Trong thế giới hoa, hoa hồng luôn được coi là “nữ vương” của các loài hoa. Hoa hồng đa dạng về chủng loại, màu sắc, hương thơm. Hơn thế, hoa hồng tương đối dễ trồng, hoa nở quanh năm. Nếu chăm sóc cây đúng cách, càng mạnh tay cắt tỉa cành sau khi hoa tàn thì cây càng đâm chồi nảy lộc khỏe khoắn, càng đơm nhiều nụ, nở nhiều bông. Những năm gần đây, nhất là dịp Tết, thú chơi cây cảnh, thưởng hoa ở Nam Định được bổ sung đối tượng cây mới là hoa hồng, đặc biệt là các loại hoa hồng ta cổ, nhất là hồng cổ Sa Pa. Vườn hoa hồng cổ của anh Lê Anh Tuấn (TP Nam Định) tại xã Nghĩa An (Nam Trực) vì thế được nhiều người biết đến bởi sự đa dạng và quý giá với những gốc cây cổ có giá trị kinh tế cao vượt trội.
Hoa hồng tại chợ hoa đường Cột Cờ (TP Nam Định). |
Theo anh Tuấn, hồng cổ Sa Pa là giống hồng có nguồn gốc từ Pháp, được người Pháp mang sang trồng ở Sa Pa. Sau đó, hồng được trồng nhân rộng ở các tỉnh miền núi phía Bắc và dần dần xuống đồng bằng. Hồng cổ Sa Pa chủ yếu có màu hồng phớt, hương thơm, hoa to, nhiều cánh, xếp cánh cuộn, cúp. Cây có thể cao từ 3-4 mét. Giới chơi hoa hồng cổ Sa Pa thường định giá cây qua gốc và tán cây. Gốc cây càng lớn, tán cao, rộng chứng tỏ tuổi cây càng cao. Hiện tại, trong vườn hồng của anh có từ 40-50 gốc cây hồng cổ Sa Pa từ 10 đến 20 năm tuổi và hơn 500 cây hoa hồng ngoại khác nhập từ Trung Quốc, Thái Lan… Cách đây 3 năm biết đến hoa hồng cổ Sa Pa, anh Tuấn đã cất công lặn lội khắp các vùng quê ở Lai Châu, Sa Pa tìm kiếm thuyết phục người dân bán rồi vận chuyển về nhà. Thời đó, hoa hồng cổ còn ít được mọi người biết đến nên giá cây chưa bị thương lái đội giá cao như bây giờ. Anh Tuấn cho biết: “Trước đây, hoa hồng Sa Pa ít có giá trị thương phẩm bởi thói quen chơi hoa hồng cắm bông, người chơi chuộng các loại hoa lai giống, bông to, cành mập, thẳng. Các loại hoa hồng ta cổ người dân chủ yếu trồng trong vườn nhà để chơi, ngắm và làm hàng rào bao bọc khuôn viên do cành nhiều gai, hoa thơm, một số loại như hồng bạch còn là vị thuốc dân gian. Vì vậy, giá lúc đó chỉ dao động từ vài ba trăm nghìn đến triệu đồng là cùng. Chỉ có vài năm gần đây, hồng cổ được mọi người biết đến nhiều hơn đặc biệt là các gia đình có điều kiện kinh tế, nhà đất rộng rãi muốn trang trí khuôn viên biệt thự bằng hoa hồng cây nên giá hoa hồng ta cổ đã tăng lên nhiều”. Mỗi chuyến đi mua hoa hồng cổ cũng là mỗi lần kinh nghiệm trồng hoa hồng cổ được anh tích góp, trau dồi qua những lần trò chuyện trao đổi với người trồng hoa lâu năm. Theo đó, hồng cổ Sa Pa hội tụ nhiều ưu điểm mà hồng ta không có như tán rộng thông thường tầm 4m2, sai nụ, nhiều hoa, thích nghi tốt với các loại khí hậu và đất. Bông hồng cổ Sa Pa nở hết cỡ có thể to bằng bát ăn cơm, cánh xếp khít, kín đều nhau sắc hồng tươi sáng, đầy đặn rất đẹp và thơm, thích hợp với gia đình có sân vườn rộng. Cây tầm 30 năm tuổi thì gốc đã to bằng nắm tay, gốc cây thường có màu xanh rêu đậm, tán phát triển tốt. Chính bởi vẻ đẹp kiêu sa mà nó được coi là một trong những giống hồng đẹp nhất thế giới. Do có nguồn gen tốt nên hồng cổ Sa Pa dễ chăm sóc, ít sâu bệnh và có sức sống mạnh mẽ, chỉ cần cung cấp cho cây đủ nắng (từ 6-8 tiếng/ngày) và thoát nước tốt để cây không úng. Cây sống được ở các điều kiện khí hậu, có thể sống tốt ở nhiệt độ từ 18-25 độ C. Vào mùa hè, nhiều nắng, hoa hồng bình thường có thể cho ra hoa trung bình 30 ngày/lứa, còn đối với mùa đông thì chỉ có thể ra hoa từ 45 ngày/lứa. Mỗi ngày anh đều giâm, chiết cành nhỏ các loại cây hồng cổ vừa để tạo cây giống con vừa kích thích để cây mẹ sai hoa. Bình quân đều đặn 2 tháng anh xuất hơn 1.000 cây giống hoa hồng cổ các loại. Thời gian thích hợp nhất để chiết cành, tạo cây con từ tháng 8 đến tháng 4 âm lịch năm sau, được chia làm 3 đợt. Trong vòng 45 ngày, từ cây con có thể xuất bán với chiều cao khoảng 40cm với giá 150 nghìn đồng/cây trở lên tùy kích cỡ. Bình quân mỗi năm vườn hồng cổ đem lại doanh thu hơn 2 tỷ đồng cho anh Tuấn. Ngoài trồng hoa hổng cổ Sa Pa trên khu đất rộng hơn 1.000m2, anh Tuấn còn trồng nhiều giống hoa hồng khác như hồng Ngọc Lộ, hồng Văn Khôi, hồng bạch, hồng quế… Khác với hồng Sa Pa; hồng bạch thường có bụi thấp, thân cây có nhiều gai và cành xum xuê hơn. Cây có lá kép, hoa nhỏ hơn, có mùi thơm nhẹ và đài màu xanh đậm. Hoa thường nở vào mùa thu, cây ưa sáng.
Với sự giúp sức của internet, những mẫu nhà vườn, khuôn viên, lối đi mang vẻ đài các, sang trọng, lãng mạn nhờ được trang trí bằng hoa hồng cổ được giới thiệu, quảng bá càng giúp cho hoa hồng cổ ngày càng có giá. Các loại hoa hồng từ hồng cổ Sa Pa, hồng Văn Khôi, hồng bạch, hồng quế đang được các nhà vườn chăm sóc kỹ càng để dịp Tết Đinh Dậu sắp tới có thể khoe sắc hương đón xuân sang./.
Bài và ảnh: Đức Toàn