Tăng cường chấp hành pháp luật về đo lường đối với các phương tiện đo thông dụng

Thông tư 23/2013/TT-BKHCN ngày 26-9-2013 quy định các phương tiện đo thông dụng để định lượng hàng hóa, dịch vụ trong mua bán, thanh toán, bảo đảm an toàn, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, bảo vệ môi trường như cân, đồng hồ nước, công tơ điện, taximet và các loại thiết bị y tế như máy điện tim, điện não, nhiệt kế, huyết áp kế… đều phải được kiểm soát về đo lường và kiểm định, hiệu chuẩn theo chu kỳ 6 tháng, 1 năm để đảm bảo độ chính xác, thực hiện tốt vai trò là trọng tài trong các giao dịch thương mại và là cơ sở khoa học cho việc xác định tình trạng sức khỏe cơ bản của người bệnh. Đối với cơ sở sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh, sử dụng phương tiện đo cũng được quy định sản xuất phương tiện đo theo mẫu đã được phê duyệt; thực hiện các biện pháp ngăn ngừa, phòng chống sự can thiệp làm thay đổi đặc tính kỹ thuật của phương tiện đo trong quá trình sử dụng; thông tin cho khách hàng về các đặc tính kỹ thuật đo lường của phương tiện đo; bảo đảm các điều kiện bảo quản, sử dụng phương tiện đo theo quy định của nhà sản xuất, yêu cầu kỹ thuật đo lường của cơ quan Nhà nước về đo lường có thẩm quyền; thực hiện việc kiểm định định kỳ, kiểm định sau sửa chữa đối với các phương tiện đo… Tuy nhiên trên thực tế, tình trạng các phương tiện đo thông dụng được mua bán, sử dụng tùy tiện, không kiểm định hoặc kiểm định đã hết hiệu lực ảnh hưởng lớn đến quyền lợi người tiêu dùng và trật tự, an toàn xã hội. Đặc biệt nguy hại hơn khi các thiết bị đo trong lĩnh vực y tế không đảm bảo, cho kết quả phản ánh sai tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ảnh hưởng đến việc chẩn đoán bệnh và quá trình điều trị của bệnh nhân sau này. 

Thực hiện chức năng quản lý Nhà nước đối với các phương tiện đo thông dụng trên địa bàn, Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng (TC-ĐL-CL) (Sở KH và CN) đã có nhiều biện pháp nhằm tăng cường công tác quản lý đo lường. Hằng năm, Chi cục TC-ĐL-CL đều tổ chức tuyên truyền pháp luật trong lĩnh vực đo lường, chất lượng tới cán bộ công chức, các doanh nghiệp và toàn thể nhân dân để nâng cao ý thức chấp hành, bảo vệ quyền lợi của người sử dụng thiết bị, dịch vụ trong quá trình thực hiện các giao dịch thương mại và sử dụng thiết bị y tế. Tổ chức quản lý hoạt động đo lường tại Cty TNHH một thành viên Kinh doanh nước sạch Nam Định; các hãng taxi; quản lý hoạt động kiểm định của ngành điện; hệ thống cột đo nhiên liệu trong kinh doanh xăng dầu; kiểm định cân bán lẻ ở các chợ và các phương tiện đo trong lĩnh vực y tế... Tổ chức cung cấp cân đối chứng tại một số chợ ở Thành phố Nam Định và các huyện. Thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn miễn phí ngay tại địa bàn dân cư các thiết bị khám bệnh của các cơ sở khám, chữa bệnh và của nhân dân trên địa bàn Thành phố Nam Định. Bố trí cán bộ tiếp nhận và kiểm định các phương tiện đo thông dụng của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Đồng thời phối hợp với lực lượng Thanh tra chuyên ngành KH và CN tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về đo lường đối với các phương tiện đo thông dụng trên địa bàn. Tại cuộc thanh tra chuyên đề chấp hành pháp luật về năng lượng nguyên tử và đo lường năm 2014, lực lượng chức năng đã kiểm tra ngẫu nhiên 25 cơ sở sử dụng 367 phương tiện đo thông dụng trong hoạt động mua bán, thanh toán, kiểm tra sức khỏe con người gồm các chủng loại như máy điện tim, máy điện não, áp kế, huyết áp kế, nhiệt kế cân sức khỏe, cân điện tử. Qua thanh tra, kiểm tra phát hiện 114 phương tiện đo ở 14/25 đơn vị chưa được kiểm định và kiểm định hết thời hạn. Nhiều đơn vị sử dụng 100% phương tiện đo không được kiểm định lần nào. Trong đó, Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn - Nam Định sử dụng 35 thiết bị đo gồm 1 thiết bị điện tim, 20 áp kế và 14 huyết áp kế nhưng đều không được kiểm định tại các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Cơ quan chức năng đã xử phạt vi phạm hành chính 7 đơn vị là Phòng khám đa khoa 108, Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn - Nam Định (TP Nam Định); Bệnh viện Đa khoa Giao Thủy; Bệnh viện Đa khoa Nghĩa Bình (Nghĩa Hưng); Phòng khám đa khoa Hà Nội - Xuân Trường (Xuân Trường); Bệnh viện Đa khoa Trực Ninh. Đình chỉ sử dụng 114 phương tiện đo gồm: 6 cân sức khỏe, 12 máy điện tim, 31 áp kế, 65 huyết áp kế chưa được kiểm định theo quy định hoặc đã hết thời hạn. 

 

Nguyên nhân những tồn tại trong việc chấp hành pháp luật về đo lường đối với các phương tiện đo thông dụng là do cơ quan quản lý Nhà nước chưa đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng trong việc sử dụng phương tiện đo thông dụng. Các đơn vị kinh doanh và sử dụng phương tiện đo thông dụng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng và những hạn chế trong việc tổ chức kiểm tra của cơ quan quản lý Nhà nước nên không thực hiện nghĩa vụ hướng dẫn sử dụng, kiểm định định kỳ đối với các phương tiện đo.

 

Để khắc phục hạn chế trên và tăng cường việc chấp hành pháp luật đối với các phương tiện đo thông dụng, Chi cục TC-ĐL-CL tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, tăng cường công tác đào tạo, nâng cao năng lực các kiểm định viên nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu công tác quản lý và nhu cầu kiểm định phương tiện đo của khách hàng. Chủ động phối hợp với UBND các huyện, thành phố tổ chức tập huấn về các văn bản và quy định của Nhà nước trong lĩnh vực TC-ĐL-CL đến các đơn vị, tổ chức và toàn thể nhân dân để nâng cao nhận thức và ý thức tự giác chấp hành pháp luật về đo lường. Tập trung thanh tra, kiểm tra diện rộng về đo lường trên địa bàn tỉnh, đồng thời kiên quyết xử lý, ngăn chặn kịp thời vi phạm ảnh hưởng đến sức khỏe, quyền lợi người tiêu dùng./.

 

Bài và ảnh: Nguyễn Hương