Theo lộ trình thực hiện BHYT toàn dân, HSSV có trách nhiệm phải tham gia BHYT từ ngày 1-1-2010. Đây là nhóm đối tượng duy nhất chỉ phải đóng 3% theo mức lương tối thiểu chung và được Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng phí BHYT. Bên cạnh đó, nhà trường được trích lại 12% cho công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu và được hưởng 4% "hoa hồng" của quỹ khám, chữa bệnh BHYT. Trong năm học 2012-2013, BHXH tỉnh chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, BHXH các huyện, thành phố tích cực triển khai công tác tuyên truyền; phát hành thẻ BHYT kịp thời đến tay các em trước khi thẻ có giá trị sử dụng; thực hiện thanh, quyết toán chi phí chăm sóc sức khỏe ban đầu, chi "hoa hồng" cho nhà trường kịp thời, đúng quy định. Bên cạnh đó, BHXH tỉnh phối hợp với ngành Y tế nâng cao chất lượng phục vụ tại các cơ sở khám, chữa bệnh, tạo điều kiện thuận lợi cho HSSV có BHYT được tư vấn, khám và điều trị bệnh... Nhờ đó, công tác thu và phát triển đối tượng HSSV tham gia BHYT đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tổng số thu BHYT HSSV toàn tỉnh đạt trên 27 tỷ đồng với 116.290 HSSV tham gia. Nhiều địa phương có tỷ lệ HSSV tham gia cao như: huyện Mỹ Lộc 68,41%, huyện Vụ Bản 67,62%, Thành phố Nam Định 65,17%. BHXH tỉnh đã thanh toán kịp thời các khoản chi đối với các trường theo quy định, trong đó chi chăm sóc sức khỏe ban đầu trên 4 tỷ đồng, chi hỗ trợ cho các trường trên 1 tỷ đồng. Quyền lợi của HSSV có thẻ BHYT khi đi khám, chữa bệnh được đảm bảo. Năm 2012, BHXH đã thanh toán cho 10 trường hợp HSSV có chi phí khám, chữa bệnh cao (từ 50 triệu đồng/người trở lên). Tiêu biểu là trường hợp của các em: Phạm Thị Minh Nguyệt, Trường Đại học Kinh tế Kỹ thuật Công nghiệp Nam Định được thanh toán 108,5 triệu đồng; Mai Tuấn Phong, Trường Tiểu học B, Thị trấn Xuân Trường 105,9 triệu đồng; Trần Văn Việt, Trường THPT Nguyễn Trường Thúy (Xuân Trường) 100,3 triệu đồng.
 |
| Từ 1-1-2010, HSSV là đối tượng có trách nhiệm phải tham gia BHYT theo Luật BHYT. |
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện BHYT HSSV năm học vừa qua trên địa bàn tỉnh còn nhiều khó khăn. Nhận thức về trách nhiệm thực hiện chính sách BHYT HSSV ở nhiều trường học chưa đầy đủ. Sự phối hợp giữa cơ quan BHXH và ngành GD và ĐT chưa chặt chẽ; các văn bản liên ngành được ban hành nhưng không kiểm tra, đôn đốc thực hiện thường xuyên, không có cơ chế ràng buộc các trường tham gia BHYT. Mạng lưới y tế trường học và cán bộ chuyên trách trong hệ thống giáo dục phổ thông còn hạn chế, ảnh hưởng tới công tác y tế học đường và giáo dục thể chất cho HSSV. Công tác khám, chữa bệnh tại một số cơ sở y tế cho đối tượng có BHYT còn nhiều bất cập, những khó khăn, vướng mắc chưa được các đơn vị phối hợp giải quyết kịp thời, tác động tiêu cực đến suy nghĩ của phụ huynh và HSSV khi đi khám, chữa bệnh. Vì vậy, việc phát triển đối tượng tham gia chưa đáp ứng được yêu cầu. Tổng số HSSV có BHYT (tính cả 23.931 HSSV đã có BHYT thuộc nhóm đối tượng khác) tại thời điểm 30-6-2013 là 140.221/337.173 người, đạt 41,58%, quá thấp so với bình quân chung của cả nước (trên 78%). Nhiều trường chỉ có vài chục HSSV tham gia BHYT, đa số là những trường hợp có bệnh hoặc có nguy cơ mắc bệnh cao. Bên cạnh đó, tình trạng lạm dụng BHYT xảy ra khá phổ biến. Trong năm 2012 và những năm trước, có khá nhiều trường hợp HSSV tham gia BHYT khi đã mắc bệnh hiểm nghèo. Những trường hợp này chỉ "nhắm" tới lợi ích trước mắt là lợi dụng quỹ khám, chữa bệnh đối với các bệnh thông thường, không tính đến thiệt thòi nếu chi phí khám, chữa bệnh cao. Bởi một số loại thuốc đặc trị các bệnh hiểm nghèo việc thanh toán kèm theo điều kiện. Chẳng hạn, quỹ BHYT chỉ thanh toán 50% chi phí của thuốc điều trị ung thư, thuốc chống thải ghép ngoài danh mục của Bộ Y tế nhưng đã được phép lưu hành tại Việt Nam theo chỉ định của cơ sở khám, chữa bệnh khi người bệnh tham gia liên tục từ đủ 36 tháng trở lên. Điều này đồng nghĩa với việc khi chẳng may mắc bệnh hiểm nghèo, HSSV sẽ không được hưởng quyền lợi do quỹ BHYT thanh toán nếu tham gia chưa đủ thời gian quy định.
Trước thực trạng trên, trước thềm năm học mới 2013-2014 tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm tăng diện bao phủ BHYT HSSV như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động HSSV tham gia BHYT. BHXH tỉnh phối hợp chặt chẽ với Sở GD và ĐT thường xuyên nắm bắt số liệu HSSV tham gia BHYT; phối hợp với ngành Y tế nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh ở các cơ sở y tế, đảm bảo các quyền lợi cho người có BHYT nói chung và HSSV nói riêng khi đi khám, chữa bệnh… Năm học 2013-2014 tỉnh ta phấn đấu có 310.200 HSSV tham gia BHYT, đạt 92% trong tổng số HSSV trong toàn tỉnh./.
Bài và ảnh: Lam Hồng
