Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đã xác định: Phát triển công nghiệp dược theo hướng “đầu tư chiều sâu, phấn đấu đưa Nam Định trở thành trung tâm nghiên cứu, sản xuất thuốc chữa bệnh của cả nước”. Hiện nay các Cty dược trong tỉnh đã không ngừng đổi mới, từng bước chuyên nghiệp hóa, đẩy mạnh nghiên cứu phát triển bằng cách hợp tác với các đối tác trong nước và nước ngoài, các viện nghiên cứu, các trường đại học để nâng cao chất lượng sản phẩm, chiếm lĩnh được thị trường trong nước và đẩy mạnh xuất khẩu, từng bước trở thành ngành kinh tế “mũi nhọn” của tỉnh.
Bức tranh sáng màu
Trước thềm xuân mới, Cty CP Dược phẩm Nam Hà vinh dự được nhận Giải thưởng Chất lượng quốc gia. Đây là Giải thưởng tặng cho những doanh nghiệp có thành tích nổi bật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, xây dựng và áp dụng hiệu quả các hệ thống quản lý chất lượng, tham gia tích cực cho phong trào năng suất, chất lượng tại địa phương và đóng góp cho cộng đồng, xã hội. Giải thưởng là sự ghi nhận xứng đáng đối với Cty CP Dược phẩm Nam Hà - một trong những doanh nghiệp hàng đầu cả nước trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh dược phẩm. Những năm qua, Cty đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng nâng cấp nhà máy sản xuất thuốc theo tiêu chuẩn GMP-WHO tại Thành phố Nam Định với 9 dây chuyền sản xuất thuốc đạt tiêu chuẩn GMP-WHO (trong đó, 5 dây chuyền sản xuất thuốc tân dược, 4 dây chuyền sản xuất thuốc đông y, thuốc từ dược liệu) với trên 200 loại sản phẩm thuốc đã được Bộ Y tế cho phép lưu hành trên toàn quốc. Với uy tín và khả năng đáp ứng yêu cầu sản xuất, Cty CP Dược phẩm Nam Hà đã được Bộ Y tế tin tưởng giao nhiệm vụ sản xuất thuốc cho Chương trình quốc gia như: Thuốc chống lao, thuốc sốt rét… Năm 2016, Cty có mức tăng trưởng cao với doanh số 833 tỷ đồng, tăng gần 100 tỷ đồng so với năm 2015. Với “sức mạnh” trên cả 3 lĩnh vực: Sản xuất, lưu thông và xuất nhập khẩu, Cty CP Dược phẩm Nam Hà đang vững bước trên con đường hội nhập khu vực, quốc tế với mục tiêu chiến lược phấn đấu duy trì tốc độ tăng trưởng hằng năm đạt 20-30%.
Cty TNHH Nam Dược (KCN Hòa Xá, TP Nam Định) là doanh nghiệp dược đầu tiên của miền Bắc đạt tiêu chuẩn GMP-WHO. Ngoài ra, Cty còn đạt các tiêu chuẩn ISO 9001, ISO 14000, HACCP, SA 8000, TQM, đảm bảo sản xuất ra sản phẩm có chất lượng cao, được kiểm soát chặt chẽ. Năm 2016, Cty TNHH Nam Dược đạt doanh số gần 112 tỷ đồng, tăng khoảng gần 10 tỷ đồng so với năm 2015. Hiện tại Cty đã có 4 dây chuyền sản xuất thuốc đông y, thuốc từ dược liệu đã đạt GMP-WHO. Cty đang phát huy hiệu quả đầu tư các nhà máy, xưởng sản xuất thuốc đạt các tiêu chuẩn về thực hành sản xuất, bảo quản tốt... của WHO để đảm bảo sản xuất các sản phẩm có chất lượng cao như: thuốc điều trị các bệnh tim mạch, tiểu đường, cơ xương khớp, tai mũi họng, thực phẩm chăm sóc sắc đẹp… Với thế mạnh trong lĩnh vực sản xuất thuốc từ thảo dược, Cty liên tục đưa ra thị trường nhiều sản phẩm thảo dược điều trị hiệu quả các bệnh cấp tính, mãn tính, đặc tính trị bệnh cao, an toàn, tiện dụng, có lợi ích cho cộng đồng, các sản phẩm chăm sóc sức khỏe nam giới, nữ giới, trẻ nhỏ, các bệnh về chuyển hóa, về cơ xương khớp như sản phẩm Diabetna, Khang dược, Hamega, Siro Ích nhi, Bảo Xuân, Hạ áp Ích nhân, Thông xoang tán… Hiện tại hệ thống phân phối của Cty TNHH Nam Dược đã trải rộng trên 63 tỉnh, thành phố trong cả nước.
