Nhằm đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động quản lý, điều hành của chính phủ, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp cũng như phương thức sống, làm việc của người dân phát triển môi trường số an toàn, nhân văn, rộng khắp theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, tỉnh ta đã chủ động xây dựng và từng bước triển khai kế hoạch chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Chương trình phát triển, nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của chính quyền số đặt mục tiêu đến năm 2025 cơ bản: 90% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau, bao gồm cả thiết bị di động; 90% hồ sơ công việc cấp tỉnh, 80% hồ sơ công việc cấp huyện và 60% hồ sơ công việc cấp xã được xử lý trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật Nhà nước); 100% báo cáo định kỳ, báo cáo thống kê về kinh tế - xã hội phục vụ sự chỉ đạo, điều hành của Chủ tịch UBND tỉnh được thực hiện qua hệ thống báo cáo của tỉnh; kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa hệ thống báo cáo tỉnh với Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ; kết nối, liên thông các cơ sở dữ liệu quốc gia tạo nền tảng phát triển Chính phủ số bao gồm các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, đăng ký doanh nghiệp, tài chính, bảo hiểm, tư pháp… để cung cấp dịch vụ công kịp thời, một lần khai báo, trọn vòng đời phục vụ người dân và phát triển kinh tế - xã hội; 50% hoạt động kiểm tra của cơ quan quản lý Nhà nước được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống thông tin của cơ quan quản lý. Phát triển kinh tế số chiếm 10% GRDP của tỉnh; tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 10%; năng suất lao động hàng năm tăng tối thiểu 7%. Thu hẹp khoảng cách, phát triển xã hội số với kết quả: Hạ tầng mạng băng rộng cáp quang phủ trên 80% hộ gia đình, 100% xã; phổ cập dịch vụ mạng di động 4G/5G và điện thoại di động thông minh; tỷ lệ dân số có tài khoản thanh toán điện tử đạt trên 40%.
Cán bộ Cục Thuế tỉnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết nghĩa vụ Nhà nước với người nộp thuế. |
Để đạt các mục tiêu của kế hoạch chuyển đổi số hạ tầng kỹ thuật nền hành chính công của tỉnh đã được tập trung hiện đại hóa; nhận thức, ý thức về vai trò, trách nhiệm xây dựng chính quyền điện tử của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức được cải thiện, nâng cao. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu thực hiện chuyển đổi số, tỉnh sẽ phải đối mặt không ít khó khăn. Do điều kiện ngân sách địa phương còn hạn hẹp nên hạn chế nguồn lực đầu tư cho chuyển đổi số. Tỷ lệ doanh nghiệp, người dân hiểu biết, sử dụng ICT còn thấp; nguồn nhân lực công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) chất lượng cao chưa đáp ứng nhu cầu; nguy cơ về an toàn, an ninh mạng, dữ liệu, dữ liệu cá nhân, quyền riêng tư cá nhân của con người trên không gian mạng bị đe dọa. Khung pháp lý, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế, doanh nghiệp chưa đáp ứng đủ vai trò kiến tạo cho phát triển kinh tế số. Về lâu dài, quá trình chuyển đổi số khó tránh các thách thức mới như: phát sinh những vị trí việc làm, mối quan hệ chưa có tiền lệ, nhiều lao động có nguy cơ mất việc làm truyền thống khi không được đào tạo, kịp thời chuyển đổi để bắt kịp các yêu cầu về kỹ năng số. Người dân chưa tích cực vào cuộc, tin tưởng, tích cực sử dụng các giao dịch hành chính công bằng công nghệ thông tin. Tính riêng dịch vụ hành chính công trực tuyến, tỷ lệ người dân trên địa bàn tỉnh sử dụng dịch vụ mức độ 3, 4 còn rất thấp.
