Trước thông tin dự báo khó khăn về thời tiết trong vụ đông xuân 2020-2021, hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT), các huyện, thành phố đang tập trung triển khai các giải pháp khắc phục khó khăn, bám sát diễn biến thời tiết để có phương án điều tiết nguồn nước hợp lý đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất vụ đông an toàn, hiệu quả, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân.
 |
| Nông dân thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu) chăm sóc cây vụ đông. |
Theo kế hoạch, vụ đông năm nay toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng từ 11.500ha cây rau màu trở lên, trong đó có 1.700ha trên đất 2 lúa. Phấn đấu mỗi huyện, thành phố có ít nhất 2 mô hình liên kết với doanh nghiệp trong sản xuất - tiêu thụ sản phẩm cây vụ đông hàng hóa và có mô hình sản xuất rau an toàn, rau hữu cơ theo công nghệ Nhật Bản. Bước vào sản xuất vụ đông năm nay, thời tiết bất thuận, một số diện tích cây vụ đông vừa trồng đã bị ảnh hưởng bởi mưa bão khiến 6.610ha cây vụ đông bị thiệt hại, trong đó có 3.215ha bị hư hại từ 30-70% và 1.020ha bị hư hại trên 70% không có khả năng phục hồi. Ngay sau khi bão tan, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, hướng dẫn của Sở NN và PTNT, các huyện, thành phố đã tích cực khôi phục những diện tích có khả năng phục hồi, đồng thời triển khai quyết liệt các biện pháp gieo trồng cây vụ đông theo kế hoạch. Đến thời điểm này, các địa phương trong tỉnh đã gieo trồng được 11.335ha cây vụ đông các loại, đạt trên 97% kế hoạch; trong đó các giống cây trồng chủ lực có giá trị và hiệu quả kinh tế cao như: Khoai tây 2.000ha, ngô 2.000ha, bí xanh 630ha, cà chua 550ha, khoai lang gần 300ha… Hiện, các huyện Hải Hậu, Trực Ninh, Nghĩa Hưng, Ý Yên vẫn tiếp tục trồng các loại cây màu còn thời vụ. Trước tình hình đó ngày 2-10-2020, UBND tỉnh tiếp tục có Chỉ thị số 08/CT-UBND về triển khai kế hoạch sản xuất vụ đông và phát động chiến dịch làm thủy lợi nội đồng. Các Công ty thủy nông đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tập trung lực lượng bảo đảm đủ khả năng quản lý, vận hành hệ thống; thường xuyên theo dõi, kiểm tra công trình nhằm phát hiện, xử lý sớm những nguy cơ gây mất an toàn công trình, nâng cao khả năng tưới, tiêu nước, phục vụ chăm sóc, bảo vệ cây màu vụ đông. Kiểm tra, theo dõi chặt chẽ các công trình cống dưới đê, sẵn sàng vận hành hệ thống cống, máy bơm của các trạm bơm tiêu úng khi mưa lũ xảy ra để bảo đảm duy trì mực nước trong đồng hợp lý. Đồng chí Nguyễn Xuân Bách, Phó Giám đốc Công ty KTCTTL Bắc Nam Hà cho biết: Công ty ký hợp đồng với các công ty thủy nông của tỉnh, các xã, thị trấn và một số HTX nông nghiệp đẩy nhanh tiến độ làm thủy lợi nội đồng, tổ chức khơi thông dòng chảy và vận hành các trạm bơm tưới, tiêu, vệ sinh đồng ruộng, nạo vét, tu bổ các công trình thủy lợi được phân cấp quản lý; tranh thủ nguồn nước để nhập, tăng khả năng tích trữ nước vào nội đồng, sẵn sàng bơm tạo nguồn cho bà con tưới dưỡng, chăm sóc cây vụ đông. Để thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống úng cho diện tích cây vụ đông của các huyện Vụ Bản, Mỹ Lộc, Ý Yên, Công ty đã tổ chức kiểm tra, đánh giá hiện trạng công trình và tiến hành tu bổ, sửa chữa các máy bơm, đảm bảo 100% máy bơm vận hành hết công suất phục vụ chống úng; thường xuyên kiểm tra và chạy thử các trạm bơm tiêu úng, kịp thời phát hiện những hư hỏng phát sinh, có kế hoạch sửa chữa đảm bảo phục vụ có hiệu quả công tác chống úng. Các đơn vị trực thuộc đã chuẩn bị đầy đủ vật tư cần thiết phục vụ cho sản xuất và chống úng; xây dựng phương án tưới, tiêu nước cụ thể, phù hợp thực tế địa bàn phục vụ, đồng thời tùy theo hiện trạng công trình thủy lợi và địa hình, thủy thế mỗi vùng để có các giải pháp tiêu nước hợp lý nhất...