 |
| Sản xuất thuốc tại Cty CP Dược phẩm Minh Dân. |
Ngoài những doanh nghiệp có truyền thống như Cty CP Dược phẩm Nam Hà, Cty TNHH Nam Dược, nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh dược phẩm của tỉnh mới ra đời cũng có những bước tiến vượt bậc. Năm 2016, Cty CP Dược phẩm Trường Thọ, KCN Hòa Xá (TP Nam Định) đạt tổng doanh thu trên 98 tỷ đồng. Với dây chuyền sản xuất hiện đại, đồng bộ, đạt tiêu chuẩn “Thực hành tốt sản xuất thuốc”, “Thực hành tốt bảo quản thuốc” của WHO, Cty đã nghiên cứu và bào chế thành công gần 100 sản phẩm thuốc kháng sinh, giảm đau, hạ sốt, chống viêm, tim mạch, tiểu đường, tiêu hóa, gan, mật, cơ xương khớp, vitamin và khoáng chất; các sản phẩm có nguồn gốc dược liệu và thực phẩm chức năng… Hiện 70 loại thuốc sản xuất tại Cty đã trúng thầu phục vụ công tác điều trị cho bệnh nhân có BHYT trong các bệnh viện. Cty CP Dược phẩm Minh Dân, KCN Hòa Xá (TP Nam Định) cũng đang phát huy hiệu quả đầu tư các xưởng sản xuất thuốc đạt các tiêu chuẩn về thực hành sản xuất, bảo quản... của WHO đảm bảo sản xuất các sản phẩm có chất lượng cao như: nhóm thuốc kháng sinh, thuốc điều trị các bệnh tim mạch, tiểu đường, cơ xương khớp, tai mũi họng. Hiện tại Cty đã có 8 dây chuyền sản xuất thuốc tân dược đạt tiêu chuẩn GMP-WHO. Năm 2016, Cty đạt doanh số là 251 tỷ đồng (năm 2015 là 198 tỷ đồng).
Vững bước hội nhập
Với hệ thống 4 doanh nghiệp gồm 6 xưởng sản xuất dược phẩm đạt tiêu chuẩn GMP-WHO, tỉnh ta đang là một trong những trung tâm lớn của cả nước trong lĩnh vực sản xuất thuốc, thực phẩm chức năng. Sản phẩm của các doanh nghiệp dược của tỉnh không chỉ được tiêu thụ nội địa mà còn phục vụ xuất khẩu. Với 4 nhà máy sản xuất thuốc, trong đó 3 doanh nghiệp có dây chuyền sản xuất thuốc tân dược đều đạt tiêu chuẩn GMP-WHO với các dây chuyền công nghệ khác nhau (Cty CP Dược phẩm Nam Hà, Cty CP Dược phẩm Trường Thọ, Cty CP Dược phẩm Minh Dân), 3 doanh nghiệp có dây chuyền sản xuất thuốc đông y, thuốc từ dược liệu với các dây chuyền công nghệ khác nhau (Cty CP Dược phẩm Nam Hà, Cty TNHH Nam Dược, Cty CP Dược phẩm Trường Thọ), công nghiệp dược của tỉnh đang có bước phát triển mạnh theo hướng CNH-HĐH, chủ động hội nhập vào kinh tế khu vực và thế giới. Doanh thu các doanh nghiệp được duy trì, năm sau có bước tăng trưởng so với những năm trước. Trong đó, “thế mạnh” của công nghiệp dược tỉnh ta là có nhiều doanh nghiệp có cơ sở kinh doanh, chế biến dược liệu, vị thuốc y học cổ truyền được Bộ Y tế chứng nhận đủ điều kiện cung ứng dược liệu, vị thuốc y học cổ truyền cho các bệnh viện. Nhiều sản phẩm lâu năm có hiệu quả điều trị cao, tạo được niềm tin của thầy thuốc và bệnh nhân như Bổ phế Nam Hà, Thông xoang tán, Di niệu đơn... Hiện tại, các sản phẩm “chủ lực” tạo nên “thương hiệu” của các Cty gồm: Bổ phế Nam Hà, thuốc chữa bệnh lao sản xuất theo đơn đặt hàng của các tổ chức quốc tế (Cty CP Dược phẩm Nam Hà); các loại thuốc tiêm bột đông khô Cephalosporin (Cty CP Dược phẩm Minh Dân); các thuốc có nguồn gốc từ bài thuốc gia truyền (Cty TNHH Nam Dược); Hoạt huyết dưỡng não, Tioga viên (Cty CP Dược phẩm Trường Thọ)… Năm 2016, doanh số sản xuất thuốc của các doanh nghiệp dược trong tỉnh tiếp tục tăng trưởng so với những năm trước. Trong đó Cty CP Dược phẩm Nam Hà với doanh số 833 tỷ đồng (năm 2015 là 741 tỷ đồng), Cty CP Dược phẩm Minh Dân doanh số 251 tỷ đồng (năm 2015 là 198 tỷ đồng), Cty TNHH Nam Dược doanh số gần 112 tỷ đồng (năm 2015 là 103 tỷ đồng). Doanh số sản xuất thuốc thành phẩm tỉnh ta năm 2016 đạt gần 1.294 tỷ đồng, tăng 147 tỷ đồng so với năm 2015. Để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp sản xuất thuốc liên tục đẩy mạnh việc tìm kiếm thị trường trong và ngoài nước, tham gia vào các chương trình cung ứng thuốc cho các cơ sở khám, chữa bệnh, phòng chống dịch bệnh của Chính phủ, Bộ Y tế và xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài. Trung bình mỗi năm, doanh số xuất khẩu thuốc của các doanh nghiệp dược đạt trên dưới 30 tỷ đồng. Các doanh nghiệp sản xuất thuốc còn giải quyết việc làm cho trên 2.000 lao động tại địa phương với mức thu nhập ổn định từ khoảng 3,5 triệu đồng đến 5,2 triệu đồng/người/tháng và thực hiện tốt nghĩa vụ với Nhà nước.
