Kiểm toán năng lượng là hoạt động góp phần đánh giá thực trạng hoạt động của hệ thống tiêu thụ năng lượng, từ đó xác định những khu vực, thiết bị sử dụng năng lượng lãng phí để đưa ra các giải pháp điều chỉnh, nhằm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Để hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao nhận thức về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Sở Công thương đã tổ chức hội nghị phổ biến Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; nghị định xử phạt vi phạm hành chính về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả cho 250 cán bộ quản lý của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trong các lĩnh vực cơ khí, dệt may, chế biến thực phẩm, hóa chất và sản xuất vật liệu xây dựng. Tổ chức đào tạo cán bộ kỹ thuật chuyên môn về tiết kiệm năng lượng cho 53 doanh nghiệp trên địa bàn, trong đó chú trọng kỹ năng kiểm toán năng lượng, lập báo cáo chi tiết kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; xây dựng các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong các khâu quản lý nhân công, thiết bị và kỹ thuật công nghệ cho các doanh nghiệp... Bên cạnh đó, Sở Công thương còn hỗ trợ một số doanh nghiệp kiểm đếm chi tiết định mức tiêu thụ năng lượng của đơn vị, từ đó đề xuất giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nhất.
 |
| Hệ thống máy móc phục vụ sản xuất của Cty CP Bia NaDa tiết kiệm từ 10-15% lượng điện tiêu thụ. |
Được sự hỗ trợ của Sở Công thương, năm 2011, Cty CP Bia NaDa đã thực hiện kiểm toán năng lượng, đồng thời áp dụng một số biện pháp tiết kiệm năng lượng như: thay thế hệ thống đèn chiếu sáng, lắp biến tần cho các hệ thống cấp lạnh, cấp nước sản xuất, bơm...; lắp đặt thiết bị kiểm soát lượng nước cấp cho dây chuyền sản xuất nên đã tiết kiệm được từ 10-15% lượng nhiên liệu tiêu hao trong quá trình sản xuất. Mặt khác Cty đã thành lập Ban Quản lý năng lượng độc lập để thường xuyên hoạch định và triển khai các biện pháp tiết kiệm năng lượng, góp phần giảm chi phí phát sinh, nâng cao lợi nhuận. Trước đây, Cty CP Cơ khí và thương mại Nam Hà, CCN Nghĩa Sơn (Nghĩa Hưng) hoạt động trong lĩnh vực cơ khí, sản xuất, lắp đặt kết cấu thép xây dựng và tham gia thi công các công trình thủy điện. Những năm gần đây, Cty đã chuyển hướng sản xuất, đầu tư dây chuyền, thiết bị để may gia công mũi giày xuất khẩu. Hiện tại, Cty đã đưa 4 xưởng may vào hoạt động, tạo việc làm thường xuyên cho gần 1.000 lao động, mỗi tháng sản xuất được từ 50-60 nghìn sản phẩm. Bình quân hằng tháng, Cty phải chi trả từ 45-50 triệu đồng tiền điện, có tháng cao điểm lên tới 60 triệu đồng. Để góp phần giảm chi phí phát sinh, Cty thường xuyên tuyên truyền về ý thức tiết kiệm điện cho lực lượng lao động; thực hiện thay thế toàn bộ hệ thống chiếu sáng bằng bóng T5 tiết kiệm điện, lắp đặt hệ thống thông gió thay thế quạt công nghiệp để điều hòa không khí... Sau khi thực hiện kiểm toán năng lượng, các chuyên gia đánh giá, tiềm năng tiết kiệm điện trong 4 xưởng sản xuất của Cty vẫn còn rất lớn, hiệu quả các giải pháp tiết kiệm điện Cty áp dụng còn thấp. Để nâng cao hiệu quả tiết kiệm điện, Cty tiếp tục thực hiện giải pháp lắp tụ bù; cải tiến hệ thống thông gió từ cục bộ sang toàn thể; lắp đặt thiết bị chống tiêu hao năng lượng cho các máy may công nghiệp trong trường hợp không tải, đồng thời thay thế các thiết bị thất thoát năng lượng, lắp đặt các thiết bị thông gió, mở thêm hệ thống cửa tận dụng ánh sáng mặt trời; thay thế toàn bộ bóng điện thắp sáng sử dụng đèn hiệu suất cao, kết hợp với hạ thấp đèn chiếu sáng để tăng cường chiếu sáng cục bộ; lắp biến tần tại hệ thống truyền động giúp động cơ hoạt động không theo tải định mức, góp phần tiết kiệm điện và giảm chi phí vận hành, bảo trì thiết bị… Qua đánh giá tổng thể, việc áp dụng chương trình kiểm toán năng lượng đã giúp Cty tiết kiệm 40% lượng điện tiêu thụ mỗi tháng. Cty CP Honlei Việt Nam ở KCN Hoà Xá (TP Nam Định) chuyên sản xuất, lắp ráp phụ tùng xe gắn máy có sử dụng đa dạng nguồn năng lượng trong tất cả các công đoạn sản xuất. Cty đã cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn nâng cao nhận thức tiết kiệm năng lượng do Sở Công thương tổ chức; tổ chức đào tạo cán bộ chuyên sâu về tiết kiệm năng lượng và hướng dẫn chi tiết khảo sát nhận dạng nguyên lý quy trình công nghệ, các thiết bị cung cấp và tiêu thụ năng lượng trong các phân xưởng để phân tích, đánh giá, xác định nguyên nhân tiêu tốn năng lượng… Năm 2012, sau khi thực hiện kiểm toán năng lượng, Cty đã đầu tư gần 1 tỷ đồng nâng cấp, lắp đặt thêm một số máy móc, dây chuyền sản xuất càng và hộp xích. Việc đầu tư thiết bị, công nghệ mới đã giúp Cty chủ động hơn trong quá trình sản xuất, kinh doanh, tận dụng tối đa tính năng của máy móc, thiết bị; cải tiến hệ thống công cụ và bộ gá, tăng tính chính xác trong quá trình lắp ráp sản phẩm; áp dụng thành công hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008... Do đó, Cty đã tiết kiệm được nguồn năng lượng ở các khâu sản xuất, năng suất lao động tăng 1,5 lần so với trước, chất lượng sản phẩm được nâng lên, giá thành hạ, góp phần tăng sức cạnh tranh cho các sản phẩm trên thị trường.
Trong điều kiện hiện nay, việc tiết kiệm chi phí phát sinh bằng cách sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đang là biện pháp tối ưu góp phần giúp doanh nghiệp ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh, nâng cao lợi nhuận. Giải pháp hiệu quả nhất là áp dụng các chương trình kiểm toán năng lượng để khảo sát, đánh giá hiện trạng sử dụng năng lượng và được tư vấn các giải pháp tối ưu phù hợp với điều kiện của từng doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp sản xuất công nghiệp trong tỉnh vẫn chưa chú trọng đến vấn đề này. Để thúc đẩy phong trào sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các doanh nghiệp, ngành chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả năm 2010; Nghị định số 21/2011/NĐ-CP ngày 29-3-2011 của Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Nghị định số 134/2013/NĐ-CP ngày 17-10-2013 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1-12-2013) của Thủ tướng Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực: điện lực, an toàn đập thủy điện, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả./.
Bài và ảnh: Thành Trung
