Đồng chí Lê Đức Thọ, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Đảng là một trong những học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một chiến sỹ cách mạng kiên cường, một cán bộ lãnh đạo giàu kinh nghiệm của Đảng và Nhà nước. Trong sự nghiệp hoạt động cách mạng gian khổ nhưng hào hùng, đồng chí Lê Đức Thọ đã đem hết tâm sức, tài năng, trí tuệ của mình cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và của dân tộc. Với những đóng góp to lớn của mình, đồng chí Lê Đức Thọ đã được Đảng và Nhà nước tặng Huân chương Sao Vàng; Đảng và Nhà nước Liên Xô tặng Huân chương Cách mạng Tháng Mười; Nhà nước Campuchia tặng Huân chương Ăngco. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (12-1986), đồng chí Lê Đức Thọ được Đại hội long trọng tuyên dương công trạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng về truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng và niềm tự hào của Đảng bộ, nhân dân quê hương Nam Định.
 |
| Các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị chụp ảnh với đồng chí Lê Đức Thọ sau lễ trao Huân chương Sao Vàng. Từ trái qua phải, hàng đứng, các đồng chí: Nguyễn Cơ Thạch, Nguyễn Thanh Bình, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Đức Tâm, Đào Duy Tùng; hàng ngồi, các đồng chí: Võ Chí Công, Nguyễn Văn Linh, Lê Đức Thọ, Phạm Văn Đồng, Đỗ Mười. |
Đồng chí Lê Đức Thọ, tên thật là Phan Đình Khải, sinh ngày 10-10-1911 tại xã Địch Lễ, huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định, nay là xã Nam Vân (TP Nam Định) trong một gia đình nho giáo, ở một vùng đất có truyền thống yêu nước, hiếu học. 14 tuổi đồng chí đã hoà mình vào các hoạt động của học sinh, hăng hái tham gia phong trào biểu tình, bãi khoá đấu tranh đòi thực dân Pháp thả nhà chí sĩ yêu nước Phan Chu Trinh. Năm 15 tuổi, tiếp xúc với tư tưởng yêu nước do các hội viên của tổ chức Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên truyền bá, được giác ngộ lý tưởng cách mạng, đồng chí đã tích cực tham gia các hoạt động trong học sinh. 17 tuổi, đồng chí đã đứng trong đội ngũ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Được đấu tranh và rèn luyện trong tổ chức cách mạng, đồng chí đã đem nhiệt huyết của tuổi trẻ đấu tranh chống ách áp bức, bóc lột của thực dân, phong kiến. Tháng 10-1929, đồng chí vinh dự được kết nạp vào Đông Dương cộng sản Đảng. Đồng chí Lê Đức Thọ thuộc lớp đảng viên cộng sản đầu tiên của Đảng ta. Ngày 7 tháng 11 năm 1930, đồng chí bị thực dân Pháp bắt giam, tra tấn dã man và kết án tù khổ sai chung thân. Đồng chí kiên quyết đấu tranh, chống án, buộc Toà Thượng thẩm thực dân phải giảm mức án của đồng chí xuống 10 năm khổ sai. Năm 1931, đồng chí bị đày ra nhà tù Côn Đảo. Tại địa ngục trần gian - Côn Đảo, 20 tuổi đồng chí được tín nhiệm cử vào Ban Thường vụ chi uỷ nhà tù và Bí thư chi bộ. Năm 1936, trước sức đấu tranh mạnh mẽ của nhân dân ta và phong trào Bình dân ở Pháp, bọn thực dân ở Đông Dương phải trả tự do cho một số tù chính trị, trong đó có đồng chí Lê Đức Thọ. Ra tù, trở về Nam Định, đồng chí tiếp tục bắt liên lạc với Đảng và xây dựng một số cơ sở bí mật của Đảng ở Nam Định. Đồng chí cùng một số đảng viên đã xây dựng đại lý phát hành sách báo cánh tả để tuyên truyền sách báo của Đảng, tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin; cùng tập thể cấp ủy Nam Định khéo léo lãnh đạo phong trào đấu tranh của nhân dân Nam Định theo hướng đòi dân sinh, dân chủ.
