Thời gian qua, việc triển khai chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo ở nông thôn theo Quyết định 33/2015/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã khẳng định chủ trương, quyết sách đúng đắn của Ðảng và Nhà nước, nhận được sự đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là hộ nghèo và của cấp ủy Ðảng, chính quyền, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương. Việc thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở đã tạo điều kiện cho các hộ nghèo ở nông thôn có nhà ở an toàn, ổn định, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế vươn lên thoát nghèo, góp phần thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Ðồng thời, thông qua việc triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ đã khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết giúp đỡ trong cộng đồng theo đúng chủ trương “Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, hộ gia đình tham gia đóng góp để xây dựng nhà ở”.
 |
| Bố mẹ anh Nguyễn Văn Tuyền ở xóm 5, xã Hải Bắc (Hải Hậu) bên căn nhà mới được hỗ trợ theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg. |
Ðến thăm gia đình anh Nguyễn Văn Tuyền ở xóm 5, xã Hải Bắc (Hải Hậu), chúng tôi vui mừng được thấy, trên nền đất cũ, căn nhà mái ngói cấp 4 ọp ẹp, xuống cấp nghiêm trọng trước kia được thay thế bằng ngôi nhà mái bằng ba gian rộng rãi, vững chãi. Bà Mai Thị Sen, mẹ anh hồ hởi cho biết: “Năm nay, gia đình chúng tôi được đón Tết Nguyên đán trong nhà mới nên phấn khởi lắm. Gia đình vốn thuộc hộ nghèo trong xã, không có nguồn vốn vay từ Ngân hàng CSXH huyện, chúng tôi cũng không dám nghĩ đến việc xây được căn nhà mới to đẹp thế kia”. Cha mẹ anh Tuyền đều già yếu, không còn sức lao động, lại thêm người anh trai mắc bệnh tâm thần phân liệt nên kinh tế gia đình phụ thuộc hoàn toàn vào thu nhập ít ỏi từ việc làm thuê tự do của anh. Ðược sự quan tâm hỗ trợ của địa phương, tháng 10-2017, anh đã được Ngân hàng CSXH huyện cho vay 25 triệu đồng theo diện hỗ trợ nhà ở hộ nghèo. Vay mượn thêm của họ hàng, được sự giúp sức của bà con xung quanh, gia đình anh Tuyền đã xây dựng xong căn nhà mái bằng rộng 80m2 đảm bảo an toàn, ấm áp ngay giáp Tết Mậu Tuất. Không xa nhà anh Tuyền, từ nguồn vốn của Ngân hàng CSXH, ông Trần Văn Lữu (80 tuổi) ở xóm 4 cũng kịp cải tạo căn nhà cũ để ăn Tết Nguyên đán vui tươi cùng gia đình. Ông cho biết: “Căn nhà cũ vốn đã xuống cấp, tường bị nứt vỡ, mái và cột chống đều bị mối mọt ăn, tôi lại tuổi cao sức yếu nên không thể xây sửa nhà được”. Ðược sự giúp đỡ của địa phương, ông đã tiến hành sửa chữa lại căn nhà cũ, thay thế tường cũ và lợp mái ngói mới đảm bảo theo tiêu chí 3 “cứng” (nền cứng, mái cứng, tường cứng). Không chỉ ở xã Hải Bắc, các hộ nghèo trên địa bàn toàn huyện cũng được địa phương, họ hàng bà con xung quanh chung tay góp sức xây dựng, cải tạo nhà ở cũ để kịp đón Tết trong các căn nhà mới khang trang, rộng rãi và an toàn hơn, như hộ bà Trần Thị Nhung, Nguyễn Thị Kính ở xóm 3, bà Ðỗ Thị Mến ở xóm 8 (Hải Phúc); hộ bà Nguyễn Thị Cúc ở xóm 8 (Hải Phú)… Năm 2017, từ nguồn vốn của Quyết định 33, đã có 57 hộ gia đình nghèo trên địa bàn huyện Hải Hậu được vay vốn cải tạo, sửa chữa, xây mới nhà ở đảm bảo an toàn. Trên toàn tỉnh, đến nay đã có 193 hộ nghèo được hỗ trợ vốn vay ưu đãi để làm nhà ở: Nam Trực (25 hộ); Xuân Trường (13 hộ); Vụ Bản (14 hộ); Trực Ninh (28 hộ); Nghĩa Hưng (32 hộ); Giao Thủy (20 hộ); Hải Hậu (28 hộ); Ý Yên (32 hộ); Thành phố Nam Ðịnh (1 hộ)…
