TS Đặng Ngọc Tùng,
Uỷ viên Trung ương Đảng,
Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam
Đồng chí Hoàng Quốc Việt tên thật là Hạ Bá Cang, sinh ngày 28-5-1905 tại làng Đáp Cầu, tổng Đỗ Xá, huyện Võ Giàng, nay là phường Đáp Cầu, Thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Tên tuổi, sự nghiệp của đồng chí Hoàng Quốc Việt đã in đậm, gắn liền với trang sử hào hùng dựng nước, giữ nước của dân tộc ta.
Dù bất kỳ ở đâu, với bất kỳ cương vị nào, đồng chí cũng đã cống hiến không mệt mỏi sức lực, trí tuệ cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội nói chung, sự nghiệp xây dựng giai cấp công nhân (GCCN) và tổ chức Công đoàn Việt Nam nói riêng. Ngay từ những ngày cách mạng nước ta còn trong trứng nước, đồng chí Hoàng Quốc Việt đã đến với phong trào công nhân và là những người thuộc thế hệ công nhân cách mạng đầu tiên của GCCN Việt Nam.
Giữa đồng chí Hoàng Quốc Việt với cách mạng Việt Nam nói chung, với phong trào công nhân, tổ chức Công đoàn Việt Nam nói riêng có mối quan hệ gắn bó hữu cơ với nhau. Sự trưởng thành, phát triển của đồng chí Hoàng Quốc Việt luôn gắn liền với sự phát triển lớn mạnh của phong trào công nhân, Công đoàn Việt Nam.
Năm 1925, khi đang học năm thứ ba Trường Kỹ nghệ Hải Phòng, đồng chí đã tham gia phong trào bãi khoá và tham gia đoàn biểu tình phản đối chính quyền thực dân kết án tử hình nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu. Bị đuổi học, năm 1926, đồng chí đi làm thợ nguội ở mỏ Phấn Mễ (Thái Nguyên) được 3 tháng thì về làm ở mỏ than Mạo Khê. Năm 1927, đồng chí Hoàng Quốc Việt về làm ở Sở Ca Rông Hải Phòng và tham gia hoạt động cách mạng. Thời gian này, đồng chí đã gặp những chiến sĩ cách mạng tiền bối như Ngô Gia Tự, Nguyễn Đức Cảnh, Lương Khánh Thiện.
 |
| Đồng chí Hoàng Quốc Việt (thứ 2, từ trái sang) với công nhân ngành Xây dựng Hà Nội. Ảnh: TL |
Tháng 7-1928, đồng chí Hoàng Quốc Việt được kết nạp vào Thanh niên Cách mạng Đồng chí hội - tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Đông Dương. Tháng 2-1929, hoạt động của đồng chí Hoàng Quốc Việt ở Hải Phòng bị lộ, bị đuổi khỏi Sở Ca Rông, từ đây đồng chí đã thoát ly và thực sự trở thành người chiến sĩ cộng sản chiến đấu cho mục tiêu, lý tưởng của GCCN, của dân tộc. Giữa năm 1929, đồng chí Hoàng Quốc Việt được phái vào Nam Bộ hoạt động cùng với đồng chí Ngô Gia Tự, Lê Văn Lương. Đến cuối năm 1929, theo chủ trương của Đảng, đồng chí được giới thiệu xuống làm việc ở tàu Chantilly của Pháp để có điều kiện tìm đường sang Pháp tìm hiểu và móc nối liên lạc với phong trào công nhân và Đảng Cộng sản Pháp.
Tháng 4-1930, trên đường ra Bắc dự hội nghị để bầu BCH Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Đông Dương, đồng chí đã bị thực dân Pháp bắt tại Hải Phòng và tra tấn dã man, chúng đã đánh đồng chí què chân, phải mang tật mãi đến sau này.
Do bị bắt nên vắng mặt tại hội nghị, song với uy tín và những đóng góp to lớn của đồng chí trong hoạt động cách mạng, đồng chí Hoàng Quốc Việt vẫn được tín nhiệm lựa chọn cùng 7 đồng chí khác vào BCH lâm thời của Đảng Cộng sản Đông Dương. Nửa cuối năm 1930, đồng chí bị thực dân Pháp kết án tù chung thân, đến cuối năm thì bị đày ra Côn Đảo cùng với các đồng chí Nguyễn Văn Cừ, Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Lê Đức Thọ... Cuối năm 1936, do thắng lợi của Mặt trận Nhân dân Pháp, đồng chí Hoàng Quốc Việt cùng một số chiến sĩ cách mạng khác được trả tự do. Ngay sau khi ra tù, đầu năm 1937, đồng chí đã cùng với một số đồng chí khác tổ chức xuất bản một số tờ báo công khai ở Hà Nội, như: Bạn Dân, Thời Thế... và được phân công cùng đồng chí Trường Chinh phụ trách các tờ báo của Đảng ở Bắc Kỳ.
