Thời gian gần đây, hiện tượng vi phạm pháp luật trong sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm, dược phẩm, thực phẩm chức năng (MPDPTPCN) diễn ra phổ biến ở hầu khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước. Tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng…, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều vụ sản xuất mỹ phẩm giả, kinh doanh dược phẩm, TPCN không đảm bảo, làm thiệt hại lớn tới sức khỏe, kinh tế của người tiêu dùng. Tình trạng này cũng đã xuất hiện ở thị trường tỉnh ta.
 |
| Lực lượng QLTT kiểm tra hóa mỹ phẩm lưu thông trên địa bàn huyện Hải Hậu. |
Để tăng cường đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng không đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với nhóm hàng MPDPTPCN, từ 15-7-2015, Ban Chỉ đạo phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tỉnh (BCĐ 389) đã chỉ đạo lực lượng chức năng ra quân tăng cường điều tra, trinh sát nhằm phát hiện và triệt phá các đường dây, ổ nhóm sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhập lậu. Đồng thời, tiến hành kiểm tra, kiểm soát đối với các cơ sở kinh doanh MPDPTPCN trên địa bàn tỉnh. Kết hợp tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh MPDPTPCN và tổ chức cho các cơ sở kinh doanh ký cam kết không buôn bán hàng giả, không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng. Theo nhiệm vụ được phân công, Chi cục Quản lý thị trường chú trọng kiểm tra chất lượng hàng hóa trong khâu lưu thông; phát hiện, xử lý nghiêm đối với hàng lậu, hàng giả, hàng hóa vi phạm chất lượng và các hành vi gian lận thương mại. Phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra điều kiện kinh doanh, giấy phép kinh doanh, niêm yết giá…, kiên quyết xử lý hoặc đề xuất xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Sở Y tế rà soát công tác quản lý trong giám định, chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm hoá mỹ phẩm, TPCN và việc đảm bảo điều kiện kinh doanh đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh nhóm hàng này. Công an tỉnh tăng cường nắm tình hình, tổ chức đấu tranh với những đường dây, ổ nhóm, xử lý nghiêm những đối tượng chủ mưu, cầm đầu sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng. Các sở: KH và ĐT, Tài chính, KH và CN, Cục Thuế tỉnh và UBND các huyện, thành phố phối hợp với Sở Công thương trong việc kiểm soát thị trường. Các cơ quan thông tin, truyền thông, Báo Nam Định, Đài PT-TH tỉnh chủ động tổ chức thông tin, tuyên truyền để nhân dân hiểu, đồng thuận và không tham gia, tiếp tay cho các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, đặc biệt là MPDPTPCN. Sau hơn một tháng ra quân, lực lượng chức năng đã tiến hành giám sát việc chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm MPDPTPCN của các cơ quan chuyên môn và việc tuân thủ quy định pháp luật của các đơn vị, tổ chức kinh doanh như: niêm yết giá, nguồn gốc xuất xứ hàng hoá và duy trì điều kiện kinh doanh. Lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều cơ sở không đảm bảo điều kiện kinh doanh, bán hàng không niêm yết giá; không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh xuất xứ hàng hoá… Trong đó đa số MPDPTPCN giả nhãn hiệu, có bao bì ghi xuất xứ nước ngoài, chủ yếu được nhập lậu qua đường bộ biên giới, nguồn hàng xách tay dạng nhập khẩu phi mậu dịch. Chất lượng của số hàng này không rõ ràng bởi chưa qua kiểm nghiệm hoặc đăng ký với cơ quan chức năng có thẩm quyền. Có sản phẩm làm giả theo cách sử dụng nguyên liệu Trung Quốc sau đó vận chuyển vào Thành phố Hồ Chí Minh để thay đổi bao bì, nhãn mác thành các nhãn hiệu nổi tiếng của các nước để phân phối đi các tỉnh tiêu thụ. Trong đó, lực lượng Quản lý thị trường đã kiểm tra 94 cơ sở kinh doanh MPDPTPCN có dấu hiệu vi phạm; xử lý 49 cơ sở vi phạm, phạt hành chính 115,45 triệu đồng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là vi phạm về nhãn mác hàng hóa, không mở sổ sách theo dõi hoạt động mua bán thuốc, không thực hiện đúng quy định thực hành bảo quản thuốc (GMP); kinh doanh quá phạm vi ghi trong giấy chứng nhận kinh doanh; sử dụng bao bì không công bố tiêu chuẩn ATTP… Lực lượng chức năng đã đình chỉ hoạt động kinh doanh có thời hạn đối với 5 cơ sở kinh doanh MPDPTPCN. Đồng thời thu giữ nhiều sản phẩm vi phạm như: Dầu gội đầu, sữa tắm, phấn trang điểm, thuốc giảm cân Slimjulano, omega 3, omega 6, omega 9, glucosamine 2000mg, glucosamine 1500mg, Colllagen C, thực phẩm chức năng trùng thảo sâm… Tuy nhiên số vụ việc và lượng hàng hoá lực lượng chức năng kiểm soát và xử lý trong thời gian qua còn rất nhỏ so với thực tế diễn biến trên thị trường. Trong quá trình kiểm tra, kiểm soát cũng đã bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục đó là việc doanh nghiệp có sản phẩm lưu thông trên thị trường chưa tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh chống tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại đối với mặt hàng MPDPTPCN; công tác giám định chất lượng, phân tích thành phần và chứng thực quyền sở hữu trí tuệ giữa các nhãn sản phẩm và nhà sản xuất rất khó khăn…
Để thực hiện hiệu quả việc kiểm soát mặt hàng MPDPTPCN trên địa bàn, thời gian tới, các ngành chức năng cần tập trung phối hợp lực lượng, kiểm soát đồng bộ và chuyên sâu từng nhóm hàng. Các cơ quan chuyên môn và nhà sản xuất cần thông tin cụ thể về hình thức làm giả, dấu hiệu vi phạm đối với hàng hoá trong lĩnh vực này và có sự hỗ trợ cơ quan kiểm soát thị trường trong việc giám định nhanh thành phần, chất lượng sản phẩm để quyết định xử lý vi phạm. Các cơ quan quản lý Nhà nước cần có biện pháp tuyên truyền đến người dân về sự nguy hại của việc dùng hàng mỹ phẩm giả, kém chất lượng và lưu ý khi mua sản phẩm ở những nơi uy tín, có hóa đơn chứng từ, nguồn gốc hàng hóa rõ ràng, công khai thông tin những cơ sở kinh doanh sản phẩm MPDPTPCN giả, kém chất lượng trên địa bàn tỉnh để người tiêu dùng biết và tránh. Bên cạnh sự nỗ lực của cơ quan chức năng, người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ thông tin, tham khảo tư vấn từ các chuyên gia khi lựa chọn, sử dụng mỹ phẩm TPCN để tránh “tiền mất, tật mang”. Đồng thời nâng cao ý thức đấu tranh, phát giác khi thấy những hành vi vi phạm pháp luật đối với nhóm hàng MPDPTPCN, góp phần tạo sự lành mạnh trong môi trường kinh doanh, thúc đẩy kinh tế phát triển và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội./.
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
