Ngày 4-4-2017, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 630/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025. Theo quy hoạch mới, đến năm 2025, toàn tỉnh sẽ xây dựng thêm 14 CCN với tổng diện tích là 258ha; bổ sung quy hoạch 21 CCN với tổng diện tích 484,2ha; mở rộng 23 CCN với tổng diện tích 426,7ha... Đến năm 2025, toàn tỉnh sẽ có tổng số 56 CCN với tổng diện tích trên 1.588ha.
Trong giai đoạn 2011-2016, toàn tỉnh đã phát triển được 20 CCN tập trung với tổng diện tích 339,25ha. Trong 6 tháng đầu năm 2016, UBND tỉnh đã quyết định đầu tư mở rộng 2 CCN là: Ðồng Côi (Nam Trực) và Thị trấn Lâm (Ý Yên) với tổng diện tích 25,59ha, tổng vốn đầu tư hạ tầng kỹ thuật là 171,5 tỷ đồng, thời hạn hoàn thành vào các năm 2018 và 2020. Các CCN chủ yếu tập trung tại các địa phương có nhiều làng nghề sản xuất CN-TTCN phát triển như: huyện Xuân Trường có 4 CCN; các huyện: Ý Yên, Trực Ninh, Hải Hậu có 3 CCN; huyện Nam Trực có 2 CCN. Riêng Thành phố Nam Ðịnh chỉ có 1 CCN tập trung nhưng lại có diện tích lớn nhất 97ha và huyện Mỹ Lộc chưa có CCN nào. Cả 20 CCN tập trung đã đi vào hoạt động trước năm 2010 với hạ tầng cơ sở như: hệ thống giao thông, điện, cấp - thoát nước tương đối hoàn chỉnh là một trong những yếu tố quan trọng để công tác thu hút đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp đạt hiệu quả cao. Với tổng diện tích đất công nghiệp là 216ha; tổng mức đầu tư gần 570 tỷ đồng (tổng kinh phí đã thực hiện trên 322,3 tỷ đồng), 20 CCN tập trung đã cho thuê xấp xỉ 177ha, tỷ lệ lấp đầy bình quân đạt trên 82%. Các CCN đã thu hút 471 dự án đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh với tổng số vốn đăng ký xấp xỉ 3.000 tỷ đồng; tạo việc làm cho gần 19 nghìn lao động với mức thu nhập bình quân từ 3,5-4,5 triệu đồng/người/tháng. Sự ra đời của các CCN đã đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển sản xuất công nghiệp, ngành nghề nông thôn, các yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động trong nông nghiệp, nông thôn; giải phóng các tiềm năng kinh tế, năng lực sáng tạo của nông dân, nông thôn.
Sản xuất trang phục xuất khẩu tại Cty CP Nam Tiệp, CCN An Xá (TP Nam Định). |
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, các CCN đã hoạt động vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế về quy hoạch, quản lý Nhà nước... làm ảnh hưởng lớn đến công tác thu hút đầu tư, phát triển sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, làng nghề. Ðể các cụm, điểm công nghiệp phát triển bền vững, hợp lý, thúc đẩy tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động của các địa phương, góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Sở Công thương đã đề xuất với UBND tỉnh điều chỉnh Quy hoạch phát triển các CCN giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn đến năm 2025. Theo đó, giai đoạn đến năm 2020, ngoài 20 CCN đã đi vào hoạt động (diện tích quy hoạch 419,17ha, đã thực hiện 334,71ha, diện tích còn lại là 84,46ha) sẽ xây dựng mới 8 CCN với tổng diện tích 129,9ha, bổ sung 13 CCN với tổng diện tích 234,2ha vào quy hoạch. Căn cứ vào tình hình phát triển của từng địa phương và quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016-2020 đã được UBND tỉnh phê duyệt để phân kỳ đầu