Sau khi Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) công bố kết quả khảo sát nước mắm, cả ba bộ gồm Bộ NN và PTNT, Bộ Công thương và Bộ Y tế đã thống nhất mở rộng phạm vi kiểm tra, bổ sung lấy mẫu kiểm nghiệm các chỉ tiêu an toàn thực phẩm, trong đó có arsen.
Ngày 31-10, Bộ NN và PTNT cho biết vừa có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo chất lượng nước mắm. Báo cáo của Bộ NN và PTNT nêu rõ, arsen có thể tồn tại dưới dạng vô cơ và hữu cơ. Arsen hữu cơ là kết quả của quá trình trao đổi chất tự nhiên, do đó có trong thực phẩm (bao gồm cả cá); sản phẩm nước mắm được lên men từ cá có tồn tại arsen hữu cơ. Arsen hữu cơ không gây độc cho người, vì vậy không cần đánh giá mức độ nguy hại và quy định giới hạn tối đa trong thực phẩm (đặc biệt là sản phẩm nước mắm với mức nhập lượng tiêu thụ hằng ngày rất thấp). Trong khi đó, arsen vô cơ (còn gọi là thạch tín) gây độc cho con người, do vậy, có quy định giới hạn tối đa (hàm lượng an toàn) trong thực phẩm.
Hiện nay, theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm do Bộ Y tế ban hành QCVN 8-2:2011/BYT, hàm lượng arsen vô cơ tối đa trong nước chấm (gồm cả nước mắm) được quy định là 1mg/kg.
Kết quả khảo sát trên tạp chí Food Chemistry (tháng 2-2008) về hàm lượng arsen có trong nước mắm sản xuất ở Việt Nam và Thái Lan xuất sang Áo cho thấy tổng arsen chỉ từ 0,69-2,75 mg/l, trong đó chủ yếu là arsenobetaine, một dạng arsen hữu cơ không độc hại, không phát hiện arsen vô cơ.
Đối với quy định về phụ gia trong sản xuất nước mắm, tiêu chuẩn quốc tế về nước mắm do Việt nam và Thái Lan đồng đề xuất Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (CODEX) quy định 17 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất nước mắm thuộc 6 nhóm: chất điều chỉnh axít, chất điều vị,
chất tạo ngọt, phẩm màu, chất ổn định và chất bảo quản. Bộ Y tế cũng đã ban hành Thông tư 27/2012/TT-BYT và Thông tư 08/2015/TT-BYT quy định 400 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm, trong đó quy định 17 phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất nước mắm hoàn toàn phù hợp với Tiêu chuẩn quốc tế CODEX. Như vậy, theo quy định hiện hành, trong sản xuất nước mắm có thể sử dụng một hoặc một số phụ gia nằm trong danh sách 17 phụ gia quy định tại Thông tư 27 và Thông tư 08.
Bộ NN và PTNT cho biết các thông tin kết luận chất lượng nước mắm sẽ được Bộ NN và PTNT công bố công khai trên trang chủ của Bộ NN và PTNT, Cổng thông tin điện tử Chính phủ và tại hội nghị về ngành hàng nước mắm, tổ chức tại tỉnh Kiên Giang vào ngày 2-11./.
PV