Nhà ở là một trong những nhu cầu cơ bản không thể thiếu đối với mỗi gia đình, luôn là vấn đề được quan tâm của các tầng lớp nhân dân từ đô thị đến nông thôn, đặc biệt là nhu cầu cải thiện chỗ ở của các đối tượng có thu nhập thấp, người nghèo, công nhân làm việc trong các khu, CCN, nhà ở của sinh viên... Việc xây dựng và phát triển quỹ nhà ở là một trong những yêu cầu cấp thiết nhằm góp phần đảm bảo an sinh xã hội, cải thiện đời sống nhân dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. Chính vì thế, nhiệm vụ xây dựng chương trình phát triển nhà ở nhằm tạo điều kiện để phát triển nhà ở đúng hướng, đảm bảo nhu cầu cuộc sống thiết yếu của người dân luôn được UBND tỉnh quan tâm, chỉ đạo thực hiện.
Hạ tầng khu dân cư tại trung tâm xã Xuân Tiến (Xuân Trường). |
Theo quy hoạch vùng tỉnh đến năm 2030, giai đoạn 2016-2020, dự kiến toàn tỉnh có 20 đô thị gồm 1 đô thị loại I (TP Nam Định), 3 đô thị loại IV (Thị xã Thịnh Long, Thị xã Quất Lâm, Thị xã Rạng Đông), 16 đô thị loại V (gồm Gôi, Lâm, Liễu Đề, Quỹ Nhất, Nam Giang, Cổ Lễ, Cát Thành, Xuân Trường, Ngô Đồng, Yên Định, Cồn, Yên Bằng và 4 đô thị xây dựng mới là Ninh Cường, Xuân Ninh, Đại Đồng, Trung Thành). Tiếp đó, giai đoạn 2021-2030, dự kiến có 23 đô thị gồm 1 đô thị loại I (TP Nam Định), 1 đô thị loại III (TP Thịnh Long - Rạng Đông), 2 đô thị loại IV (Thị xã Quất Lâm và Thị xã Yên Bằng); 19 đô thị loại V (bổ sung thêm 4 đô thị mới là Bo, Đồng Sơn, Hải Phú, Xuân Hồng). Số lượng các đô thị tăng thêm thu hút số lượng lớn dân cư tập trung sinh sống thúc đẩy tăng nhanh tỷ lệ dân số cơ học tại các đô thị. Theo thống kê về quy mô dân số và tỷ lệ đô thị hóa của tỉnh ta năm 2015 là khoảng 1 triệu 845 nghìn người, trong đó dân số đô thị khoảng 462.800 người, tỷ lệ đô thị hóa đạt 25,1%. Dân số khu vực nông thôn khoảng 1.382.200 người. Đến năm 2020, dân số toàn tỉnh sẽ đạt khoảng 1 triệu 863 nghìn người và đến năm 2030 sẽ là 2 triệu 56 nghìn người. Cùng với đó, hàng loạt dự án khu đô thị mới như khu đô thị trung tâm các huyện, khu đô thị Dệt may, khu đô thị Mỹ Trung, Thống Nhất; khu dân cư mới tại các xã; các dự án hỗ trợ cải thiện, nâng cấp nhà ở cho người nghèo, người có công với cách mạng đang được triển khai đồng bộ, hiệu quả trên địa bàn tỉnh ta. Các chương trình chính sách về phát triển CN-TTCN, thu hút doanh nghiệp về địa bàn nông thôn phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm cho nhiều lao động tại chỗ cũng khiến dân số và nhu cầu nhà ở nông thôn phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả khả quan đã đạt được, tỷ lệ nhà ở tại các khu đô thị và nông thôn, đặc biệt là nhà ở xã hội, còn thấp. Cơ chế thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Quỹ đất phát triển nhà ở đô thị trong thời gian qua được cải thiện nhưng vẫn chưa tập trung đến việc phát triển quỹ nhà ở cho các đối tượng là những người thuộc diện hộ nghèo, thu nhập thấp, đặc biệt là công nhân lao động đang làm việc tại các nhà máy, KCN…, thiếu lộ trình phát triển bài bản. Cơ sở hạ tầng của các khu đô thị dân cư mới còn thiếu đồng bộ với các khu dân cư cũ, nhất là hệ thống cấp và thoát nước ảnh hưởng đến chất lượng đời sống sinh hoạt của người dân. Chất lượng nhà ở hiện có tương đối cao nhưng chưa đồng đều trên các địa bàn. Tình trạng xây dựng tự phát chưa được hạn chế, vừa không khai thác hiệu quả quỹ đất, vừa gây khó khăn cho kế hoạch phát triển trong tương lai.
