Nhận lời mời của Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Tổng thống Hoa Kỳ Ba-rắc Ô-ba-ma đêm 22-5 đã tới Hà Nội bắt đầu chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 23 đến 25-5-2016. Sáng 23-5, Lễ đón trọng thể đã được tổ chức tại Phủ Chủ tịch. Chủ tịch nước Trần Đại Quang chủ trì Lễ đón.
Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma và là chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ thứ ba tới Việt Nam kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ năm 1995.
Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhiệt liệt chào đón Tổng thống Hoa Kỳ Ba-rắc Ô-ba-ma cùng đoàn cấp cao sang thăm chính thức Việt Nam góp phần tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước.
 |
| Chủ tịch nước Trần Đại Quang đón Tổng thống Hoa Kỳ Ba-rắc Ô-ba-ma. |
Kể từ khi bình thường hóa quan hệ năm 1995, đặc biệt sau khi hai nước xác lập khuôn khổ quan hệ Đối tác toàn diện, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ đạt được những tiến triển mới, thực chất trên nhiều lĩnh vực, cả về song phương và đa phương. Cùng với tăng cường hợp tác về chính trị, hợp tác kinh tế Việt Nam - Hoa Kỳ cũng đã có những bước tiến vượt bậc. Hoa Kỳ đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng liên tục ở mức 20% trong những năm gần đây, đạt trên 45 tỷ USD năm 2015, trong đó Việt Nam luôn xuất siêu.
Đầu tư trực tiếp của Hoa Kỳ vào Việt Nam ước đạt hơn 11 tỷ USD, xếp thứ 7 trong các nước đầu tư vào Việt Nam. Hai bên cũng đã kết thúc đàm phán TPP và ký Hiệp định vào tháng 2-2016 và hiện đang phối hợp chặt chẽ để Quốc hội hai nước sớm thông qua.
Quan hệ về an ninh - quốc phòng giữa hai nước trong thời gian qua cũng có nhiều tiến triển. Việc hợp tác về y tế, môi trường, nhân đạo giữa hai nước trong thời gian qua cũng đạt được nhiều kết quả thiết thực.
Hai bên đã ký Hiệp định mới về Hợp tác y tế và khoa học y học (6-2013); ký MOU về hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn (12-2013); phía Hoa Kỳ lần đầu tiên cam kết hỗ trợ cho người tàn tật bất kể nguyên nhân gì trong Tuyên bố chung Cấp cao tháng 7-2013.
Trong lĩnh vực khoa học - kỹ thuật, hai bên ký chính thức Hiệp định hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân; bước đầu hợp tác về khoảng không vũ trụ: Hợp tác về giáo dục, du lịch cũng đang trên đà phát triển.
Tính đến hết tháng 1-2016 có khoảng 28 nghìn sinh viên, thực tập sinh Việt Nam đang theo học tại Mỹ, đứng đầu trong số các nước Đông Nam Á, đứng thứ 7 trong số các nước có nhiều sinh viên học tập tại Mỹ.
Hai bên cũng đẩy mạnh hợp tác về các vấn đề khu vực và đa phương. Việt Nam và Hoa Kỳ đã tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực như APEC, ARF, ADMM+, EAS; trong đó có vấn đề an ninh hàng hải, Biển Đông, củng cố đoàn kết ASEAN, đề cao vai trò trung tâm của ASEAN, triển khai Đối tác chiến lược Hoa Kỳ - ASEAN...
Sau lễ đón trọng thể, Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma đã hội đàm với Chủ tịch nước Trần Đại Quang.
Đầu giờ chiều 23-5, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma đã chủ trì buổi họp báo để thông báo về một số kết quả nổi bật sau cuộc hội đàm giữa hai bên.
Phát biểu tại buổi họp báo, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết, sau buổi lễ đón tiếp, hai nhà lãnh đạo chứng kiến lễ ký kết của một loạt các thỏa thuận hợp tác giữa một số doanh nghiệp của Phòng Thương mại Mỹ (AmCham) với các đối tác Việt Nam, trong đó có hợp đồng đặt mua 100 máy bay B737 MAX 200, trị giá lên tới 11,3 tỷ USD giữa Hãng hàng không Vietjet Air và Tập đoàn chế tạo máy bay Boeing. Vietjet cũng ký kết một hợp đồng khác trị giá 3,04 tỷ USD với Cty Pratt & Whitney thuộc Tập đoàn United Technologies Corp.