| THU MUÔN THUỞ Lê Đức Thọ Nhạn về báo thu sang Kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám - Việt Bắc 1947 |
Năm 1939, biết rõ đồng chí Lê Đức Thọ là một trong những cán bộ lãnh đạo chủ chốt phong trào cách mạng ở Nam Định, thực dân Pháp cho mật thám theo dõi, khám xét, bắt đồng chí và khép tội "phần tử nguy hiểm cho an ninh", kết án 5 năm tù đưa đi giam giữ ở Hà Nội, Sơn La và Hoà Bình. Trong lao tù độc ác của bọn thực dân, bị địch tra tấn dã man, đồng chí vẫn luôn luôn nêu cao khí tiết của người cộng sản, không khai báo hoạt động của Đảng, thường xuyên tổ chức học tập chính trị, lý luận cách mạng, động viên bạn tù giữ vững tinh thần chiến đấu. Đồng chí nói: “Người cách mạng bất kỳ ở đâu, trong hoàn cảnh nào cũng phải chăm lo việc học tập để nâng cao trình độ, cống hiến được nhiều hơn cho phong trào". Trong thời kỳ hoạt động bí mật, đồng chí đã ba lần bị địch bắt, hai lần bị kết án, tổng cộng 15 năm tù. Những năm lưu đày, khổ sai ở Côn Đảo, Hà Nội, Sơn La, Hoà Bình, đồng chí luôn tôi luyện ý chí cách mạng, thể hiện tinh thần bất khuất và lòng kiên trung với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân. Năm 1944, ra tù, đồng chí Lê Đức Thọ được Đảng đưa về hoạt động ở ATK, phụ trách công tác bảo đảm bí mật, an toàn cho ATK. Đồng chí đã có một số đóng góp tại Hội nghị mở rộng Ban Thường vụ Trung ương Đảng đêm 9-3-1945 để ra chủ trương phát động cao trào cách mạng đi tới Tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Tháng 8 năm 1945, tại Hội nghị toàn quốc của Đảng, đồng chí được cử vào Thường vụ Trung ương Đảng. Đồng chí Lê Đức Thọ cùng với các đồng chí lãnh đạo khác của Đảng có công lớn trong việc giúp Trung ương bố trí, xây dựng Đảng, đoàn thể, xây dựng chính quyền cách mạng còn non trẻ, bảo đảm giữ vững và phát huy thắng lợi của cách mạng, kịp thời chuẩn bị cho đất nước bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược. Năm 1948, đồng chí được cử thay mặt Trung ương Đảng vào miền Nam trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến của nhân dân Nam Bộ. Được giao trọng trách Phó Bí thư Xứ ủy Nam Kỳ, hiểu rõ vai trò của công tác cán bộ trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, ngay sau khi tới căn cứ của Xứ uỷ Nam Kỳ ở Đồng Tháp Mười, đồng chí Lê Đức Thọ đã cùng Thường vụ Xứ uỷ chăm lo xây dựng kiện toàn bộ máy lãnh đạo, chỉ đạo của Xứ uỷ, củng cố và thành lập mới nhiều ban chuyên môn, như: Ban Tổ chức, Ban Dân vận, Ban Công vận, Nông vận, Thanh vận, Tôn giáo, Hoa vận, Khơ me vận...; cử nhiều cán bộ của Xứ uỷ trực tiếp xuống các khu, tỉnh để nắm tình hình và chỉ đạo phong trào; đảm bảo giữ mối liên hệ trực tiếp và thông suốt với Thường vụ Trung ương Đảng và Bác Hồ. Sau khi rời căn cứ của Xứ uỷ Nam Kỳ từ Đồng Tháp Mười xuống miền Tây Nam Bộ, đồng chí chủ động đặt vấn đề với Thường vụ Xứ uỷ xây dựng trường Trường Chinh để mở lớp huấn luyện, bồi dưỡng, nâng cao trình độ của cán bộ tỉnh, khu. Đồng chí Lê Đức Thọ là một trong những giảng viên chủ yếu của các lớp huấn luyện, xây dựng đội ngũ cán bộ vừa có trình độ lý luận chính trị, vừa có thực tiễn đấu tranh cách mạng, góp phần đưa phong trào cách mạng của nhân dân Nam Bộ tiến lên giành thắng lợi.
Năm 1958, đồng chí từ chiến trường miền Nam ra Bắc, được Bộ Chính trị phân công làm Trưởng ban Tổ chức Trung ương. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ Chính trị, Ban Tổ chức Trung ương đã tổ chức thành công Hội nghị toàn quốc về công tác tổ chức của Đảng, đánh giá và bàn nhiệm vụ công tác tổ chức trong giai đoạn mới. Hội nghị đã phân tích sâu sắc tình hình công tác tổ chức, khẳng định những thành tựu, rút kinh nghiệm sai lầm trong cải cách ruộng đất và chỉnh đốn tổ chức, chuyển hướng công tác tổ chức và cán bộ theo yêu cầu cách mạng: xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh chống đế quốc Mỹ, giải phóng miền Nam thống nhất nước nhà; điều động, bồi dưỡng và đào tạo cán bộ đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ chính trị mới của đất nước, chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ để phục vụ yêu cầu xây dựng và phát triển kinh tế. Tại Đại hội III của Đảng, đồng chí thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng trình bày Báo cáo về xây dựng Đảng và sửa đổi Điều lệ Đảng. Báo cáo xây dựng Đảng và sửa đổi Điều lệ Đảng thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ III (năm 1960) xác định nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lê nin, ghi nhận một bước trưởng thành mới của Đảng ta trong công tác xây dựng Đảng. Năm 1967, đồng chí được Trung ương Đảng giao nhiệm vụ Phó Bí thư Trung ương Cục miền Nam. Sau cuộc Tổng tiến công Tết Mậu Thân 1968, từ tháng 5 năm 1968 đồng chí làm cố vấn đặc biệt của Đoàn đại biểu Chính phủ ta tại Hội nghị Paris về Việt Nam. Trong quá trình hoạt động cách mạng của mình, đồng chí rất quan tâm đến công tác tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, nghiên cứu lịch sử Đảng làm cơ sở để xây dựng và nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng trong từng giai đoạn cách mạng. Được giao làm Trưởng Tiểu ban nhân sự từ Đại hội III đến Đại hội VI của Đảng, đồng chí đã tích cực tham mưu giúp Bộ Chính trị chuẩn bị tốt công tác nhân sự Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đồng chí là cán bộ lãnh đạo tiêu biểu của Đảng giàu kinh nghiệm và có tài năng về nhiều mặt. Trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, đồng chí Lê Đức Thọ được Trung ương Đảng giao nhiều nhiệm vụ quan trọng. Đồng chí được Đảng và Bác Hồ điều đến những nơi, những lúc và ở những khâu công tác có tính quyết định của cách mạng. Trong sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và làm nhiệm vụ quốc tế, đồng chí Lê Đức Thọ là một trong những đồng chí lãnh đạo có nhiều đóng góp to lớn./.
Tài liệu tham khảo:
