 |
| Tượng vua Trần Duệ Tông |
Vua Trần Duệ Tông, tên thật là Trần Kính, là con thứ mười một của vua Trần Minh Tông, mẹ là Đôn từ Hoàng Thái Phi, là em của vua Trần Nghệ Tông.
Vua Trần Duệ Tông tiếp tục đường lối của cha ông, liên tục tuyển chọn nhân tài cho quốc gia. Sử cũ chép: “Ất Mão (năm 1375),... vua xuống chiếu chọn các quan viên, người nào có tài năng, luyện tập nghề võ, thông hiểu thao lược, thì không cứ là tôn thất đều làm tướng coi quân, đồng thời cho ra khỏi quân ngũ những người lính già cả, ốm yếu, bệnh tật...". Vua đã tổ chức thi Đình tuyển chọn nhân tài cho quốc gia. Những nho sĩ thời đó như Đào Sư Tích (Trạng nguyên), Lê Hiến Phủ (Bảng nhãn), Trần Đình Thám (Thám hoa)... đều xuất thân từ bình dân. Vua rất coi trọng nho sỹ, coi đó là đại diện văn hiến nước nhà, nên cho ăn yến, áo xấp, tước phẩm... Vua Trần Duệ Tông có ý thức tự tôn dân tộc. Vua hạ lệnh cho quân dân không được mặc áo kiểu người phương Bắc và không được bắt chước tiếng nói của các nước Chiêm - Lào, vừa bảo vệ được thuần phong mỹ tục, vừa biểu hiện ý thức tự lập, tự cường, Vua còn quy định về mẫu mã các loại thuyền, xe, kiệu, tán, nghi, trượng và y phục.
Thời gian trị vì đất nước rất ngắn ngủi, nhưng vua Trần Duệ Tông đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc về lòng quả cảm, ý thức tự lập, tự cường. Cũng trong thời gian đó, lịch sử còn ghi lại nhiều tư liệu về các hành động của quan quân, về đức tính trong sạch, thanh liêm của quan lại thời ấy. Là vị vua, nhưng Trần Duệ Tông lăn lội cùng quân sỹ xông pha nơi trận mạc. Vua Trần Duệ Tông bị tử trận trong giao chiến với quân Chiêm Thành./.
PV
(Theo “Mười bốn vị Hoàng đế thời Trần”)
