàng, đặc biệt là những ngành hàng chủ lực, có thế mạnh của tỉnh. Mặt khác, bên cạnh sự chủ động tham gia của cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành (Phòng Kinh tế, Phòng Công thương các huyện, thành phố), mô hình thu nhập quản lý trực tuyến thông tin XNK cũng cần các doanh nghiệp tích cực cung cấp thông tin và đề xuất vấn đề khó khăn, bất cập, tăng cường tương tác hai chiều để hiện đại hóa phương thức cung cấp thông tin, phát triển thương mại điện tử và quan trọng hơn là giúp doanh nghiệp đạt được những kết quả tốt nhất trong đầu tư sản xuất, kinh doanh hàng hóa XNK./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