Với các khó khăn được nhận diện, nhiệm vụ quan trọng nhất cần lưu tâm là làm sao để các cấp chính quyền, ngành chức năng, doanh nghiệp và toàn thể người dân phải hiểu rõ chuyển đổi số là nhiệm vụ cấp thiết, cần khẩn trương chung sức thực hiện. Trong đó, chính quyền bắt buộc phải chuyển đổi số để quản lý và phục vụ nhân dân tốt hơn; doanh nghiệp chuyển đổi số để phát triển, đưa dịch vụ tốt hơn đến người dân; người dân cũng cần tham gia chuyển đổi số vì chính bản thân mình. Thực hiện chuyển đổi số trong điều kiện còn nhiều khó khăn, nhất là khó khăn về nguồn lực, tỉnh ta xác định bám sát quan điểm xuyên suốt của Trung ương là lấy người dân làm trung tâm ưu tiên chuyển đổi số trước 6 lĩnh vực liên quan đến người dân gồm: y tế, giáo dục, nông nghiệp, giao thông vận tải và logistics, tài nguyên và môi trường, giáo dục nghề nghiệp.
Trong đó, chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế sẽ tập trung phát triển nền tảng hỗ trợ để 100% các cơ sở y tế có bộ phận khám chữa bệnh từ xa; xây dựng và từng bước hình thành hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh dựa trên các công nghệ số; ứng dụng công nghệ số toàn diện tại các cơ sở khám bệnh, hình thành các bệnh viện thông minh; phấn đấu mỗi người dân có một hồ sơ số về sức khỏe cá nhân, trên cơ sở đó được bác sĩ tư vấn, chăm sóc cho từng người dân như là bác sĩ riêng, hình thành hệ thống chăm sóc y tế số hoàn chỉnh từ khâu chăm sóc sức khỏe ban đầu, dự phòng đến điều trị. Chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục chú trọng phát triển nền tảng hỗ trợ để 100% các cơ sở giáo dục có thể triển khai công tác dạy và học từ xa; trong đó thử nghiệm chương trình đào tạo cho phép học sinh, sinh viên học trực tuyến tối thiểu 20% nội dung chương trình. Chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao theo hướng ứng dụng công nghệ số để tự động hóa các quy trình sản xuất, kinh doanh; quản lý, giám sát nguồn gốc, chuỗi cung ứng sản phẩm, bảo đảm nhanh chóng, minh bạch, chính xác, an toàn, vệ sinh thực phẩm; đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử trong nông nghiệp; thực hiện chuyển đổi số trong công tác quản lý để có các chính sách, điều hành kịp thời phát triển nông nghiệp như dự báo, cảnh báo thị trường, quản lý quy hoạch. Trong lĩnh vực giao thông vận tải và logistics sẽ tập trung phát triển hệ thống giao thông thông minh tại các đô thị, các đường quốc lộ; xây dựng các nền tảng kết nối để phát triển hệ thống vận chuyển hàng hóa một cửa; chuyển đổi việc quản lý kết cấu hạ tầng giao thông, phương tiện kinh doanh vận tải, quản lý người điều khiển phương tiện, cho phép quản lý kết cấu hạ tầng giao thông số, đăng ký và quản lý phương tiện qua hồ sơ số, cấp và quản lý giấy phép người điều khiển phương tiện số. Chuyển đổi số trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường sẽ tập trung xây dựng các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về: đất đai; nền địa lý quốc gia; quan trắc tài nguyên và môi trường; đa dạng sinh học; nguồn thải; viễn thám; biển và hải đảo; biến đổi khí hậu; khí tượng - thủy văn; địa chất - khoáng sản… nhằm quản lý hiệu quả lĩnh vực tài nguyên và môi trường; triển khai các giải pháp thông minh trong quan trắc, giám sát, quản lý, xử lý sự cố môi trường, cảnh báo sớm thiên tai. Đối với giáo dục nghề nghiệp sẽ chú trọng phát triển hệ thống đào tạo nghề trực tuyến để 100% các trường cao đẳng, trung cấp triển khai công tác dạy và học từ xa...
Lựa chọn các lĩnh vực ưu tiên để chuyển đổi số nhằm đảm bảo đầu tư tập trung, chống dàn trải, hiệu quả tốt nhờ đó tránh được lãng phí nguồn lực do thiếu đồng bộ, nửa vời./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy