Hưởng ứng ngày Di sản văn hoá Việt Nam, tối 22-11-2013, tại Nhà Văn hóa 3-2 (TP Nam Định), UBND tỉnh tổ chức lễ đón nhận Bằng chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy”. Tới dự có các đồng chí: Phạm Hồng Hà, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội của tỉnh; Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ VH, TT và DL; Nguyễn Khắc Hưng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Nguyễn Văn Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí Ủy viên Ban TVTU; lãnh đạo các đơn vị của Bộ VH, TT và DL; Ủy ban UNESCO Việt Nam; Trung ương Hội Di sản văn hóa Việt Nam; lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh; lãnh đạo huyện Vụ Bản.
 |
| Các đại biểu tham dự buổi lễ. |
Quần thể Di tích lịch sử, văn hóa Phủ Dầy đã được Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ VH, TT và DL) xếp hạng cấp quốc gia (ngày 21-2-1975); trong đó có 3 di tích kiến trúc nghệ thuật gồm: phủ Tiên Hương, phủ Vân Cát và Lăng Mẫu đã được cấp Bằng Di tích lịch sử - văn hóa. Về mặt lịch sử, lễ hội Phủ Dầy có lịch sử lâu đời gắn liền với tín ngưỡng thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, do cộng đồng sáng tạo và lưu truyền qua các thế hệ. Đây là lễ hội tích hợp nhiều giá trị lịch sử, văn hóa tín ngưỡng thờ Nữ thần (Mẫu) và văn hóa dân gian của cư dân nông nghiệp trồng lúa nước vùng đồng bằng Bắc Bộ, mang đặc trưng tín ngưỡng bản địa của người Việt. Trải qua nhiều thế hệ, các giá trị truyền thống đó đã được bồi đắp, kết tinh, hội tụ và lan tỏa rộng khắp ra các vùng, miền trên toàn quốc. Cùng với quần thể kiến trúc, lễ hội Phủ Dầy là một kho tàng di sản văn hóa, trong đó có nghi lễ Chầu văn phản ánh về phong tục, tập quán, tín ngưỡng, nghệ thuật, thẩm mỹ, thể hiện tư duy, nhận thức về nhân sinh quan, thế giới quan của cộng đồng dân cư, góp phần nghiên cứu đời sống văn hóa xã hội truyền thống của làng quê Việt Nam. Ngày 9-9-2013, Bộ VH, TT và DL đã có Quyết định công nhận “Lễ hội Phủ Dầy” và “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” là Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Văn Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh nêu rõ: Tỉnh Nam Định đón nhận Bằng chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy” là cơ sở pháp lý, khoa học không chỉ khẳng định sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc, mà còn là dịp để tôn vinh, quảng bá, tuyên truyền di sản, đẩy mạnh phát triển du lịch văn hoá - tâm linh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nam Định. Thủ tướng Chính phủ cũng đã đồng ý giao tỉnh Nam Định xây dựng hồ sơ khoa học “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” trình UNESCO xem xét, công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại trong thời gian tới. Đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Bộ VH, TT và DL, các tỉnh bạn, các cơ quan hữu quan và các nhà khoa học tiếp tục quan tâm, giúp đỡ tỉnh Nam Định để hoàn thiện hồ sơ khoa học di sản, đáp ứng tiêu chí của UNESCO; yêu cầu Sở VH, TT và DL phối hợp với huyện Vụ Bản, các cơ quan chuyên môn tham mưu cho UBND tỉnh, tiến hành các thủ tục cần thiết và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho việc nghiên cứu, xây dựng hồ sơ đảm bảo về nội dung và tiến độ thời gian (Toàn văn bài phát biểu của đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh đăng số báo hôm nay).
Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ VH, TT và DL nhấn mạnh: Trong quá trình xây dựng và phát triển, nhân dân tỉnh Nam Định đã sáng tạo và lưu truyền nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể có giá trị sâu sắc, trong đó có tín ngưỡng thờ Đức Thánh Cha và Thánh Mẫu với “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy” để trở thành một trong những trung tâm khởi nguồn, hội tụ và tỏa sáng của tín ngưỡng bản địa này. Với giá trị di sản văn hóa đặc sắc đó, hai di sản văn hóa phi vật thể “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy” đã được Bộ VH, TT và DL đưa vào Danh mục Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia. Đồng chí Thứ trưởng Bộ VH, TT và DL ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền và nhân dân Nam Định trong công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc. Đồng thời mong rằng, chính quyền các cấp và ngành VH, TT và DL có chương trình hành động cụ thể nhằm quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị của hai di sản; tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá giá trị của hai di sản; tôn vinh, động viên kịp thời các nghệ nhân để họ có nhiều đóng góp trong việc duy trì và truyền dạy cho các thế hệ trẻ, góp phần bảo tồn và duy trì văn hóa tín ngưỡng đặc sắc. Gắn việc khai thác di sản với phát triển du lịch, xây dựng sản phẩm văn hóa, lễ hội đặc trưng, qua đó, quảng bá du lịch tỉnh Nam Định nói riêng và ngành du lịch cả nước nói chung... Đồng chí Thứ trưởng Bộ VH, TT và DL đã trao Bằng chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy” cho UBND tỉnh và huyện Vụ Bản.
Đại diện lãnh đạo Sở VH, TT và DL, huyện Vụ Bản đã triển khai chương trình hành động của UBND tỉnh quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa của hai Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy”. Nhà hát Chèo Nam Định và Nhà Văn hóa 3-2 tỉnh dàn dựng, biểu diễn chương trình nghệ thuật Hát Văn đặc biệt để chào mừng sự kiện quan trọng này.
* Sáng 23-11-2013, UBND huyện Vụ Bản tổ chức lễ trao Bằng chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia “Lễ hội Phủ Dầy” và tổ chức liên hoan “Nghi lễ Chầu văn”. Đồng chí Bùi Đức Long, Ủy viên Ban TVTU, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; lãnh đạo các đơn vị Bộ VH, TT và DL; Ủy ban UNESCO Việt Nam; Trung ương Hội Di sản Văn hóa Việt Nam; lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh tới dự.
Lãnh đạo huyện Vụ Bản đã trao Bằng chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia “Lễ hội Phủ Dầy” cho thủ nhang, đồng đền của 18 di tích thuộc Quần thể Di tích lịch sử, văn hóa Phủ Dầy.
Sau lễ trao Bằng chứng nhận, tại các di tích thuộc Quần thể Di tích lịch sử, văn hóa Phủ Dầy diễn ra liên hoan “Nghi lễ Chầu văn” với sự tham gia của các thanh đồng tiêu biểu trong tỉnh và các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Hà Nam, Ninh Bình…
Tin, ảnh: Việt Thắng