Huyện Hải Hậu là địa phương gieo trồng cây vụ đông lớn nhất tỉnh với tổng diện tích 2.500ha. Để bảo vệ và chăm sóc cây vụ đông, Công ty TNHH một thành viên KTCTTL huyện Hải Hậu đã phối hợp với các xã, thị trấn xây dựng kế hoạch bơm nước cụ thể phục vụ người dân gieo trồng cây vụ đông trong khung thời vụ tốt nhất. Do vậy đến nay toàn huyện đã trồng xong cơ bản diện tích cây vụ đông theo kế hoạch. Quyết tâm không để thiếu nước tưới ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phát triển của rau màu, Công ty đã huy động 100% quân số trực để thực hiện nhiệm vụ bơm tưới, tạo nguồn cho bà con gieo trồng, chăm sóc cây trồng. Công ty đã tính toán, xây dựng kế hoạch vận hành các trạm bơm tiêu rút nước đệm khi có mưa to để cây vụ đông vùng trũng không bị ngập, ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng; bố trí lực lượng và phối hợp với các địa phương vớt bèo, rác, vật cản trên các trục sông tiêu và cửa cống, sẵn sàng vận hành ứng phó hiệu quả khi có mưa bão xảy ra. Theo đó, tùy lượng nước trên kênh tiêu và cửa hút mà Công ty vận hành số tổ máy bơm; đối với vùng trũng, thấp, Công ty sẽ phối hợp với các HTX nông nghiệp huy động thêm các loại máy bơm dã chiến tổ chức bơm tiêu hạn chế đến mức thấp nhất những ảnh hưởng của mưa đến cây trồng vụ đông… Vụ đông năm nay, các huyện Nam Trực và Trực Ninh xây dựng kế hoạch trồng khoảng 2.150ha cây rau màu các loại. Để bảo đảm nguồn nước tưới và bảo vệ an toàn diện tích cây vụ đông của các địa phương khi có mưa úng xảy ra, Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Nam Ninh sẽ tổ chức vận hành thiết bị đo mực nước, tốc độ dòng chảy, đồng thời bám sát diễn biến khí tượng thủy văn để xây dựng lịch điều hành nước, chủ động điều hành hệ thống công trình thủy lợi đảm bảo phù hợp với từng thời kỳ, thời điểm của mùa vụ...
Theo dự báo, dưới tác động của hiện tượng La Nina nên thời tiết từ nay đến cuối vụ đông sẽ diễn biến phức tạp, khó lường, không khí lạnh có xu hướng hoạt động sớm, nền nhiệt độ tháng 11, tháng 12 âm lịch thấp hơn trung bình nhiều năm; các đợt rét đậm, rét hại sẽ tập trung vào cuối tháng 12-2020 đến hết tháng 2-2021, do vậy các huyện, thành phố và các Công ty thủy nông cần chủ động theo dõi, nắm chắc tình hình thời tiết khí hậu, chủ động phối hợp với các xã, thị trấn tiếp tục bơm nước tưới cho vùng cao, tiêu nước những vùng thấp trũng khi trời có mưa to nhằm bảo đảm an toàn cho cây rau màu vụ đông sinh trưởng, phát triển tốt tạo tiền đề cho năng suất cao, bảo đảm giành vụ đông thắng lợi./.
Bài và ảnh: Văn Đại