Tuy nhiên, ngoài các hộ đã chủ động vay vốn cải thiện nhà ở từ Ngân hàng CSXH, số hộ nghèo còn gặp khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh còn nhiều. Hiện mới chỉ có 193/1.761 hộ nghèo được hỗ trợ về nhà ở theo Quyết định số 33/2015/QÐ-TTg. Theo danh sách hộ đăng ký vay vốn làm nhà ở theo quy định tại Quyết định số 33/2015/QÐ-TTg của huyện Hải Hậu là 291 hộ nhưng đến nay, mới chỉ có 57 hộ tiến hành vay vốn ngân hàng. Chia sẻ với chúng tôi, đồng chí Trần Văn Quý, Giám đốc Ngân hàng CSXH huyện Hải Hậu cho biết: “Trên thực tế, nguồn vốn để triển khai, thực hiện Quyết định số 33 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn là không thiếu. Với trách nhiệm là cơ quan trực tiếp giải ngân cho hộ nghèo vay vốn, Chi nhánh cũng đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền huyện, các xã để phổ biến, tuyên truyền tới người dân, nhưng do đây là chính sách hỗ trợ một phần lãi suất vay nên nhiều hộ nghèo cũng chưa thực sự mặn mà bởi họ khó huy động thêm từ nguồn khác để đủ chi phí cho cải tạo nhà. Hiện Ngân hàng CSXH đang kiến nghị UBND tỉnh, các sở, ban, ngành cùng vào cuộc để tiến hành rà soát, kiểm kê các hộ nghèo thực sự có nhu cầu về nhà ở, xây dựng kế hoạch khả thi đảm bảo thực hiện thắng lợi mục tiêu mà tỉnh đã đề ra”. Thực tế cho thấy, do ngân sách Trung ương trong thời gian qua gặp nhiều khó khăn dẫn đến thiếu nguồn vốn triển khai, làm chậm tiến độ thực hiện các chương trình so với kế hoạch. Một số các địa phương cho rằng chương trình hỗ trợ nhà ở theo Quyết định 33/2015/QÐ-TTg không hấp dẫn được người dân tham gia như giai đoạn 1 (thực hiện theo Quyết định 167/2008/QÐ-TTg) do phương thức hỗ trợ đã chuyển sang hỗ trợ tín dụng hoàn toàn, không còn phần hỗ trợ trực tiếp, cũng như số vốn cho mỗi hộ dân vay 25 triệu đồng là quá ít, không đủ để người dân làm nhà hay cải tạo, sửa chữa lớn trong thời điểm hiện tại. Hộ nghèo trên địa bàn tỉnh ta phần lớn là những người cao tuổi, bệnh tật, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Công tác rà soát đối tượng, phê duyệt đề án chưa bảo đảm tiến độ và độ chính xác dẫn đến số lượng đối tượng cần hỗ trợ không ổn định, liên tục biến động. Chính quyền một số địa phương chưa dành sự quan tâm đúng mức cho chương trình; công tác tuyên truyền, vận động cộng đồng tham gia chưa hiệu quả, gây ảnh hưởng đến kết quả thực hiện chương trình. Công tác phối hợp giữa các cơ quan liên quan, lồng ghép các nguồn lực để hỗ trợ nhà ở cho người dân chưa thường xuyên, liên tục.
Thiết nghĩ, bên cạnh nguồn vốn hỗ trợ của Trung ương, tỉnh, các địa phương cần làm tốt công tác lồng ghép thực hiện Quyết định 33 với các chương trình, dự án; tuyên truyền, khơi dậy tinh thần “tương thân tương ái”, huy động các tổ chức, cá nhân có lòng hảo tâm, cộng đồng dân cư tham gia hỗ trợ thiết thực về kinh phí, ngày công lao động, nguyên vật liệu... Ðặc biệt là người nghèo, hộ gia đình chính sách cần phát huy tinh thần tự chủ, quyết tâm, huy động thêm các nguồn lực khác để tu sửa, làm mới nhà. Có như vậy, các chính sách, chủ trương của Ðảng, Nhà nước mới thực sự có ý nghĩa, mang lại hiệu quả thiết thực để Xuân về người nghèo tự tin “an cư” đón Tết./.
Bài và ảnh: Ðức Toàn
