Đến ngày 3-7-2013, xã Nghĩa Trung (Nghĩa Hưng) đã cấy xong toàn bộ diện tích lúa mùa và là địa phương cấy xong sớm nhất huyện. Đến thời điểm này gần 393ha lúa mùa của xã đã hoàn thành chăm sóc đợt 2 sớm, gọn, lúa đã đẻ đủ nhánh hữu hiệu. Đầu tháng 8 xã đồng loạt tổ chức rút nước lộ ruộng để lúa cứng cây, hạn chế đẻ nhánh vô hiệu. 100% diện tích lúa được cấy trà mùa sớm và trà mùa trung sớm. Với trên 96% diện tích cấy cùng một giống chất lượng cao và tất cả các giống lúa cấy trong vụ mùa 2013 bằng giống ngắn ngày là những điều kiện ban đầu bảo đảm xã thu hoạch xong vụ mùa trong tháng 9-2013 để gieo trồng cây vụ đông.
Đồng chí Trần Xuân Trung, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng Ban nông nghiệp xã Nghĩa Trung cho biết: "Đây là kết quả sau DĐĐT, chỉnh trang đồng ruộng và quyết tâm thực hiện đề án chuyển đổi cơ cấu mùa vụ để mở rộng sản xuất cây vụ đông hàng hóa được người dân đồng tình thực hiện…". Thực tế nhiều năm nay mưa lớn, mưa dai thường xuất hiện khoảng trung tuần tháng 7 trở đi khiến nhiều diện tích lúa cấy muộn bị ngập úng. Rồi đến cuối tháng 9, đầu tháng 10 hằng năm mưa lớn kéo dài gây úng diện tích lúa mùa cấy muộn chưa kịp thu hoạch; lúa bị ngâm trong nước nảy mộng, năng suất giảm 30-40%, chất lượng thóc không bảo đảm. Thậm chí nếu không gặp mưa úng cuối vụ thì nạn rầy nâu lứa 6, lứa 7 với mật độ cao, khó trừ cũng gây mất mùa riêng nếu không phòng trừ kịp thời, triệt để… Bởi vậy đề án chuyển đổi cơ cấu giống, cơ cấu mùa vụ của xã xây dựng được bà con đồng tình, tự giác thực hiện. Một nguyên nhân nữa "góp sức" để đẩy nhanh tiến độ gieo cấy vụ lúa mùa đó là xã vừa đẩy sớm thời vụ gieo cấy lúa xuân hợp lý, vừa sử dụng các giống lúa có thời gian sinh trưởng ngắn nên cuối tháng 5, đầu tháng 6 đã cho thu hoạch. HTX và các hộ dân huy động 5 máy gặt đập liên hợp tại chỗ và thuê hàng chục máy để tập trung thu hoạch cả ngày lẫn đêm nên chưa đến 1 tuần toàn bộ gần 393ha lúa xuân đã gặt xong. Do đã chủ động kế hoạch thống nhất với Cty TNHH MTV KTCTTL Nghĩa Hưng nên ngay sau khi thu hoạch lúa xuân, ngày 9-6-2013 nước đã được đưa vào ruộng để ngâm. Từ ngày 11-6, xã đã huy động 22 máy làm đất của địa phương, trong đó 16 máy có công suất 25-30CV và thuê 1 máy làm đất công suất lớn BT54 tập trung cho việc làm đất cả 3 ca trong ngày. Đến ngày 23-6, toàn bộ diện tích gieo cấy lúa mùa đã hoàn thành làm đất được giao lại cho các hộ gieo cấy. Vụ mùa này diện tích gieo sạ của xã đã đạt trên 20ha, gặp thời tiết thuận lợi nên lúa tốt vượt trội so với diện tích cấy theo cách truyền thống. Do chỉ đạo gieo mạ 1 đợt tập trung trong 2 ngày và huy động tối đa lực lượng xuống đồng cấy nên đến ngày 3-7-2013 toàn bộ diện tích lúa mùa của Nghĩa Trung đã được gieo cấy xong; riêng xóm 9 và xóm 10 đến ngày 25-6 đã hoàn thành gieo cấy toàn bộ diện tích lúa mùa, sớm hơn 20 ngày so với tiến độ chung của toàn huyện. Để người dân yên tâm đầu tư mua máy làm đất, máy gặt đập liên hợp thực hiện cơ giới hoá nông nghiệp, xã đã hoàn thành DĐĐT ngay trong năm 2012, bình quân mỗi hộ canh tác 1,24 thửa, giảm gần 1 nửa so với trước, xóa bỏ được các bờ thửa và quy hoạch thành những vùng chuyên canh… Đặc biệt, qua DĐĐT các hộ dân đã góp 6,5ha đất để xây dựng hệ thống giao thông, thuỷ lợi nội đồng, chỉnh trang đồng ruộng với hàng chục km đường giao thông nội đồng đã được đắp, thuận lợi cho cơ giới hoá nông nghiệp. Hiện tại ở Nghĩa Trung 100% diện tích được làm đất bằng máy, trên 80% diện tích thu hoạch bằng máy gặt đập liên hợp. Do đổi mới cơ cấu mùa vụ nên đợt mưa lớn kéo dài vừa qua, nhiều địa phương phải dặm tỉa nhiều, thậm chí phải cấy lại vì gieo sạ muộn bị úng thì Nghĩa Trung đã chuẩn bị rút nước phơi ruộng cho lúa đứng cái, làm đòng. Không những không chịu úng cuối vụ mà lúa mùa của xã còn tránh được rầy nâu và sâu đục thân cuối vụ, đồng thời tạo được quỹ đất để mở rộng diện tích gieo trồng cây vụ đông hàng hoá, nâng cao thu nhập cho nông dân.
Đồng chí Lương Văn Trường, chủ nhiệm HTXDVNN Nghĩa Trung cho biết, trong những vụ tới xã phấn đấu mở rộng 70-80% diện tích gieo sạ vụ xuân và 30-50% diện tích gieo sạ trong vụ lúa mùa, đồng thời thực hiện đưa máy cấy vào đồng ruộng trong vụ cấy lúa mùa để cơ giới hoá sản xuất. Mặt khác Ban nông nghiệp xã và HTXDVNN sẽ tìm tòi cây trồng vụ đông chủ lực; mở rộng liên kết, liên doanh trong tiêu thụ sản phẩm để tránh tình trạng được mùa, mất giá và ế thừa khi tổ chức gieo trồng diện tích lớn cây vụ đông./.
Tuấn Anh