tư xây dựng các CCN trong 4 năm 2017-2020 theo các mức ưu tiên 1 và ưu tiên 2. Nhóm CCN trong diện ưu tiên 1 là các CCN có khả năng thực hiện dự án đầu tư xây dựng hạ tầng khả thi nhất từ nay đến năm 2020 và nhóm ưu tiên 2 là các CCN còn lại trong quy hoạch. Như vậy, đến năm 2020 sẽ có 16 CCN với tổng diện tích 321,85ha được ưu tiên đầu tư xây dựng hạ tầng trước; còn lại 8 CCN với tổng diện tích 125,2ha thuộc nhóm ưu tiên 2. Giai đoạn 2021-2025 sẽ xây dựng mới 6 CCN với tổng diện tích 128,1ha, bổ sung 9 CCN với tổng diện tích 250ha vào quy hoạch và mở rộng 23 CCN với tổng diện tích 426,7ha. Dự kiến nhu cầu vốn xây dựng hạ tầng các CCN trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 khoảng 5.765 tỷ đồng được huy động từ 3 nguồn: các doanh nghiệp đầu tư kinh doanh hạ tầng CCN; từ các doanh nghiệp có nhu cầu thuê đất đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh trong các CCN và nguồn vốn ngân sách Nhà nước. Theo quy hoạch đã được phê duyệt, đến năm 2025, huyện Ý Yên là địa phương có nhiều CCN nhất tỉnh với tổng số 10 CCN tổng diện tích là 320,5ha; huyện Hải Hậu có 9 CCN tổng diện tích 227,6ha; các huyện Xuân Trường, Nghĩa Hưng cùng có 7 CCN với tổng diện tích lần lượt là 158,11ha và 181ha; huyện Vụ bản có 6 CCN với tổng diện tích 181,7ha; các huyện Giao Thủy, Trực Ninh đều có 5 CCN với tổng diện tích lần lượt là 115ha và 127,66ha; huyện Nam Trực có 4 CCN với tổng diện tích 121,65ha; huyện Mỹ Lộc có 2 CCN với tổng diện tích 58,1ha. Riêng Thành phố Nam Ðịnh không bổ sung, xây dựng mới CCN mà tiếp tục duy trì hoạt động của CCN An Xá với tổng diện tích 97ha. Bên cạnh đó, trong quy hoạch cũng định hướng phát triển ngành nghề cụ thể cho từng CCN căn cứ vào các yếu tố: vị trí địa lý, tiềm năng thế mạnh của từng địa phương; phù hợp với các quy hoạch (sử dụng đất, điện lực, phát triển sản xuất CN-TTCN...) đã được UBND tỉnh phê duyệt trước đó. Dự kiến nhu cầu vốn xây dựng hạ tầng các CCN trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 cần khoảng 5.765 tỷ đồng, được huy động từ 3 nguồn: các doanh nghiệp đầu tư kinh doanh hạ tầng CCN; các doanh nghiệp có nhu cầu thuê đất đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh trong các CCN và nguồn vốn ngân sách Nhà nước.
Quy hoạch phát triển các CCN đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025 là căn cứ để UBND tỉnh xem xét quyết định thành lập các CCN; quảng bá, thu hút đầu tư xây dựng hạ tầng các CCN; di dời các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đang gây ô nhiễm hoặc có nguy cơ ra khỏi các làng nghề, khu dân cư... Sở Công thương đã tham mưu với UBND tỉnh ban hành 8 nhóm giải pháp về: quy hoạch và quản lý quy hoạch; phát triển đồng bộ hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; môi trường đầu tư; vốn đầu tư; nguồn nhân lực; quản lý Nhà nước và bảo vệ môi trường... Ðể thực hiện đúng quy hoạch phát triển các CCN đến năm 2025. Hiện Sở Công thương đang chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng, UBND các huyện, thành phố công bố quy hoạch và triển khai thực hiện nội dung quy hoạch; thẩm định hồ sơ thành lập, mở rộng CCN trình UBND tỉnh phê duyệt; tham gia ý kiến về thiết kế cơ sở dự án đầu tư xây dựng công trình./.
Bài và ảnh: Thành Trung