Trong nhiều năm qua, cây cà chua đã và đang mang lại giá trị thu nhập cao cho bà con nông dân xã Nghĩa Thành (Nghĩa Hưng), trở thành một trong những cây trồng chủ lực của địa phương, góp phần thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng NTM.
 |
| Vụ đông 2017, ông Trần Quang Phiệt, xóm Hậu Điền, xã Nghĩa Thành thu hoạch cà chua đạt 1,5 tấn/sào. |
Theo chân đồng chí Đỗ Văn Dực, Chủ tịch Hội Nông dân (HND) xã, chúng tôi về thăm vùng trồng màu của địa phương. Mặc dù thời tiết đầu vụ gặp khó khăn do ảnh hưởng của đợt mưa lớn kéo dài vào tháng 10-2017, nhiều diện tích trồng rau màu bị ngập úng, chậm thời vụ, nhưng với tinh thần cần cù, chịu khó, sau khi nước rút, các hộ nông dân trong xã đã tranh thủ thời gian để khôi phục lại diện tích bị ngập úng. Để hỗ trợ nông dân sản xuất, thực hiện Đề án “Chuyển đổi cơ cấu giống, cơ cấu mùa vụ, đẩy mạnh sản xuất vụ đông trên đất 2 lúa, nâng cao hiệu quả kinh tế nông nghiệp”, HND xã tích cực tuyên truyền, vận động hội viên nông dân đổi mới cơ cấu giống, hoàn thiện quy trình sản xuất, kỹ thuật canh tác đối với từng vùng; đồng thời phối hợp với Ban Nông nghiệp xã tổ chức các lớp chuyển giao KHKT cho các hộ nông dân và chủ động hỗ trợ kinh phí cho việc ứng dụng chuyển giao tiến bộ KHKT vào sản xuất. Vụ đông năm 2017-2018, toàn xã đã xây dựng nhiều mô hình trồng cây cà chua trên đất 2 lúa với tổng diện tích trên 40ha. Đặc biệt, HND xã đã được Trung ương HND Việt Nam hỗ trợ hội viên nông dân xây dựng mô hình trồng thử nghiệm cây cà chua giống mới trên diện tích 4ha. Tham gia mô hình có 65 hộ tập trung ở xóm Hậu Điền, các hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 100% tiền giống và 30% tiền vật tư. Mô hình đã mang lại hiệu quả cao, mỗi sào cà chua cho thu hoạch khoảng 5-7 tạ, ước tính lãi 12 triệu đồng. Ông Trần Văn Hà, xóm 6 cho biết: “Vụ đông bây giờ đã trở thành vụ chính rồi, tuy mỗi hộ chỉ có vài sào thôi nhưng mang lại nguồn thu đáng kể mà không mất quá nhiều công sức và kinh phí đầu tư. Bà con nông dân trong xã ai cũng vui lắm vì cà chua được mùa, giá bán lại cao”. Vụ đông này, gia đình ông Hà trồng gần 1 mẫu cà chua. Do đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật, cây trồng sinh trưởng phát triển tốt, mẫu mã đẹp, ít sâu bệnh, giảm phân bón, giảm công lao động… Sản phẩm được thương lái thu mua tại ruộng, nông dân trồng bao nhiêu cũng tiêu thụ hết, một số hộ trồng ít để nhà dùng còn lại đem bán tại các chợ trong vùng. Còn vụ đông này, gia đình ông Nguyễn Văn Hải, xóm 7 trồng hơn 1 mẫu cà chua đang trong thời kỳ thu hoạch, thời gian này cà chua được tiêu thụ tốt, bán buôn cho thương lái cũng được giá cao. Chia sẻ kinh nghiệm trồng cà chua, ông Hải cho biết, từ khi xuống giống đến khi cà chua cho thu hoạch, ông đều áp dụng biện pháp sử dụng phân bón phù hợp bởi nếu dùng sai loại, liều lượng thì cây cà chua có khả năng phát triển nhiều lá hơn là quả. Bên cạnh đó, quá trình chăm sóc cần tỉa lá và bấm ngọn để cây đủ sức nuôi quả, tránh bị rụng. Ngoài