Nhân dịp này, hai bên cũng ký kết các hiệp ước về biến đổi khí hậu và năng lượng sạch; và lễ ký kết các dự án đầu tư tương lai. Trong đó, lễ ký kết các hiệp ước về biến đổi khí hậu và năng lượng sạch gồm có: Biên bản ghi nhớ về Thay đổi khí hậu tại đồng bằng sông Cửu Long; Hợp tác nghiên cứu hạ lưu sông Mê Kông; Biên bản ghi nhớ GE về phát triển 1.000mW điện gió; Thỏa thuận hợp tác dự án năng lượng mặt trời giữa First Solar và Thiên Tân; Hợp tác Chiến lược giữa Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam và Honeywell; Biên bản ghi nhớ giữa Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam và Cty dầu Murphy; Biên bản ghi nhớ về Nhà máy Biomass Minnesota; Thỏa thuận Đào tạo An toàn Hạt nhân.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về quyết định dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam, ông Ô-ba-ma cho biết quyết định dỡ bỏ lệnh cấm vũ khí không phụ thuộc vào Trung Quốc hay bất kỳ yếu tố nào khác mà phụ thuộc vào mong muốn của Mỹ trong việc hoàn thành những điểm kết nối trong tiến trình bình thường hóa quan hệ với Việt Nam. Đây là một tiến trình được bắt đầu tương đối gian nan với các cuộc đối thoại khó khăn từ nhiều năm trước, với sự tham gia của Ngoại trưởng Mỹ đương nhiệm Giôn Ke-ri, thượng nghị sĩ Giôn Mác-kên cùng rất nhiều người khác từ cả hai Chính phủ. Những tiến bộ mà hai bên đạt được ngày càng được mở rộng và sâu sắc hơn. “Mỹ và Việt Nam đã hợp tác trên nhiều lĩnh vực từ kinh tế, thương mại, an ninh đến cứu trợ với sự tôn trọng lẫn nhau. Rõ ràng, hai nước hiện không nên duy trì lệnh cấm nào nữa”, ông Ô-ba-ma nhấn mạnh.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về thành tựu hợp tác Việt - Mỹ sau hơn 20 năm bình thường hóa quan hệ vào năm 1995, Chủ tịch nước Trần Đại Quang khẳng định, trong hai thập kỷ bình thường hóa quan hệ, hai nước đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên nhiều lĩnh vực. Về ngoại giao, từ những cựu thù, hai nước đã trở thành bạn, đối tác, tăng cường hợp tác song phương và đa phương, chia sẻ ngày càng nhiều các mối quan tâm chung, đặc biệt là an ninh trong khu vực. Về hợp tác kinh tế, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước tăng 130 lần. Mỹ là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 7 ở Việt Nam, và quan hệ hợp tác kinh tế hai nước còn có nhiều tiềm năng phát triển, đặc biệt là sau khi hai nước tham gia TPP. Chủ tịch nước Trần Đại Quang cũng cho rằng hợp tác giáo dục đào tạo giữa hai nước có nhiều tiến bộ, đặc biệt là việc Việt Nam cấp phép cho Đại học Phun-brai hoạt động. Hợp tác quốc phòng an ninh cũng có những bước phát triển phù hợp với yêu cầu của mỗi nước. Hai nước đã hoàn tất giai đoạn một quá trình tẩy độc dioxin tại Đà Nẵng và tiếp theo sẽ thực hiện dự án tại Biên Hòa.
Việt Nam và Mỹ sẽ tăng cường phối hợp trong các vấn đề khu vực và quốc tế, xuất phát từ việc chia sẻ quan tâm, lợi ích chung ngày càng lớn, trên tinh thần tôn trọng thể chế của nhau. Chủ tịch nước tin tưởng rằng mối quan hệ hợp tác Việt - Mỹ sẽ càng được tăng cường qua chuyến thăm này của ông Ô-ba-ma.
Sau cuộc hội đàm với Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma có cuộc gặp với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại Nhà sàn Bác Hồ.
Cũng trong chiều qua, Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma có cuộc hội kiến với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và chào xã giao Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng./.
Tin, ảnh: TTXVN
