Ngày 12-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã khai mạc phiên họp thứ 3. Đây là phiên họp quan trọng nhằm chuẩn bị các nội dung cho Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 10-2016.
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV có rất nhiều nội dung quan trọng nên phiên họp thứ 3 của UBTVQH diễn ra trong 10 ngày (từ 12 đến 22-9) để chuẩn bị tốt cho Kỳ họp này. Tại phiên họp, UBTVQH sẽ cho ý kiến về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV; cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý 3 dự án Luật và cho ý kiến về 10 dự án Luật. Phiên họp cũng cho ý kiến về Báo cáo công tác năm 2016 của Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao; các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án và công tác phòng, chống tham nhũng.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chủ trì phiên họp. |
Chủ tịch Quốc hội đề nghị, UBTVQH tập trung vào công việc của phiên họp; các thành viên Chính phủ, các cơ quan chủ trì trình dự án Luật cần thực hiện nghiêm túc quy chế làm việc của UBTVQH, dành thời gian họp để thảo luận và cho ý kiến về các vấn đề được trình bày để đảm bảo chất lượng của phiên họp UBTVQH.
Ngay sau khai mạc, UBTVQH cho ý kiến về dự án Luật Thủy lợi.
Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết dự án Luật gồm 9 chương, 72 điều.
Một trong những điểm mới của dự án Luật là quy định “giá dịch vụ thủy lợi” thay cho “thủy lợi phí” tại Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi. Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường giải thích, quy định vậy để bảo đảm phù hợp, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, vì Luật phí và lệ phí không quy định “thủy lợi phí”. Đồng thời, việc thực hiện cơ chế giá sẽ làm thay đổi nhận thức của xã hội về công tác thủy lợi từ “phục vụ” sang đúng bản chất “dịch vụ”; giúp người sử dụng dịch vụ (nước từ công trình thủy lợi) hiểu rõ bản chất hàng hóa của nước, coi dịch vụ thủy lợi là một dịch vụ đầu vào cho sản xuất; góp phần nâng cao ý thức sử dụng nước tiết kiệm. Việc thực hiện cơ chế giá dịch vụ thủy lợi sẽ đưa công tác thủy lợi tiếp cận với cơ chế thị trường, tạo động lực cho các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thủy lợi; gắn trách nhiệm của bên cung cấp dịch vụ thủy lợi, bên sử dụng dịch vụ thủy lợi.
Bên cạnh đó, Nhà nước tiếp tục có chính sách hỗ trợ các dịch vụ thủy lợi phục vụ mục tiêu công ích (sản xuất nông nghiệp quy mô hộ gia đình; tiêu nước phục vụ dân sinh...), hỗ trợ dân sinh, sản xuất tại các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, hỗ trợ tổ chức, cá nhân trong trường hợp bị thiệt hại do thiên tai gây ra.
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh lo lắng khi báo cáo đánh giá tác động chưa nói rõ đến việc chuyển từ thủy lợi phí sang giá dịch vụ thủy lợi. Bà đặt nhiều câu hỏi: “Ban soạn thảo đã tính đến những khó khăn khi thực hiện chưa? Lộ trình bao giờ tính đúng, tính đủ giá dịch vụ hay tính đúng, đủ ngay từ đầu? Sau khi thực hiện được bài toán này thì bài toán cân đối giá dịch vụ ra sao? Đã tính tới sự đồng tình, chấp nhận của nhân dân khi chuyển sang trả giá dịch vụ như thế nào?...”.
Đánh giá việc chuyển từ phí sang giá dịch vụ thủy lợi là vấn đề rất căn bản của dự luật, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nêu vấn đề: Ban soạn thảo có dự toán chuyện khi chuyển sang giá dịch vụ thì nông dân có quyền được chọn trồng cái gì không? Trách nhiệm của người cung cấp dịch vụ cho người dân khi hạn hán, lũ lụt thế nào? “Nếu làm dịch vụ thì phải cam kết cung cấp đầy đủ cho người dân bất kể hạn hán, lũ lụt chứ nếu sau này đổ tại trời thì không được” - ông Nguyễn Hạnh Phúc phát biểu.
Bàn về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình nhấn mạnh phải làm thật kỹ, chu đáo. Bởi “đây không đơn giản chỉ là thay đổi ngôn từ mà là làm cuộc cách mạng ở nông thôn, phải làm sao giúp cho người dân chứ không phải giúp cho quản lý Nhà nước”. Đồng thời bày tỏ đặc biệt băn khoăn về trách nhiệm người quản lý và người khai thác công trình thủy lợi.
Nội dung khác được UBTVQH quan tâm thảo luận là về trách nhiệm quản lý Nhà nước về thủy lợi. Qua thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng khẳng định quản lý thủy lợi là vấn đề quan trọng của quốc gia, tác động lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Do đó, việc quản lý thủy lợi và các hoạt động liên quan đến nước cần đảm bảo sự thống nhất. “Đề nghị, cần làm rõ trách nhiệm của Bộ NN và PTNT trong thống nhất quản lý Nhà nước về thủy lợi. Đồng thời nghiên cứu bổ sung trách nhiệm của Bộ NN và PTNT trong điều tiết việc khai thác sử dụng nước trong hệ thống thủy lợi; quyết định đầu tư, xây dựng công trình hồ chứa thủy điện, tham gia xây dựng quy trình vận hành liên hồ chứa thủy điện - thủy lợi, hồ chứa thủy điện...” - ông Phan Xuân Dũng phát biểu.
Xung quanh vấn đề quản lý Nhà nước về thủy lợi, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến đề nghị, làm rõ mối quan hệ giữa thủy lợi và thủy điện được đề cập đến như thế nào trong dự Luật?
Ngay sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nói thêm, có vấn đề quan trọng xảy ra nhiều năm nay là mối liên quan giữa thủy lợi và thủy điện. Thực tiễn đã xảy ra nhiều trường hợp thủy điện xả hay không xả lũ làm ảnh hưởng lớn đến đời sống bà con. “Vậy dự thảo này có giải quyết được những bất cập liên quan đến mối quan hệ giữa thủy lợi và thủy điện không, đặc biệt là những ảnh hưởng của thủy điện đến thủy lợi như thời gian qua?” - bà Lê Thị Nga đặt câu hỏi.
Buổi chiều, UBTVQH cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi)./.
Tin, ảnh: TTXVN
