Những năm gần đây, hoạt động bán đấu giá tài sản trên địa bàn tỉnh ta đã có sự chuyển biến tích cực, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác đấu giá tài sản cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, khắc phục những khó khăn, vướng mắc và nâng cao năng lực tổ chức đấu giá tài sản cho các tổ chức này, đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn hiện nay.
 |
| Xây dựng hạ tầng khu đất ở tập trung xã Thành Lợi (Vụ Bản). |
Là cơ quan giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về đấu giá tài sản, thời gian qua Sở Tư pháp đã tích cực triển khai Kế hoạch số 38/KH-UBND ngày 20-4-2017 của UBND tỉnh về thi hành Luật Đấu giá tài sản trên địa bàn toàn tỉnh. Đồng thời, phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình Nam Định, Báo Nam Định, Đài Phát thanh các huyện, thành phố tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật Đấu giá tài sản, các văn bản hướng dẫn thi hành, các quy định về đấu giá quyền sử dụng đất đến các cơ quan, tổ chức và nhân dân; tuyên truyền, phổ biến nội dung của Luật Đấu giá tài sản và các văn bản liên quan qua các hội nghị, tổ chức phát tờ gấp, tư vấn qua điện thoại, thư điện tử... cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu. Sở Tư pháp có văn bản hướng dẫn các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố; các tổ chức đấu giá tổ chức hoạt động đấu giá tài sản đúng quy định của pháp luật, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản, thành lập hội đồng đấu giá tài sản, công tác đảm bảo an ninh trật tự cho cuộc đấu giá, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân khi tham gia đấu giá. Đồng thời với hướng dẫn bằng văn bản, Sở Tư pháp tổ chức các hội nghị tập huấn nghiệp vụ, phổ biến thông tin nhằm góp phần nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động đấu giá tài sản nói chung, đấu giá quyền sử dụng đất nói riêng trên địa bàn, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các đơn vị, đề xuất linh hoạt áp dụng các hình thức đấu giá mới theo quy định. Bên cạnh đó, Sở Tư pháp theo dõi, nắm tình hình; rà soát, kiểm tra và xử lý kịp thời các tổ chức, cá nhân có sai phạm cũng như các vướng mắc trong quá trình tổ chức, thực hiện công tác đấu giá tài sản. Kiểm tra, đánh giá năng lực và việc chấp hành pháp luật của Hội đồng Đấu giá cấp huyện, các doanh nghiệp đấu giá và Trung tâm Đấu giá tài sản tỉnh trong việc thực hiện đấu giá tài sản tại địa phương. Đến nay trên địa bàn tỉnh có 2 doanh nghiệp đấu giá tài sản thành lập trước ngày 1-7-2017 đã thực hiện chuyển đổi toàn bộ hoạt động sang công ty đấu giá hợp danh đã được Sở Tư pháp cấp đăng ký hoạt động; 2 doanh nghiệp đấu giá được thành lập mới theo mô hình công ty hợp danh; toàn tỉnh có 11 đấu giá viên đang hoạt động tại Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh và 4 doanh nghiệp. Trung tâm Dịch vụ đấu giá tài sản tỉnh luôn chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về bán đấu giá tài sản đảm bảo, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân khi thực hiện hoạt động đấu giá tài sản; các doanh nghiệp đấu giá tài sản tuy mới được thành lập song đã thực hiện được các phiên đấu giá tài sản là quyền sử dụng đất, tăng nguồn thu cho ngân sách tỉnh. Ở cấp huyện, các hội đồng đấu giá tài sản về cơ bản được thành lập và tổ chức, hoạt động theo đúng quy định của pháp luật; đa phần UBND các huyện đã lựa chọn được các tổ chức bán đấu giá có uy tín, đủ điều kiện về cơ sở vật chất cũng như đội ngũ đấu giá viên để bán đấu giá; việc đấu giá tài sản được thực hiện theo đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật… Nhờ đó, trong năm 2017, các tổ chức bán đấu giá tài sản, bao gồm Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tỉnh và các doanh nghiệp đấu giá của tỉnh đã tổ chức đấu giá thành công 75 cuộc, với giá trị tài sản bán là trên 223 tỷ 59 triệu đồng. Hội đồng bán đấu giá tài sản trong trường hợp đặc biệt do UBND cấp huyện thành lập đã đấu giá tài sản thành công 92 cuộc với giá trị tài sản bán là 752 tỷ 144,378 triệu đồng. Năm 2018, các tổ chức đã đấu giá thành 133 cuộc với giá bán là 923 tỷ 671,929 triệu đồng. Có 4 huyện thành lập hội đồng đấu giá quyền sử dụng đất, tổ chức đấu giá thành công 24 cuộc, với giá bán là 506,147 tỷ đồng... Có thể thấy giá trị tài sản bán đấu giá được trong thời gian gần đây đã chuyển biến tích cực, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách của tỉnh.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất ở nhiều địa phương trong tỉnh còn gặp một số vướng mắc, khó khăn. Sự phối hợp trong quá trình triển khai bán đấu giá của chính quyền địa phương với các tổ chức đấu giá tài sản có lúc chưa thực sự chặt chẽ, còn để xảy ra vi phạm trong đảm bảo an ninh, trật tự ở các cuộc đấu giá… Số lượng vụ việc bán đấu giá tài sản thi hành án trong toàn tỉnh có chiều hướng gia tăng song công tác này gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần sớm được tháo gỡ, tỷ lệ bán đấu giá thành công đối với loại tài sản này thấp hơn so với các tài sản khác, nhất là đối với những tài sản liên quan đến tín dụng, ngân hàng. Đặc biệt, việc bán đấu giá tài sản đảm bảo của các ngân hàng vẫn khó thực hiện. Cụ thể, Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, các bên có thể thỏa thuận một trong những phương thức: bán đấu giá tài sản; bên nhận bảo đảm tự bán tài sản; bên nhận bảo đảm nhận chính tài sản để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ của bên bảo đảm; hoặc phương thức khác để xử lý tài sản cầm cố, thế chấp. Trong thực tế, đấu giá tài sản là phương thức phổ biến nhất hiện nay để xử lý tài sản đảm bảo. Khoản 5, Điều 5, Luật Đấu giá tài sản quy định “người có tài sản đấu giá là cá nhân, tổ chức sở hữu tài sản, người được chủ sở hữu tài sản ủy quyền bán đấu giá tài sản hoặc người có quyền đưa tài sản ra đấu giá theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật”. Để các ngân hàng thương mại có thể chủ động ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản với tổ chức đấu giá tài sản thì trong hợp đồng đảm bảo phải nêu rõ quyền của ngân hàng thương mại được “tự bán tài sản bảo đảm thông qua đấu giá hoặc không qua đấu giá”. Như vậy mới thỏa mãn được yêu cầu có thỏa thuận của các bên về việc ngân hàng thương mại có quyền đưa tài sản ra đấu giá nêu tại khoản 5, Điều 5, Luật Đấu giá tài sản… Có thể thấy, việc thống nhất giữa các bên liên quan tham gia công tác bán đấu giá tài sản sẽ góp phần tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy hoạt động bán đấu giá tài sản góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách tỉnh./.
Bài và ảnh: Văn Đại