Tháng 5-1937, đồng chí Hoàng Quốc Việt được cử làm Bí thư Xứ uỷ Bắc Kỳ. Năm 1941, đồng chí tham dự Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ tám do Hồ Chí Minh triệu tập, chủ trì và đồng chí đã được cử vào Trung ương Đảng. Tháng 8-1945, đồng chí Hoàng Quốc Việt được bầu vào Thường vụ Trung ương Đảng.
Tháng 2-1946, đồng chí Hoàng Quốc Việt trở ra Pác Bó và từ tháng 7-1947 là Uỷ viên Ban Thường vụ Trung ương Đảng trực tiếp phụ trách Tổng bộ Việt Minh. Từ tháng 3-1951 đến năm 1957, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, đồng chí Hoàng Quốc Việt được bầu vào BCH Trung ương Đảng và Bộ Chính trị, phụ trách công tác Dân vận, Mặt trận và làm Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam. Liên tiếp hai Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III, IV, đồng chí được bầu vào BCH Trung ương Đảng và liên tục đảm nhiệm nhiều trọng trách quan trọng trong chính quyền và Mặt trận Dân tộc thống nhất.
Đồng chí Hoàng Quốc Việt đã thể hiện đầy đủ phẩm chất cao đẹp của người cộng sản chân chính, suốt đời vào sinh ra tử để phục vụ sự nghiệp cao cả của GCCN và của dân tộc là giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do cho đất nước, luôn nêu cao đạo đức cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư.
Đồng chí đã sớm bị lôi cuốn vào dòng thác đấu tranh của GCCN và nhân dân lao động, sớm giác ngộ cách mạng và trở thành một trong những đồng chí lãnh đạo có uy tín của Đảng. Chính những năm tháng lăn lộn hoạt động trong phong trào công nhân, công đoàn đã hình thành trong đồng chí tác phong sâu sát quần chúng, thói quen và bản lĩnh vận động công nhân tham gia cách mạng. Bất cứ ở đâu, làm bất cứ việc gì đồng chí cũng sống chan hoà, gần gũi với công nhân lao động, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của mọi người để vận động, giác ngộ, xây dựng lực lượng và bảo vệ thành quả của cách mạng.
Trong đời thường, đồng chí rất giản dị, cởi mở, chân tình với bạn bè, đồng chí, với cán bộ, nhân viên giúp việc, cũng như với quần chúng nhân dân lao động. Trong công tác, đồng chí rất nguyên tắc, kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, thói làm ăn tắc trách, hời hợt, thiếu đào sâu suy nghĩ, đồng chí được bổ nhiệm kiêm chức Viện trưởng Viện KSND Tối cao và rất nổi tiếng về xét xử công minh, giải quyết nhiều vụ việc có tình, có lý, sát hợp với lòng người. Đồng chí Hoàng Quốc Việt sớm nhìn thấy những dấu hiệu không lành mạnh trong xã hội, đã không ngừng và kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, cải tạo những kẻ thoái hoá biến chất, bảo vệ tài sản xã hội chủ nghĩa và bảo vệ đội ngũ cán bộ của Đảng.
Trong hoạt động quốc tế, đồng chí Hoàng Quốc Việt luôn coi trọng đoàn kết, hợp tác anh em với các nước XHCN. Đồng thời còn thực hiện chủ trương từng bước mở rộng quan hệ với công nhân, công đoàn các nước tư bản chủ nghĩa, nhằm tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của phong trào công nhân, công đoàn tất cả các nước trên thế giới đối với phong trào công nhân, công đoàn và nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập tự do cho Tổ quốc.
Gần 70 năm cống hiến cho Đảng, cho dân tộc, dù hoạt động ở đâu, làm bất cứ công việc gì, đồng chí Hoàng Quốc Việt cũng cống hiến hết sức lực, trí tuệ cho Đảng, cho dân. Tấm gương sáng ngời và những đóng góp to lớn của đồng chí Hoàng Quốc Việt cho Đảng, cho dân, cho thế hệ mai sau được đồng chí Tổng Bí thư Đỗ Mười thay mặt toàn Đảng, toàn dân đọc trước lúc tiễn biệt đồng chí về nơi an nghỉ cuối cùng khẳng định: “Đồng chí Hoàng Quốc Việt để lại cho chúng ta tấm gương sáng về một chiến sĩ cách mạng bất khuất, trung kiên, liêm khiết, giản dị, chân thành và cởi mở với đồng chí, đồng bào, đặc biệt quan tâm đến người lao động, tính nguyên tắc kết hợp với tính linh hoạt, rất nghiêm khắc nhưng rất khoan dung, được toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta yêu mến và kính trọng”./.
