Tỉnh ta có 72km bờ biển với 20 xã, thị trấn tuyến biển thuộc 3 huyện: Giao Thủy, Hải Hậu và Nghĩa Hưng. Trên địa bàn có trên 2.000 tàu đánh bắt thủy hải sản, công suất từ 90CV trở lên với hàng nghìn lao động thường xuyên vươn khơi bám biển. Nhìn chung, ngư dân luôn chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định khi đánh bắt hải sản, đồng thời góp sức bảo vệ chủ quyền biển, đảo của đất nước. Tuy nhiên cùng với đội tàu cá xa bờ, thời gian qua, trên vùng biển gần bờ đã xuất hiện một số phương tiện lén lút đánh bắt thủy, hải sản theo hình thức “tận diệt”, khiến cho nguồn tài nguyên bị cạn kiệt. Trước tình hình đó, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã tổ chức nhiều biện pháp đấu tranh, đồng thời tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương có những biện pháp nhằm giảm thiểu tình trạng trên, góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản, giữ gìn an ninh trật tự trên tuyến biển.
Từ trước đến nay, đánh bắt trong vùng lộng góp phần giải quyết công ăn việc làm, thu nhập cho một bộ phận không nhỏ lao động tại địa phương, phổ biến như bè mảng, thuyền lắp máy có công suất nhỏ với 1-2 lao động cùng các loại ngư cụ như lưới, câu... Nhằm quản lý việc khai thác thủy hải sản trên vùng biển gần bờ, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phối hợp với các địa phương tuyến biển chỉ đạo các đơn vị Biên phòng thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân trên địa bàn, trong đó chú trọng giải thích để ngư dân hiểu những tác hại lâu dài đối với sinh kế của họ khi sử dụng các hình thức khai thác hải sản “tận diệt” và mức xử phạt của pháp luật đối với người vi phạm. Cùng với đó, thực hiện Chỉ thị 01/CT-TTg ngày 9-1-2015 của Thủ tướng Chính phủ về “Tổ chức phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới”, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 05/KH-UBND ngày 11-1-2016 về thực hiện Chỉ thị số 01 của Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo các đồn biên phòng tham mưu cho UBND các huyện ven biển xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện và tổ chức đánh giá kết quả hàng năm. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chủ động xây dựng Hướng dẫn số 375/HD-BCH về thực hiện Kế hoạch số 05 của UBND tỉnh và Chỉ thị 01 của Thủ tướng Chính phủ gắn với Đề án “Tăng cường quản lý bảo vệ chủ quyền, giữ vững an ninh trật tự cho phát triển sản xuất trên khu vực biên giới biển của tỉnh Nam Định”, duy trì hoạt động của các mô hình, câu lạc bộ “Nông dân với pháp luật”, “Phụ nữ vì sự phát triển, bình yên tuyến biển”, “Khu dân cư vùng giáo tiên tiến và an toàn về an ninh trật tự”, các tổ tự quản an ninh trật tự. Đến nay, lực lượng Bộ đội Biên phòng đã phối hợp với các địa phương xây dựng 31 tổ tàu thuyền an toàn với 496 tàu, 1.634 thành viên; 18 tổ bến bãi an toàn với 647 thành viên; 7 tổ nuôi trồng thủy hải sản với 107 thành viên. Các tổ hội nghề nghiệp thường gắn với việc giữ gìn an ninh trên tuyến biển và ở khu vực đầm, bãi. Điển hình như Tổ hội nghề nghiệp khai thác nuôi trồng thủy sản xã Giao Thiện đã phối hợp với Đồn Biên phòng tổ chức quán triệt Nghị định số 71 của Chính phủ quy định về quản lý hoạt động của người, phương tiện trong khu vực biên giới biển; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và cá nhân trong xây dựng, quản lý, bảo vệ khu vực biên giới biển nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Tổ hội nghề nghiệp của thị trấn Quất Lâm đã phối hợp chặt chẽ với Đồn Biên phòng Quất Lâm đảm bảo thông tin liên lạc trong các chuyến ra khơi, công tác hậu cần trên biển và biện pháp hạn chế những rủi ro khi gặp thời tiết xấu. Các đơn vị biên phòng đã tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tập trung tuyên truyền Luật Biên giới quốc gia, Luật Biển Việt Nam; chỉ thị, nghị định của Thủ tướng Chính phủ về quản lý hoạt động của người, phương tiện trong khu vực biên giới biển; Hiệp định nghề cá Việt Nam - Trung Quốc; tình hình biển đảo Việt Nam. Từ năm 2016 đến nay, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phối hợp tuyên truyền 215 buổi với 14.450 lượt người tham dự; hình thức tổ chức lồng ghép ở các hội nghị; tổ chức tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của các địa phương, đặc biệt là trên 3 huyện tuyến biển; phát 150 tài liệu, 14.700 tờ rơi, 1.500 đĩa DVD tuyên truyền pháp luật. Các đơn vị biên phòng cũng thường xuyên phối hợp với các địa phương nắm chắc tình hình trên biển, tổ chức tuần tra, kiểm soát kịp thời đấu tranh với những hành vi vi phạm chủ quyền trên biển; chủ động, kịp thời phối hợp với các địa phương, các ban, ngành, cơ quan đơn vị đứng chân trên địa bàn, huy động lực lượng, phương tiện tổ chức tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ trên biển. Ngoài ra, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh còn chỉ đạo các đơn vị biên phòng phối hợp với Hội Nông dân các huyện tuyến biển tổ chức cho hội viên thực hiện ký cam kết bảo vệ an ninh trật tự trên biển, không sử dụng vật liệu nổ để khai thác thủy sản. Đồng thời củng cố, duy trì hoạt động của các tổ khai thác thủy hải sản gắn với đảm bảo an ninh trật tự trên biển, bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Thông qua công tác tuyên truyền, ý thức của ngư dân từng bước được nâng lên, khai thác đi đôi với bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản; một số ngư dân đã tham gia tố giác, hỗ trợ tích cực các lực lượng chức năng kiểm tra ngăn chặn, xử lý tình trạng mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng các loại chất nổ, chất độc và xung điện để khai thác thủy sản trái phép.
Thời gian tới, để quản lý hiệu quả các tổ, đội khai thác thủy hải sản gắn với bảo vệ an ninh trật tự, bảo vệ chủ quyền trên biển, khu vực đầm bãi, lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh tiếp tục chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền và các ngành liên quan tổ chức tuyên truyền, vận động quần chúng trong đấu tranh, phòng, chống các hoạt động sử dụng xung, kích điện khai thác hải sản trái phép, về nội dung cơ bản của Luật Thủy sản, Nghị định 42/2019/NĐ-CP ngày 16-5-2019 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Qua đó triển khai cho ngư dân ký bản cam kết không sử dụng công cụ, kích điện khai thác hải sản trái phép trên các vùng biển; duy trì sinh hoạt, tuyên truyền, định hướng cho các tổ “tàu thuyền an toàn”, tổ “tự quản an ninh trật tự” hoạt động nền nếp, có hiệu quả, thông qua đó nắm tình hình, định hướng hoạt động và tuyên truyền cho ngư dân không xâm phạm các vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản./.
Hoàng Tuấn