Thực hiện Quyết định số 2127/QĐ-TTg ngày 30-11-2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn năm 2030, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng khẩn trương xúc tiến xây dựng đề cương nhiệm vụ, tư vấn triển khai rà soát hiện trạng, dự báo nhu cầu và đề xuất các giải pháp phát triển nhà ở của tỉnh. Theo đó, đơn vị tư vấn được chọn là Viện Quy hoạch Thái Bình sẽ tiến hành điều tra, khảo sát đánh giá thực trạng nhà ở hiện nay trên địa bàn tỉnh Nam Định và nhu cầu sự phát triển nhà ở của tỉnh đến năm 2020 và định hướng phát triển nhà ở đến năm 2030. Dựa trên số liệu khảo sát, sẽ tính toán dự báo nhu cầu nhà ở của các nhóm đối tượng: người có công với cách mạng, người nghèo khu vực nông thôn, người thu nhập thấp tại đô thị; nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, trí thức; nhà ở cho sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang; nhà ở công nhân tại các KCN; nhà ở sinh viên, học sinh và các đối tượng đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh từng giai đoạn làm cơ sở lập kế hoạch phát triển phù hợp. Bên cạnh đó, yêu cầu phải dự báo quỹ đất cần thiết để đáp ứng nhu cầu phát triển nhà ở của tỉnh, đặc biệt là nhà ở xã hội, nhà ở cho đối tượng có thu nhập thấp, người nghèo và các đối tượng chính sách xã hội khác trên địa bàn tỉnh; nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước; xác định quy mô, vị trí và các mô hình dự án điểm phát triển nhà ở. Thúc đẩy hình thành phát triển thị trường bất động sản, thực hiện có hiệu quả các chủ trương, cơ chế, chính sách kích cầu trên lĩnh vực nhà ở. Đề xuất các giải pháp phát triển nhà ở qua từng năm, từng giai đoạn phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh. Trên hết, chương trình sẽ là cơ sở để quản lý công tác phát triển nhà ở và triển khai thu hút nguồn vốn đầu tư phát triển các dự án nhà ở trên địa bàn tỉnh.
Thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo ưu tiên đầu tư hạ tầng theo quy hoạch để tạo quỹ đất phát triển nhà ở, đặc biệt là hạ tầng giao thông, cấp thoát nước. Đồng thời, thúc đẩy công tác phát triển nhà ở theo dự án để sử dụng có hiệu quả tiềm năng đất đai, nâng cao chất lượng nhà ở và góp phần phát triển đô thị hiện đại - văn minh. Phát triển nhà ở xã hội kết hợp với cải tạo các khu chung cư, khu tập thể cũ đã xuống cấp để chăm lo nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp. Ngoài ra cần nâng cao vai trò trách nhiệm của chính quyền các cấp trong phát triển nhà ở đô thị, củng cố hệ thống tổ chức quản lý và phát triển nhà ở, tạo điều kiện để người dân tự lo nhà ở và khuyến khích xã hội hoá trong phát triển nhà ở… Sở Xây dựng tăng cường đôn đốc đơn vị tư vấn đẩy nhanh tiến độ xây dựng chương trình phát triển nhà ở sát với thực tiễn, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, cơ bản đáp ứng nhu cầu có chỗ ở phù hợp của nhân dân và từng bước nâng cao chất lượng nhà ở, tạo động lực phát triển đô thị và nông thôn bền vững theo hướng CNH-HĐH. Phấn đấu trong quý II năm 2018 trình HĐND tỉnh phê duyệt./.
Bài và ảnh: Đức Toàn