Để ngành công nghiệp dược phẩm của tỉnh phát triển bền vững, các doanh nghiệp dược không ngừng đầu tư đổi mới trang thiết bị công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm. Tiêu biểu như Cty CP Dược phẩm Nam Hà đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng mua sắm trang thiết bị, nâng cấp hệ thống sản xuất - kinh doanh đạt tiêu chuẩn GMP-GLP-GSP WHO và Hệ thống quản lý chất lượng đạt tiêu chuẩn ISO-9001:2008. Hiện nay, các sản phẩm của Cty đã khẳng định được chất lượng, thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước. Hệ thống phân phối của Cty đã vươn khắp 3 miền, với 3 trung tâm phân phối chính là Hà Nội - Đà Nẵng - Thành phố Hồ Chí Minh. Sản phẩm của Cty cũng xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới như Phi-líp-pin, Mi-an-ma, Ấn Độ, Căm-pu-chia… Xác định: “chuyên nghiệp” là “sức mạnh” để đi tới thành công, Cty TNHH Nam Dược luôn hướng tới bí quyết thành công dựa trên phương pháp làm việc chuyên nghiệp. Cùng với việc triển khai nghiên cứu và ứng dụng các đề tài với các nhà khoa học về cây thuốc Nam, Cty TNHH Nam Dược còn tổ chức sưu tầm các bài thuốc trong dân gian sau đó hợp tác chính thức để chuyển thành các bài thuốc chính thức của Cty, mở rộng các vùng trồng nguyên liệu thuốc nam đạt chuẩn qua việc kết hợp với chính quyền và người dân để trồng dược liệu (cây Dây thìa canh tại Nam Định, cây Diệp hạ châu đắng tại Phú Yên, cây Kinh giới tại Hưng Yên…) để giải quyết nguồn nguyên liệu đầu vào của Cty, đồng thời tạo thu nhập cao, ổn định cho nông dân các vùng chuyên canh này. Cty đang phấn đấu sớm ổn định nguồn dược liệu tại các vùng trồng lớn, hạn chế được nguồn dược liệu tự nhiên, giảm nguồn dược liệu nhập từ Trung Quốc như sâm, tam thất…
Cùng với sự nỗ lực của các doanh nghiệp dược, các sở: Y tế, Công thương đang tiếp tục tham mưu với tỉnh hoạch định chiến lược phát triển phù hợp, tạo điều kiện, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư thiết bị công nghệ hiện đại, nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh đáp ứng nhu cầu của thị trường với các giải pháp: Khuyến khích sản xuất và sử dụng thuốc trong nước; có chính sách ưu đãi cho việc nghiên cứu, sản xuất thuốc có nguồn gốc từ dược liệu Việt Nam; quy hoạch phát triển dược liệu theo hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, phát triển vùng nuôi trồng cây, con làm thuốc, bảo hộ, bảo tồn nguồn gen và phát triển những loài dược liệu quý hiếm, đặc hữu. Huy động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư để phát triển ngành dược, nhất là sản xuất thuốc trong nước, sản xuất thuốc nhượng quyền, chuyển giao công nghệ; đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế về dược; tham gia tích cực và có hiệu quả vào thị trường dược phẩm toàn cầu… Trong đó, với thế mạnh của tỉnh là sản xuất thuốc đông dược, thuốc có nguồn gốc dược liệu thì yêu cầu nguồn dược liệu sạch đang là vấn đề quan trọng thiết yếu. Do vậy, việc cần có quỹ đất sạch, quy mô phù hợp để doanh nghiệp có đầu ra ổn định, xây dựng mô hình trung tâm nuôi trồng mẫu, chế biến, hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp giống, bao tiêu sản phẩm là hạt nhân để phát triển dược liệu vùng là mô hình đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao đang được quan tâm. Do vậy, các doanh nghiệp đang chú trọng xây dựng vùng trồng dược liệu tập trung, đạt tiêu chuẩn “Thực hành tốt nuôi trồng dược liệu” tại một số vùng như: Nghĩa Lạc, Nghĩa Thắng (Nghĩa Hưng) và Hải Toàn, Hải Lộc (Hải Hậu), góp phần phát triển thế mạnh công nghiệp dược phẩm của tỉnh, đồng thời chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng thu nhập cho nông dân./.
Bài và ảnh: Minh Thuận
