Khuyến mại là một trong những hình thức hiệu quả kích cầu tiêu thụ hàng hóa dịch vụ. Khuyến mại đúng thì cả người bán và người mua đều có lợi. Tuy nhiên, do thị trường quá phong phú sôi động trong khi công tác quản lý, kiểm soát còn hạn chế dẫn đến có không ít doanh nghiệp lợi dụng hình thức khuyến mại để lừa đảo, trà trộn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng và lợi ích của các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về hoạt động khuyến mại trên địa bàn tỉnh, thời gian qua, Sở Công thương đã công khai quy trình đăng ký, thông báo việc tổ chức các hoạt động khuyến mại, bố trí nhân lực tiếp nhận hồ sơ thông báo, đăng ký hoạt động khuyến mại tại trung tâm hành chính một cửa của Sở và tiếp nhận qua đường công văn đối với các đơn vị ngoài tỉnh. Trung bình một tháng, Sở Công thương đã tiếp nhận khoảng 150 hồ sơ thông báo thực hiện khuyến mại của các thương nhân, doanh nghiệp trên cả nước, khi tiếp nhận hồ sơ đã tổ chức thẩm định các điều kiện liên quan như: Ngành nghề kinh doanh, văn bản chứng minh nguồn gốc xuất xứ, chất lượng sản phẩm khuyến mại; thời gian, hình thức thực hiện khuyến mại... Riêng các chương trình khuyến mại mang tính “may, rủi”, Sở Công thương đã hướng dẫn doanh nghiệp từ khâu làm hồ sơ, thủ tục cho đến khâu giám sát, bốc thăm, tặng quà... đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật; đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng tham gia chương trình. Song song với việc tiếp nhận thủ tục đăng ký, thông báo khuyến mại, Sở Công thương đã chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về hoạt động khuyến mại của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh để kịp thời xử lý, chấn chỉnh những đơn vị cố tình làm sai với nội dung đăng ký, thông báo khuyến mại tại cơ quan chức năng. Do đó hoạt động khuyến mại trên địa bàn tỉnh ta thời gian qua đa phần thực hiện đúng các quy định tại Luật Thương mại và các quy định liên quan. Phần lớn các chương trình khuyến mại tổ chức trên địa bàn đều có sự phối hợp của các nhà cung cấp, phân phối sản phẩm như hàng công nghệ phẩm; hàng gia dụng; hàng điện cơ, điện tử, điện lạnh; xe máy; dịch vụ ngân hàng, viễn thông...
 |
| Trung tâm Thương mại Micom Plaza (TP Nam Định) triển khai nhiều chương trình khuyến mại kích cầu tiêu dùng. |
Loại hình khuyến mại được tổ chức đa dạng như: Dùng thử hàng mẫu miễn phí; tặng quà; giảm giá sản phẩm; tặng phiếu mua hàng, phiếu dự thi, phiếu tham gia các chương trình bốc thăm trúng thưởng; mời tham dự các chương trình biểu diễn văn hóa, nghệ thuật, giải trí nhằm tri ân khách hàng… để kích thích bán hàng, tiêu thụ sản phẩm và quảng bá thương hiệu. Nhiều chương trình khuyến mại tổ chức đan xen và có sự kết hợp giữa nhiều hình thức một lúc, như vừa giảm giá vừa tặng quà, vừa giảm giá vừa bốc thăm trúng thưởng, giảm giá hoặc tặng quà trong những "giờ vàng mua sắm" trong ngày... Các hoạt động khuyến mại thường tổ chức vào các dịp lễ, tết và theo "mùa" tiêu dùng. Những đơn vị thường xuyên tổ chức chương trình khuyến mại với quy mô lớn trên địa bàn tỉnh ta là Siêu thị BigC Nam Định, Trung tâm Thương mại Micom Plaza; các trung tâm mua sắm tại các huyện, thành phố. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà chương trình khuyến mại mang đến cho người tiêu dùng thì một số thương nhân đã lợi dụng chương trình khuyến mại đưa hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng gần hết hạn sử dụng vào tiêu thụ; nâng giá sản phẩm lên cao rồi treo biển giảm giá; khuyến mại giá cước trọn gói dịch vụ nhưng lại cắt xén thời gian và chất lượng phục vụ khách hàng… Trước thực trạng này, lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra việc thực hiện các chương trình khuyến mại. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý các đơn vị, cơ sở quảng cáo bán hàng khuyến mại mà không đăng ký, thông báo tới cơ quan chức năng; bán hàng, cung ứng dịch vụ không đúng với nội dung đã thông báo, đăng ký. Thậm chí có đơn vị thực hiện hành vi bị cấm trong hoạt động khuyến mại theo khoản 7, Điều 100 Luật Thương mại 2006 khi tổ chức khuyến mại như việc Cty CP Châu Á Tiêu điểm (TP Hồ Chí Minh) đã triển khai chương trình "Hỗ trợ dinh dưỡng, tặng sữa Cô gái Hà Lan" cho học sinh ở 49 trường tiểu học của 7 huyện, thành phố trong tỉnh vào tháng 4-2014. Tại Trường Tiểu học Mỹ Tân (Mỹ Lộc), sau khi uống sữa có một số học sinh bị đau bụng, trong đó 12 cháu phải đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Nhi và Bệnh viện Đa khoa tỉnh, với các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tức ngực. Ngay sau khi xảy ra sự cố do nghi ngộ độc sữa, lực lượng chức năng đã tiến hành điều tra xử lý, đồng thời yêu cầu dừng ngay việc tiếp thị, khuyến mại sản phẩm sữa đối với học sinh tiểu học ở các trường còn lại. Qua kiểm tra, đã phát hiện một trong các lỗi vi phạm là Cty CP Châu Á Tiêu điểm chưa có giấy xác nhận nội dung quảng cáo thực phẩm do Sở Công thương cấp khi đơn vị này đến tiếp thị sản phẩm sữa chọn - Cô gái Hà Lan trên địa bàn tỉnh.
Để tiếp tục đưa hoạt động khuyến mại của các doanh nghiệp vào nền nếp, góp phần ổn định thị trường, đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, thời gian tới, các cơ quan quản lý Nhà nước cần tăng cường phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện khuyến mại; xử lý nghiêm, kịp thời các sai phạm. Tăng cường tổ chức các hoạt động phổ biến, tuyên truyền các quy định pháp luật trong lĩnh vực khuyến mại đến các đối tượng liên quan nhằm nâng cao ý thức và hiểu biết pháp luật khi thực hiện hoạt động khuyến mại. Đồng thời khuyến khích người tiêu dùng tích cực, chủ động tham gia cùng cơ quan quản lý Nhà nước giám sát, phát hiện sai phạm trong hoạt động khuyến mại...
Bài và ảnh: Nguyễn Hương