ra, thời điểm cà chua trổ hoa, mỗi tuần 1-2 lần lắc nhẹ giàn khoảng 5 giây/lần để thúc đẩy sự thụ phấn. Thao tác này tuy đơn giản nhưng lại giúp tăng sản lượng quả so với cây tự thụ phấn. Với kỹ thuật trồng, chăm sóc hợp lý, cộng thêm điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu khu vực này khá hợp với cây cà chua nên năng suất cà chua gia đình ông thường đạt 5 tạ/sào/năm. Năm nay giá cà chua tương đối ổn định, dao động từ 10 nghìn đến 12 nghìn đồng/kg, cao hơn năm ngoái từ 4.000-5.000 đồng/kg nên gia đình rất phấn khởi. Theo tính toán của ông Hải, với giá hiện nay mỗi năm, một ha cà chua cho thu nhập khoảng 50-60 triệu đồng. Cà chua là loại cây ngắn ngày, trồng khoảng 2,5 tháng là cho thu hoạch. Năm thời tiết không được thuận lợi, rét nhiều cũng ảnh hưởng phần nào tới sản lượng và năng suất của cây trồng nhưng gia đình ông cũng cố gắng chăm sóc, cộng với kết hợp mọi kỹ thuật để tăng sản lượng. Ông Hải cho biết thêm, như mọi năm đến thời điểm này cà chua thường rơi vào tình trạng rớt giá và rất khó tiêu thụ nhưng năm nay từ đầu vụ đến giờ, giá xuất buôn tại vườn được giá cao, người nông dân rất phấn khởi.
Trong điều kiện biến đổi khí hậu, các yếu tố thời tiết cực đoan xuất hiện ngày càng nhiều ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất nông nghiệp nên việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất mới cho hiệu quả cao. Với phương châm “đa cây - đa thời vụ”, bố trí cơ cấu cây trồng phù hợp với từng vùng, sản xuất vụ đông, trong đó cây cà chua là một trong những cây trồng chủ lực ở địa phương đã giúp nông dân xã Nghĩa Thành từng bước đổi mới tư duy, nâng cao thu nhập và giá trị sản xuất theo hướng bền vững. Theo đồng chí Chủ tịch HND xã: “Để bảo đảm cho cây rau màu vụ đông sinh trưởng và phát triển tốt, HND xã phối hợp với Ban Nông nghiệp xã tuyên truyền, vận động người dân thực hiện đúng lịch, thời vụ, ưu tiên đưa các giống cây cà chua mới có năng suất và giá trị kinh tế cao vào sản xuất, nhằm đa dạng hóa cây trồng, nâng cao thu nhập cho người dân. Không chỉ riêng xóm Hậu Điền, vụ đông năm nay hầu hết các xóm trong xã đều được mùa, được giá, những người nông dân đều chung tâm trạng phấn khởi.
Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được thì việc ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất nông nghiệp ở Nghĩa Thành vẫn còn những hạn chế chưa tương xứng với tiềm năng. Cơ sở vật chất kỹ thuật, vốn hỗ trợ mô hình ít, trình độ của nông dân không đều nên hiệu quả chuyển giao tiến bộ kỹ thuật chưa cao. Một bộ phận nông dân vẫn dè dặt vì lo ngại khi áp dụng tiến bộ kỹ thuật, năng suất cây trồng cao nhưng lại khó tiêu thụ sản phẩm dẫn đến “được mùa, mất giá”, người sản xuất vẫn không được hưởng lợi. Để giải quyết vấn đề này cần sự hỗ trợ của các doanh nghiệp trong việc tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm để nông dân mạnh dạn thay đổi tập quán canh tác, áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cao./.
Bài và ảnh: Hoàng Tuấn
