Nhằm góp phần thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố thực hiện đồng bộ các biện pháp tạo thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện các thủ tục theo quy định khi đầu tư sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, trong đó có thủ tục về đất đai. Đa số các doanh nghiệp sử dụng đất đúng mục đích, có hiệu quả, phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo việc làm, thu nhập cho người lao động, phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên trên địa bàn tỉnh có một số doanh nghiệp, đơn vị chưa nghiêm túc chấp hành quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng, sử dụng đất, tự ý điều chỉnh quy hoạch, chuyển nhượng dự án, cho thuê lại mặt bằng dẫn đến tỷ lệ đất dành để trồng cây xanh trong khuôn viên nhà máy thấp, xây dựng công trình chưa bảo đảm đúng quy hoạch. Một số doanh nghiệp sử dụng đất chưa hiệu quả, để đất trống trong thời gian dài, tỷ suất đầu tư trên diện tích được thuê thấp. Một số doanh nghiệp chậm tiến độ thực hiện dự án, tiến độ xây dựng và thực hiện các mục tiêu của dự án theo giấy chứng nhận đầu tư đã cấp.
Cán bộ Trung tâm phát triển CCN Thành phố Nam Định rà soát tình hình sử dụng đất trong CCN An Xá. |
KCN Hòa Xá có diện tích 285,37ha, trong đó đất thương phẩm 228ha; diện tích đã sử dụng chiếm 83,15%, diện tích chưa sử dụng chiếm 16,85%. Trong số diện tích đất đã sử dụng có nhiều doanh nghiệp sau một thời gian hoạt động do gặp khó khăn đã phải ngừng hoặc thu gọn sản xuất và cho thuê nhà xưởng. Hiện nay đang có 19 doanh nghiệp cho thuê nhà xưởng, chiếm 15,6% số doanh nghiệp trong các KCN của tỉnh. KCN Mỹ Trung có diện tích 150,68ha; trong đó diện tích đất chưa sử dụng chiếm tới 28%. Do khó khăn về hạ tầng kỹ thuật nên những doanh nghiệp có vị trí thuận lợi mới sử dụng được đất thuê; ngược lại những doanh nghiệp nằm ở địa điểm không thuận lợi đang để đất trống nhiều năm hoặc nhà xưởng bỏ không làm hư hỏng nhiều trang thiết bị. KCN Bảo Minh nằm trên địa bàn huyện Vụ Bản có tổng diện tích 155ha. Trong số những doanh nghiệp thuê đất tại đây có 7 đơn vị đã sử dụng hết số đất được thuê với diện tích 61,1ha. Diện tích đất chưa sử dụng là 29,3ha thuộc về 6 doanh nghiệp bao gồm các Cty TNHH: Yulun Việt Nam, Padmac Việt Nam, Sunrise Fabric Việt Nam, Kam Hing Piece Works, Dệt Chentai miền Bắc và Cty CP Dệt Bảo Minh. Việc chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất và chuyển nhượng dự án của các doanh nghiệp chủ yếu nằm ở 2 KCN Hòa Xá, Mỹ Trung. Các doanh nghiệp trong KCN Hòa Xá thuê lại đất Nhà nước với hình thức trả tiền hằng năm. Các doanh nghiệp chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thực hiện thông qua hình thức đấu giá hoặc chuyển nhượng trực tiếp. Những doanh nghiệp cho thuê đất và chuyển nhượng tài sản để sản xuất, kinh doanh, đặc biệt tại KCN Hòa Xá, đang gây ra tình trạng chậm tiến độ đầu tư; công tác quản lý Nhà nước đối với các đơn vị, dự án này gặp khó khăn, nhất là quản lý việc tuân thủ quy định về môi trường... Tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích, chưa hiệu quả không chỉ tồn tại trong các KCN mà theo số liệu tổng hợp của ngành TN và MT cho thấy trên toàn tỉnh có trên 70 doanh nghiệp có vi phạm về quản lý, sử dụng đất đai như sử dụng đất không đúng mục đích còn để hoang hoá hoặc tiến độ triển khai chậm.
Để xử lý tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích, theo tinh thần chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở TN và MT đã chủ trì phối hợp với UBND các huyện, thành phố rà soát, kiểm tra, đôn đốc các chủ đầu tư đối với các dự án đã có quyết định cho thuê đất hoàn thiện các thủ tục giao đất tại thực địa và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đề xuất biện pháp thu hồi đối với trường hợp không đầu tư cố tình để đất hoang hóa, phấn đấu trong quý II-2018 báo cáo UBND tỉnh phương án xử lý cụ thể từng trường hợp. Phối hợp Sở KH và ĐT, Sở Xây dựng, UBND các huyện, thành phố và Ban Quản lý các KCN tỉnh rà soát, kiểm tra năng lực đảm bảo thực hiện các dự án đã có thông báo địa điểm đất nhưng chưa có quyết định cho thuê đất do phải thực hiện Luật Đầu tư năm 2014, trường hợp không còn nhu cầu thì tham mưu ban hành hủy bỏ thông báo địa điểm theo quy định, thời gian tham mưu phương án xử lý, phấn đấu xong trong quý II-2018. Có phương án kiểm tra đối với các dự án được giao đất từ ngày Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực nhằm đảm bảo các dự án triển khai thực hiện đúng tiến độ, đúng mục đích được giao, đúng quy mô dự án được duyệt; trường hợp chậm triển khai, sử dụng đất sai mục đích thì kiến nghị gia hạn thời gian sử dụng đất và yêu cầu sử dụng đúng mục đích được giao, tuy nhiên, hết thời gian gia hạn mà vẫn không đưa đất vào sử dụng thì kiên quyết tham mưu UBND tỉnh thu hồi theo quy định. Về lâu dài, để sử dụng đất đai có hiệu quả, UBND tỉnh còn chỉ đạo UBND các huyện, thành phố phối hợp với các sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ thường xuyên kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất của doanh nghiệp, nhà đầu tư trên địa bàn đảm bảo đủ thủ tục, mục tiêu, quy mô, tiến độ đã được duyệt, xử lý vi phạm (nếu có), đề xuất phương án xử lý với UBND tỉnh. Yêu cầu các doanh nghiệp, nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, cho thuê đất thực hiện việc sử dụng đất theo đúng các quy định hiện hành của pháp luật. Các địa phương, các ngành liên quan thu hút đầu tư theo quy hoạch được duyệt; khuyến khích các doanh nghiệp, nhà đầu tư vào đầu tư sản xuất, kinh doanh tại các khu, CCN./.
Bài và ảnh: Thanh Thúy