Vua Trần Minh Tông (1300 - 1357 ) |
Vua Trần Minh Tông sinh ngày 21 tháng 8 năm Canh Tý (1300) là con thứ tư của vua Trần Anh Tông và Chiêu hiến Hoàng Thái hậu Trần Thị (con gái Bảo nghĩa Đại vương Trần Bình Trọng).
Dưới triều vua Trần Minh Tông, đất nước tương đối yên ổn. Ngay sau khi lên ngôi, nhà vua rất quan tâm đến đê điều. Năm 1315, nước sông lên to, nhà vua thân chinh đi xem và kiểm tra việc đắp đê. Năm Ất Mão (1315), vua Trần Minh Tông ra lệnh cấm người trong họ thưa kiện nhau. Nhà vua xuống chiếu: Nếu ai tranh nhau ruộng đất, khám xét ra không phải là của mình mà cố tranh bậy thì tính số tiền về giá ruộng đất ấy bắt phải bồi thường lại gấp đôi. Nếu làm văn khế giả mạo thì chặt một ngón tay bên trái... Năm Bính Thìn (1316), nhà vua duyệt đinh cấp bậc các quan văn võ, rồi cấp cho số hộ nhân khẩu nhiều ít khác nhau. Các năm Giáp Dần (1314), Quý Hợi (1323), triều đình mở khoa thi Thái học sinh để chọn nhân tài cho đất nước, nhờ vậy quan lại có nhiều người rất có năng lực.
Trần Minh Tông vốn là ông vua có lòng nhân từ nhưng chỉ vì nghe nịnh thần đã giết oan Huệ Võ vương Trần Quốc Chẩn là người có nhiều công lao với nước. Trần Quốc Chẩn là thân sinh Hiển Từ Tuyên Thánh hoàng hậu và có công đi đánh Chiêm Thành thắng trận mấy lần. Khi ấy vua Trần Minh Tông ở ngôi vua được 15 năm, tuổi đã cao mà chưa lập thái tử. Triều thần phân làm hai phái, một phái có Văn Hiến hầu và Trần Khắc Chung xin lập hoàng tử Vượng là con bà thứ Ninh từ Hoàng Thái phi Lê Thị làm thái tử, còn một phái thì có Trần Quốc Chẩn xin chờ cho hoàng hậu có con trai sẽ lập thái tử. Sau đó, Văn Hiến hầu đem của đút lót cho gia thần của Trần Quốc Chẩn là Trần Phẫu 100 lạng vàng, xui vu cáo cho Trần Quốc Chẩn làm mưu phản. Trần Minh Tông bắt Quốc Chẩn đem giam ở chùa Tư Phúc. Trần Khắc Chung xin vua trừ Trần Quốc Chẩn đi. Nhà vua nghe lời ấy, không cho Trần Quốc Chẩn ăn uống gì, đến nỗi khát nước quá, hoàng hậu phải lấy áo nhúng nước rồi mặc vào vắt ra cho uống. Uống xong thì chết. Sau này ông mới được giải oan.
Vua Trần Minh Tông mất ngày 19 tháng 2 năm Đinh Dậu (1357), thọ 58 tuổi. Trần Minh Tông là một vị vua đã tiếp nối làm rạng rỡ cho cơ nghiệp nhà Trần, giữ cho đất nước được bình yên và bên ngoài đều thu phục./.
PV
(Theo “Mười bốn vị Hoàng đế thời Trần”)